Azerbaycan, yıllardır Ermenistan işgali altındaki Dağlık Karabağ’a kavuşmanın sevincini yaşıyor.
Fransa ise AGİT Minsk Kümesi Eş Lideri ülkelerden biri olarak Dağlık Karabağ meselesinde tarafsızlığını yitirmekle ve Ermenistan’a dayanak vermekle eleştiriliyor.
FRANSA’DAN REAKSİYON ÇEKEN TEŞEBBÜS
Bunun son örneği, Fransız Senatosu’nda yaşandı. Senato’da, kelamda “Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ni” tanıyan karar onaylandı.
KARARA 305 “EVET”, 1 “HAYIR” OYU
Sembolik kıymete sahip karar, 1 “hayır” oyuna karşı 305 “evet” oyuyla kabul edildi. 30 Senatör ise “çekimser” oy kullandı.
Kararda, Fransa‘nın Ermenilere insani yardımda bulunması ve Dağlık Karabağ’da işlenen “savaş suçlarına” ilişkin uluslararası soruşturma açılmasını talep etmesi gerektiği belirtildi.
HÜKÜMETE KARABAĞ’I TANIYIN DAVETİ
Ermenilere ilişkin dini ve kültürel mirasın müdafaası gerektiği söz edilen kararda, Dağlık Karabağ’da yerlerinden edilenlerin konutlarına geri dönebilmesine yardım edilmesi gerektiği kaydedildi.
Kararda, Fransız hükümetine kelamda “Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ni” tanıma davetinde da bulunuldu.
Kelamda “Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ni” tanıyan karar kabul edildi ancak Azerbaycan ile Ermenistan ortasında imzalanan ateşkes mutabakatında, Dağlık Karabağ’ın statüsünü belirten öge bulunmuyor.
TÜRKİYE’DEN KARARA REAKSİYON
Dışişleri Bakanlığı, Fransız Senatosu’nun Karabağ ile ilgili teşebbüsüne reaksiyon gösterdi. Bakanlığın açıklamasında şöyle denildi:
“Fransa Senatosu’nun Üst Karabağ ihtilafı hakkında dün kabul ettiği karar memleketler arası hukukun en temel prensiplerinin, meşruiyetin ve hakkaniyetin iç siyaset mülahazaları uğruna hiçe sayılmasının ibretlik bir örneğidir. Kararda Türkiye’ye atfen lisana getirilen temelsiz argümanları ise külliyen reddediyoruz.
“TARAFLI OLDUĞUNUN AÇIK BİR GÖSTERGESİDİR”
Fransa Senatosu’nun bu kararı, tarafsız olması gereken Eşbaşkanların yürüttüğü AGİT Minsk Kümesi çalışmalarının bugüne kadar probleme neden tahlil getiremediğinin, nasıl taraflı olduğunun da açık bir göstergesidir.
Ermenistan’ın evvel Tovuz’da, sonra Üst Karabağ’da sergilediği saldırganlık ve provokasyonlar üzerine Azerbaycan gereken karşılığı vermiş ve yaklaşık 30 yıldır işgal altında bulunan topraklarını özgürleştirerek toprak bütünlüğünü tekrar sağlamıştır.
“GERÇEKLERDEN KOPUK BİR ANLAYIŞ”
Esasen, Azerbaycan’ın alanda aldığı sonuç, BM kararlarına yansımış, Fransa’nın da Eşbaşkanı olduğu Minsk sürecinde kayıt altına alınmış lakin hayata geçirilememiş haklarının somutlaştırılmasıdır. Çünkü ilgili BM kararları Ermenilerin işgal ettiği Azerbaycan topraklarından derhal ve kuralsız çekilmelerini amirdir.
Hal bu türlü iken, Fransa Senatosu’nun Azerbaycan’a işgalden kurtardığı kendi topraklarından çekilmesi davetinde bulunması ciddiye alınamayacak kadar gülünç, tarafgir ve gerçeklerden kopuk bir anlayışın tezahürüdür. Hiç bir makul münasebetle izah edilemeyecek olan bu sağduyudan mahrum karar, Fransa’nın problemin tahliline gerçek manada katkı sağlama imkanını da sınırlamaktadır.
“FRANSA İLE BİRLİKTE ÇALIŞMAYA HAZIRIZ”
Fransa Hükümeti’nin de kabul edilemez bulacağı ögeler içerdiği görülen kararın, tekrar son periyotta Fransa’da sıkça görülen Türkiye takıntısını yansıtması ise şaşırtan olmasa da düşündürücüdür. Türkiye’nin yakın coğrafyasında hakkın, hukukun ve meşruiyetin yanında aldığı unsurlu tavırların Fransa’da önyargısız ve objektif bir halde algılanması; tarihe ya da birbiriyle alakasız mevzulara son derece yanılgılı atıflar yapılmasından kaçınılması ilgilerimizin selameti açısından temel bir gerekliliktir.
Neredeyse 30 yıldır süren Azerbaycan-Ermenistan ihtilafında gelinen kademede, Fransa’nın artık gerçek sonuçları çıkararak bölgenin istikrara kavuşması için yapan bir tavır benimsemesini temenni ediyoruz. Bunun için mevcut gerçeklerden hareketle, memleketler arası hukuka uygun kalıcı bir tahlile ulaşmak üzere uğraş gösterilmesi kâfi olacaktır.
Türkiye, çabucak yanı başında yıllardır süren bu ihtilafın bölgesel barış ve istikrara katkıda bulunacak formda sürdürülebilir bir tahlile kavuşturulması için öbür ortakları üzere Fransa ile de birlikte çalışmaya hazırdır.”
AZERBAYCAN: KARAR PROVOKASYONDUR
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Fransız Senatosu’nun kelamda “Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ni” tanıyan kararının “taraflı” ve “provokasyon” olduğunu açıkladı.
Kelam konusu kararın Ermenistan yanlısı senatörler tarafından önerildiği belirtilen açıklamada, “Fransız senatosunun taraflı bir karar onaylaması provokasyon olarak kabul edilebilir.” sözlerine yer verildi.
“FRANSA’NIN PRESTİJİNİ BALTALADI”
Senatoda onaylanan kararın yasal gücü olmadığı kaydedilen açıklamada, “Arabuluculuk rolünü üstlenen bir ülke tarafından bu türlü bir kararın kabul edilmesi, bu ülkenin tarafsızlığı konusunda önemli kuşku uyandırıyor. Bu karar, Azerbaycan toplumunda adil bir arabulucu olan Fransa’nın prestijini da baltalıyor.” değerlendirmesi yapıldı.
Fransa’daki Ermenilerin Dağlık Karabağ sıkıntısını seçim öncesi kullandığı vurgulanan açıklamada, Fransa hükümetinin Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü desteklediği anımsatıldı.
“KARARLAR ÖNYARGILI”
Açıklamada, “Fransız Senatosu, önyargılı kararlar kabul etmesi yerine bölgede barış, istikrar ve gelişime hizmet edecek faaliyetlerle meşgul olarak hem Fransa‘nın çıkarına hem de bölgenin sürdürülebilir kalkınmasına yardımcı olur.” sözleri kullanıldı.
Ensonhaber
