Anhedoni bilinen başka bir ismiyle “hiçbir şeyden zevk almama hali” bilhassa pandemi periyoduyla birlikte daha sık görülmeye başladı
Artan toplumsal medya kullanımı, hareketsiz ve sonlandırılmış ömür şartları zevk alamama halini arttırdı.
Pandemi fizikî sıhhat kadar ruhsal sıhhat meselelerine da davetiye çıkarmaya devam ediyor. Yeni olağan ismi altında toplumsal hayatımıza devam etsek de, eski günlere dönüş şimdi gerçekleşmiş değil.
Çevresek faktörlerin de tesiriyle hayatınızda hiçbir şeyden zevk alamadığınız bir periyoda girdiyseniz, endişelenmeyin yalnız değilsiniz.
Spor yapmak, dışarı çıkmak, arkadaşlarınızla buluşmak yahut hobilerinizden sıkılmak…
Hiçbir şeyin iyi gelmediği bu kısım döngünün tıpta da yeri var: Anhedoni…
Anhedoni nedir, nasıl anlaşılır ve nasıl kurtulunur? Gelin birlikte inceleyelim…
ANHEDONİ NEDİR
Sözün kökeni Yunancadan gelmektedir. Aν- (an-; yok) + ηδονη (hedone; zevk) olarak çevrilebilmektedir. Terim, 1896’da Fransız psikolog Théodule-Armand Ribot tarafından zevki deneyimleme maharetinin azalması olarak ortaya atılmıştır.
Evvelden keyif alınan aktivitelere karşı ilginin kaybı ve ilgili objelerle karşılaşıldığında evvelce alınan keyfin oluşmamasıdır.
Zevk yitimi, keyif almama manasına gelen bu durum kendi başına bir sendrom ya da hastalık değildir.
Psikoloji ve psikiyatride sıklıkla kullanılan bu terim başka hastalıkların beraberinde açığa çıkan bir semptomdur. Sıklıkla karşılaşılan hastalıklar; depresyon, unsur bağımlılığı, şizofreni, anksiyete, anoreksiya nevrozadır.
BELİRTİLERİ
Şahısta anhedoni belirtisinin var olduğunu söylemek için en az iki hafta üzere bir müddet geçmesi gerekir.
- Istırap hali: Genel isteksizlik halinde kişi bir mühlet sonra yapamadığı aktivitelerden ötürü kendini üzgün hisseder.
- Günlük aktivitelerde azalma: Kişi daha evvel zevkle yaptığı aktivitelerden artık zevk alamayınca günlük yaptığı aktivitelerde de azalma meydana gelir.
- Çok uyku veya uykusuzluk hali: Depresyonun belirtilerden biri olan anhedoni ile birlikte çoklukla uykusuzluk yahut bir kaçış sistemi olan aşırı uyku hali görülebilir.
- Kilo artışı yahut zayıflama: Kişi zevk almadığı eylemelerin yerine çok yeme davranışını koyabilir. Çok yemek yeme sonucunda bir mühlet kilo artışı ve obezite üzere belirtilerinde eşlik etmesi mümkündür.
- Düşünme ve hareketlerde yavaşlama: Beynin düşünme ve hareket yetisi için birtakım hormonlara muhtaçlık vardır.
- Çeşitli paranoyalara kapılmak
- Sevinçli hislere sahip olamamak
- Beslenme alışkanlıklarının değişmesi
- Yapılan toplumsal aktivitelerden hiç zevk alamamak
- Cinsel isteksizlik yaşamak
ANHEDONİ TEDAVİSİ
Anhedoni belirtisinin ve depresyonun kesin bir tedavi metodu bulunmamaktadır. Bazı medikal tedavi yöntemleri, psikoterapiler, bilişsel davranışsal terapiler gibi tedavi prosedürleri bulunmaktadır.
TAVSİYELER
Kendinize neyin iyi geldiğinden çok nelerin makûs geldiğini iyi kavrayın.
Sevdiklerinizden uzaklaşmayın.
Profesyonel dayanak almaktan çekinmeyin.
Özgüvenli hissettiğiniz aktivitelere yönelin.
Uyku tertibinizi bozmayın.
Müzik aleti ve bir sporla vakit geçirin.
Şahsî gelişim kitapları okuyun.
Bunun bir süreç olduğunu unutmayın.
Ensonhaber
