Koronavirüs salgınına, soğuk algınlığı ve grip mevsiminin de eklendiği bu günlerde birçok insan bağışıklık sistemini olabildiğince sağlıklı ve güçlü tutmaya çalışıyor.
Bağışıklık sistemi, epeyce karmaşık bir yapıdan oluşuyor. Bilhassa koronavirüsün hayatımıza girmesiyle birlikte birçok kişi, farklı platformlardan bağışıklık üzerine bilgi edinmeye çalışıyor. Lakin internette yanlışsız bilgiler yer aldığı üzere birtakım efsanelere de yer veriliyor.
İşte bağışıklık sisteminizi etkileyen faktörler ve tanınan inanışın tersine bedeninizin bir enfeksiyonla savaşma yeteneği üzerinde çok az tesiri olan yahut hiç tesiri olmayan öbür faktörler.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ ETKİLEYEN ŞEYLER
1. Uyku
Bir gecede 7 saatten az uyuyan beşerler, iyi dinlenmiş insanlara kıyasla bir virüse maruz kaldıklarında enfeksiyon kapma olasılıkları daha yüksektir. Hastalandıklarında, uykusuzluk çeken insanların enfeksiyondan kurtulmaları, daha fazla uyuyanlara nazaran daha uzun sürer. Bağışıklık sistemini mümkün olduğunca sağlıklı tutmak için yetişkinlerin her gece 7-9 saat uyuması önerilir. Uyku, bağışıklık sistemi için çok değerlidir zira siz uyurken bedeniniz, bağışıklık sisteminizin enfeksiyonlarla savaşmak için muhtaçlık duyduğu sitokin ismi verilen proteinler üretir. Kâfi kalitede yahut ölçüde uyku almadığınızda, bedeninizin sitokin üretimi azalır ve bu da sizi enfeksiyona daha yatkın hale getirir.
Uyku, bağışıklık sisteminiz için çok kıymetli olduğundan, her gece sağlıklı ve kaliteli uykuya yardımcı olan yatma vakti alışkanlıkları geliştirmek makul olacaktır. Ayrıyeten, uykusuzluk, uyku apnesi yahut iyi bir gece uykusu alma yeteneğinizi engelleyen başka durumlar yaşıyorsanız, profesyonel yardım almanız gerekebilir.
2. Soğuk havalar
Birkaç nedenden dolayı, soğuk havalarda daha sıcak havalara nazaran hastalanma olasılığınız daha yüksektir. Birinci olarak, birçok virüs soğuk havalarda daha faaldir. Bu, her kış soğuk algınlığı ve grip mevsiminin ortaya çıkmasının ve COVID-19 oranlarının 2020 sonbaharının sonlarında ve kış başında artmasının nedenlerinden biridir.
Soğuk hava kan damarlarının daralmasına da neden olur. Damarlar daraldığında, teneffüs yolunuz, grip ve bakteriyel pnömoni üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarını önlemek için gereksinim duyduğu kadar beyaz kan hücresi alamayabilir.
Soğuk havalarda hastalanma olasılığınızın daha yüksek olmasının bir öbür nedeni, muhtemelen dışarıda daha az vakit geçirmenizdir, bu da D vitamini düzeyinizde bir düşüşe neden olabilir. Bedeninizin bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için D vitaminine muhtaçlığı vardır, bu nedenle güneş ışığı almak, D vitamini desteği almak yahut D vitamini bakımından varlıklı yiyecekleri diyetinize dahil etmek, mümkün olduğunca sağlıklı kalmak için faydalı tekniklerdir.
Son olarak, bağışıklık hücrelerinizin soğuk havalarda sıcak havalarda olduğundan daha yavaş olduğunu öne süren araştırmalar vardır. Bu yüzden üşümenin yahut soğuk havada vakit geçirmenin sizi hasta etme mümkünlüğü daha yüksektir.
3. Gerilim
Gerilim, bağışıklık sisteminizi zayıflattığı kanıtlanmış öbür bir faktördür. Gerilimli olduğunuzda, bedeniniz gerilime bağlı bir hormon olan yüksek kortizol salgılar. Bu hormon, lenfosit üretimini baskılar, bu da gerilimli olduğunuzda bedeninizde dolaşan daha az beyaz kan hücreniz olduğu ve enfeksiyon kapmaya daha yatkın olduğunuz manasına gelir.
