Gelişen teknolojiyi takip eden ve daha evvelce birçok proje ile birincilere imza atan Fırat Üniversitesi, her alanda ülkenin gelişmesine katkı sağlamaya devam ediyor.
Son olarak Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zülfü Genç ve grubu tarafından giyilebilir sensörler ve yapay zeka dayanaklı bir yazılım ve uygulaması olan “Hastalık Teşhisi ve Hasta Takibi için Yapay Zeka Takviyeli Akıllı Bileklik Tasarım ve Uygulaması” Projesi KOSGEB ve ilgili heyetler tarafından kabul edilerek desteklendi.
HASTALIK ÖKSÜRÜK VE ATEŞLE TEŞHİS EDİLİYOR
Proje ile makul semptomları gösteren hastaların, giyilebilir sensörlerden alınan sinyalleri yapay zeka dayanaklı yazılım ile işleyerek hekimlerin kullanabileceği karar takviye sistemi oluşturma emelinde olduklarını söz eden Doç. Dr. Genç, yaygın semptomları ateş veöksürük halinde olan korona virüs enfeksiyonunun verilerini bu yazılım ile işleyerek erken teşhis ve kesin teşhisten sonra hastanın uzaktan canlı takip sistemini proje kapsamında muvaffakiyet ile gerçekleştirdiklerini belirtti.
KORONA TESPİT EDİLEBİLECEK
Yazılımda öksürüksesinden süratli korona virüs testi çalışmalarının devam ettiğini lisana getiren Doç. Dr. Genç, birinci kere bu testin taşınabilir uygulamaya eklendiğini ve yüzde 60 ila 80 ortasında gerçek sonuç alındığını vurguladı.
Doç. Dr. Genç, projenin sıhhat çalışanı ve hasta ortasında güvenli bir veri irtibatı ve aktif takip sayesinde sıhhatte yerli, ulusal tahlil ile konfora ulaşılmasının yanı sıra bu entegrasyon sayesinde telefonda süratli bir formda korona virüs testi alma imkanını ortaya çıkaracağını bildirdi.
16 YILLIK EMEK
Geliştirdikleri proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Zülfü Genç, “2020 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı AR-GE ve inovasyon dayanaklı programı kapsamında Elazığ KOSGEB’e sunmuş olduğumuz ‘Hastalık Teşhisi Ve Hasta Takip İçin Yapay Zeka Dayanaklı Akıllı Bileklik Tasarım ve Uygulaması’ Projemiz ilgili şuralar tarafından kabul edilerek desteklenmiştir. Bu proje kapsamında yaklaşık 16 aylık bir süreç içerisinde sıhhat bölümünde kullanılabilecek, giyilebilir sensörler ve yapay zeka dayanaklı bir yazılım ve uygulama geliştirdik. Burada da onların prototiplerini görmektesiniz. Süreç içerisinde 4-5 tane farklı prototip üzerinde çalıştık ve sonuncu eseri şuan kolumda. İki adet farklı yeni tasarım gerçekleştirdik” dedi.
BİLGİLER AKILLI BİLEKLİKLERLE GÖNDERİLİYOR
Ürettikleri akıllı saat ve bileklik yardımıyla hastalıkların teşhisi ve tespit edilmiş hastalardan alınan verileri sıhhat sistemine gönderebildiklerini söz eden Doç. Dr. Genç, “Bu akıllı bileklik aracılığıyla veri gönderiyoruz. Muhakkak semptomları gösteren hastaların bu giyilebilir sensörlerden gelen sinyaller vasıtasıyla merkez servere heyeti olan yapay zeka dayanaklı yazılım üzerinde bu veriler işlenerek hastaların hem teşhisi hem de takibini gerçekleştirebilmekteyiz. Bilindiği üzere bilim adamları bilhassa son 2 yıldır dünyanın her tarafını kasıp kavuran korona virüs pandemisiyle uğraş etmektedir. Biz de başta Bakanımız Mustafa Varank’ın uğraşları, araştırma merkezleri, üniversitelerin bu tipteki AR-GE Projeleriyle korona virüs üzerinde bu projeyi 16 aydır devam ettirmekteyiz. AR-GE sürecimizi tamamladık. İlerleyen süreçte mevcut yazılımızı geliştirmeye devam edeceğiz” diye konuştu.
“TÜRKİYE’DE BİRİNCİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ”
Yazılımdaki en kıymetli özelliğin sesveöksürükle kişinin korona virüse yakalanıp yakalanmadığını büyük oranda tespit edebildiği olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Genç, “Yazılımda geldiğimiz en kıymetli noktalardan biri de korona virüs teşhisinin öksürükle tespitini gerçekleştiren yazılım üzerinde çalışmalarımız devam etmektedir. Elimizdeki yaklaşık 3 bin tane veri ile rastgele bir bireyden almış olduğumuz ses ve öksürük kayıtlarına nazaran kişinin korona virüs olup olmadığına karar vermeye çalışıyoruz. Bizim devam ettirdiğimiz çalışmalarda yüzde 60 ila 80 ortasında bir muvaffakiyet elde ederek bir kişinin öksürük ve ses verisinden korona virüs olup olmadığını da saniyeler içerisinde tespit edebiliyoruz. Bunun Türkiye’de birinci olduğunu düşünüyoruz. Dünyada çok değişik çalışmalar yapıldığını biliyoruz, onları da yakından takip ediyoruz.
“YAZILIMLA İLGİLİ ÇALIŞMALAR DEVAM EDİYOR”
Şuan halihazırla Diyarbakır ve Mardin’de hastalarımızın üzerinde de bu saatler var ve onlar üzerinden veriler alıp onların anlık takiplerini gerçekleştirebiliyoruz. Bu yazılım sistemi sayesinde hastanın anlık verilerini tabibi ve onun bağlı olduğu tüm sıhhat ünitelerindeki şahıslar hatta Sıhhat Bakanı da bu verileri görebilme talihine sahip olabilecek. Bu yazılımla ilgili çalışmalarımız devam ediyor.
Üretim manasında bir yatırım dayanağı kelam konusu olması gerekiyor. Projemizle ilgilenen hem özel hem de devlet kuruluşları yaptığımız çalışmaları yakından takip ediyor. Birinci etapta bine yakında saati üretip hastalarımıza vererek yazılım sistemimizi güçlendirmeyi düşünüyoruz. Geliştirmiş olduğumuz proje sayesinde sıhhat çalışanı ve hasta ortasında güvenli bir veri irtibatı ve aktif takip sayesinde sıhhatte yerli, ulusal tahlil ile konfora ulaşılmasını sağlıyoruz” formunda konuştu.
Ensonhaber
