Salgın periyodunda ömür üslupları ve alışkanlıklar büyük ölçüde değişti. Salgından korunmak için meskenlerinde kalan beşerler günden güne daha az hareketli ve dijitalleşmiş bir ömür stiline ahenk sağlamak zorunda kaldı.
Hareketsizlik ve dijital aygıtlara çok fazla maruz kalma fizikî meselelerin yanı sıra ruhsal nedenlere bağlı rahatsızlıkları da beraberinde getirdi. Bu süreçten en çok etkilenen kümelerden biri de çocuklar oldu. Koronavirüs salgını, çocukların günlük yaşantısında kıymetli değişikliklere neden oldu.
Hareketsiz yaşantı, uzaktan eğitim ve dijital bağımlılık üzere durumlar çocuklarda uyku sistemi bozukluğunu tetikledi.
HORMONAL DENGESİZLİĞE NEDEN OLUYOR
Çocukların bir yılı aşkın müddettir konutta kalmasının, hem ruhsal hem de fizikî olarak birtakım zahmetlere neden olabileceğini söz eden Uzman Klinik Psikolog Yasemin Meriç Kazdal, bu zahmetlerin en başında da uyku sorunları, hareketsizliğe bağlı birtakım sıhhat sorunları ve uykusunu rahat alamayıp, rahat hareket edemeyen telaşlı bir ortamda olan çocukların göstereceği kahırların yer aldığını söyledi.
Çocukların hareket etmedikçe artık hiç hareket etmek istemediklerini belirten Kazdal, “Onlara müsaade verilen saatlerde bile dışarı çıkmak istemiyorlar. Bir taraftan da daima dijitalle karşı karşıyalar, ekran karşısındalar. Derslerini ekranda yapıyorlar, eğlenceyi, toplumsallaşmayı ekran karşısında yapmaya çalışıyorlar. Bu da çocukların kapasitelerinin çok daha üstünde görsel ve sesli uyaranlarla karşı karşıya kalmalarına neden oluyor.” dedi.
Çok yüksel bir uyarılmışlık halinin uykuya geçişi önemli manada zorlaştırdığına dikkat çeken Kazdal, birçok çocuğun bu yüzden çok geç saatlere kadar uyuyamadığını belirterek, “Uyuyamadıkları vakit sabahleyin erken kalkmakta zorlanıyorlar. Yalnızca geç saatte uyumak değil birebir vakitte uykuya daldıktan sonra da her bir çocuğun hem ruhsal hem de fizikî sıhhati için gereksinimi olan kesintisiz uzun periyodik uykuyu alamıyorlar. Çocuklar gece içerisinde çok kere uyanıyor ve bu uyanmalar muhtaçlık duydukları hormonal salınımın bozulmasına neden oluyor” halinde konuştu.
UYKUYA GEÇİŞİ KOLAYLAŞTIRAN BİTKİLER KULLANILABİLİR
Çocukların uyku probleminin tahlili olarak doğal yollara da başvurulabileceğini tabir eden Kazdal, ailelerin itidalli olmaları, sıhhat düşünmeleri ve çocuklarına örnek olmaları gerektiğinin altını çizdi.
Yetişkinlerin mümkün olduğunda hareket ederek, kendilerini koruyarak ve sakin kalarak çocuklara örnek olmaları gerektiğini belirten Kazdal, “Onlara mümkün olduğunca hareket edici etkinlikler düzenlemek hatta çocuklara eşik etmek gerekir. Bilhassa 12 yaş altı çocukların gün içerisinde terleyecek kadar hareket etmeye muhtaçlıkları vardır. Anne babaların bunu kesinlikle dikkate almaları lazım.” dedi.
Eğitim üzere mecburi olan şartların dışında dijital kullanımın azaltılması gerektiğine işaret eden Kazdal, uyku saatinden bir iki saat evvel ortamın mümkün olduğunca loş hale getirilip, ortamdaki parlak ışıkların azaltılması ve mümkünse kapatılması gerektiğini söyledi.
Uykuya geçişi kolaylaştıran bitkilerin de kullanılabileceğini lisana getiren Kazdal, “Aileler bundan da faydalanabilir zira bu bir doğal metot. Bu bitkilerin başında da ‘Mayıs papatyası, melisa ve ıhlamur’ geliyor. Bu üçünün sinerjik tesiri çocukların uykuya geçişini kolaylaştırıyor. Uykuya geçişi kolaylaşmış çocuk uzun soluklu, bölünmeden bir uyku uyumuş oluyor” dedi.
“BESİNDEN YOKSUN BIRAKMAKLA EŞ DEĞER”
Sağlıklı bir uykunun gelişme çağındaki çocuklar için epey değerli olduğunu tabir eden Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bekir Çakmak ise, uykunun beslenme kadar değerli olduğunu belirterek, “Bir çocuğu uykusuz bırakmak besinden yoksun bırakmakla eş kıymet diyebiliriz. Zira bir çocuk kâfi uyku hijyenini sağlayamazsa yani uykuya dalmada sorun yaşar ve geceleri sık uyanırsa başta mental işlev sorunları olmak üzere konsantrasyon kaybı, derslerde başarısızlık, öğrenme zahmeti, hatta ileriki yaşlarda iş hayatında başarısızlığa kadar sonuçlara yol açabiliyor.” sözlerini kullandı.
Ensonhaber