Ek olarak, gerilim sıklıkla uykusuzluğa da neden olur. Yüksek kortizol düzeyleri ile birlikte uyku yoksunluğu sizi enfeksiyona karşı daha hassas hale getirecektir.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ ETKİLEMEYEN ŞEYLER
1. Islak saç
Çocukken çoğumuz, ıslak saçla dışarı çıkarsak üşüteceğimiz konusunda uyarıldık. Islak saçın kendisi hastalanma talihinizi artırmaz. Virüsleri size çekmez, teneffüs yolunuz yahut bağışıklık sisteminiz üzerinde rastgele bir tesiri yoktur.
Lakin dolaylı olarak, dışarıda soğukken ıslak saçla dışarı çıkmak beden ısınızı düşürmede rol oynayabilir ve bu da bağışıklık sisteminizin aktivitesini düşürebilir. Bu nedenle, soğuk havalarda, dışarı çıkmadan evvel saçınızı kurutmak ve beden ısınızın düşmesini önlemek için başınızı şapka ile örtmek muhtemelen iyi bir fikirdir.
2. Destekler
Yaygın olarak kabul edilen bir diğer inanç da, C vitamini, çinko yahut ekinezya üzere büyük ölçüde destek tüketmenin insanları hastalanmaktan koruduğu yahut hastalanırlarsa daha süratli iyileşmelerine yardımcı olduğu tarafındadır. Bu destekleri alımınızı artırmanın yararlı olduğuna dair çok az ispat vardır. Birtakım durumlarda, aslında ziyanlıdır zira bedeniniz yediğinizi metabolize etmek için fazla çalışmak zorundadır ve bu desteklerin istenmeyen sonuçları olabilir.
Örneğin, C vitamini böbrekleriniz tarafından işlendiğinden, çok fazla C Vitamini almak aslında böbrek hasarına neden olabilir. Çinko içeren burun spreyleri hastaların koku alma duyularını kalıcı olarak kaybetmelerine neden olmuştur, zira çinko, koku alma hududunda birikebilen bir ağır metaldir.
Vitamin yahut mineral eksikliği olan hastalar, düzeylerini olağana çeken bir destek almaktan yarar görürler. Lakin vitamin yahut mineral eksikliği olmayan hastalar için fazla ölçüde tüketmenin tesirli olduğu kanıtlanmamıştır ve faydadan çok ziyan verebilir.
3. Ateş düşürücüler
Pek çok insan, ateş düşürücü bir ilaç almanın bedenlerinin bir enfeksiyondan korunma yeteneğini azalttığı izlenimine kapılıyor. Ateş, bedenin beyindeki “termostatı” olan hipotalamus, ortamı bir patojen için daha az müsait hale getirmek maksadıyla bedenin sıcaklığını yükselttiğinde ortaya çıkar. Virüslerin birçok düşük sıcaklıklarda daha faal olduğundan, bedenin iç sıcaklığını yükseltmek, bedeninizin bir enfeksiyonla savaşmak için kullandığı bir düzenektir.
Düşük dereceli ateş zararsız olabilirken, bilhassa uzun bir müddet yüksek ateş tehlikeli komplikasyonlara neden olabilir. Yüksek ateş su kaybına neden olabilir zira sıvı sıcak ciltte, soğuk ciltten daha süratli buharlaşır. Beş yaşın altındaki çocuklarda, süratli bir sıcaklık artışı da ateşli bir nöbete neden olabilir.
Reçetesiz satılan ateş düşürücü bir ilaç kullanmak, ekseriyetle ateşe bağlı komplikasyonları önlemeye ve baş ağrısı ve beden ağrıları üzere rahatsız edici semptomları azaltmaya yardımcı olabilir. Ateş düşürücü kullanmanın bağışıklık sisteminizin bir enfeksiyonla savaşma yeteneği üzerinde olumsuz bir tesiri olduğunu gösteren hiçbir ispat yoktur.
Ensonhaber
