Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Çin’de pandemi yapma riski olan yeni grip virüsü ‘G4 H1N1’e ait DHA’ya açıklama yaptı.
Prof. Dr. Kara, bilim kişilerinin 2000’li yıllardan itibaren grip virüslerini nizamlı olarak izlediğini belirterek, virüste yaşanacak değişimleri takip ettiğini söyledi.
Çin’de ortaya çıkan girip virüsü ‘G4 H1N1’in büsbütün yeni bir virüs olduğunu söylemenin güçlükle olduğuna dikkat çeken Kara, “Özellikle hayvan çiftliklerinde ve yüklü olarak domuz çiftliklerinde görülen bir virüs vardı. Ayan kısmını kuşlarda görülen griplerden, muayyen kısmını ise kişilerden almıştı. Bugün tanım edilen bu virüste şöyle bir özellik var; 2009’da pandemi yapan, kişilerde salgına neden olan H1N1, bir periyot domuz gribi olarak isimlendirilmişti. Bugüne baktığımızda mevsimsel grip ile devam eden bu virüsün zahir bir kesimini içeriyor. Bir kısmını yeniden kuşlardan almış vaziyette. Bir sair kısmını mahsusen Kuzey Amerika’da aralıklı olarak kişilerde, aralıklı olarak domuzlarda görülen bir virüsten almış, yani 3 farklı virüsten haber taşıyor” dedi.
“DEVLETLER, YENİ VİRÜSE HAZIRLIK YAPILMALI”
Prof. Dr. Kara, Çin’de çıkan virüsün, 2009’da salgın yapıp kişiden insan kolay geçen virüsten modül taşıdığı için ‘acaba beşerden insan geçebilir mi’ diye tedirginlik yarattığını belirterek, “Ama bugün ki haberler beşerden kişiye geçiş olmadığını gösteriyor. Bu bizim açımızdan, devletler tarafından takip edilerek hazırlık yapılması gereken bir durum. Topluluk açısından bakıldığında bir dehşete, tedirginliğe gerek yok. Bu cins virüsler çok sık çıkıyorlar, hayvanlarda görünüyorlar; fakat kişilere geçme olasılıkları çok çok düşük. Beşere çok rahat geçeni şimdi olmadı; lakin olabilir mi, olabilir. Bu virüste bir ölçü riski artıran; 2009’daki pandemiden haber taşıması. Bu nedenle biraz daha riski yüksek görünüyor; ancak ‘bu toplulukta bir kaygı yaratacak kadar mı’, hayır değil. Ama tekrar de bu türlü bir değişim olup da kişiden kişiye bulaşırsa o devir tehlikeli. İzlenilmesi, takip edilmesi lazım ve tehdit olabileceği düşünülerek hazırlık yapılması gerekiyor. Devletin bu yanda hazırlıklı ve uyanık olması gerek” diye konuştu.
“ÖNLEM ALINIP TAKİP EDİLMELİ”
Grip virüsünün çok değişken olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Kara, “Bir kısmı çok kolay bulaşıyor; fakat mesela hastalık tablosu hafif olabilir, kayıplar da az olabiliyor. 2009’daki domuz gribi pandemisini hatırlarsak çok kolay bulaşıyordu, kişiler çok kolay hastalanıyordu. 1918’dekiyle karşılaştırıldığında kayıp sayısı çok düşüktü. Buradaki tedirginlik şu; kuşlardaki virüsten bir kısım taşıyor. Yani insan oğlunun daha evvel bilmediği, görmediği bir kısım taşıyor. Ondan ötürü birinci kez karşılaşıldığı için ‘1918’deki üzere hareket edebilir mi’, teorik olarak edebilir. Gerçek hayatta yahut karşılaştığımızda ‘öyle oldu’ demek şuan yanlışsız değil; fakat ‘ihtimali var’ demek lazım. Bu nedenle tedbir alınıp takip edilmeli” dedi.
“İLAÇ VE AŞI İÇİN HAZIRLIKLI OLUNMASI GEREK”
Prof. Dr. Kara, gribe karşı tesirli ilaçlar olduğunu vurgulayarak, “Yeni gelişecek olan virüsün hem ilaçlara karşı dirençli olması hem çok kolay bulaşması hem ağır illete neden olması çok beklenen bir şey değil. Bir elimizde ilacımız var, iki daha da kıymetlisi aşıyı gripte nasıl yapacağımızı biliyoruz. Grip için nasıl aşı üretileceğini biliyoruz. Virüsü gördükten sonra da bir kaç ay içerisinde aşıyı çok bol ölçüde üretme bahtı var dünyanın. Bunlar çok büyük avantaj. O vakit şöyle hareket etmek lazım ilaç ve aşı için hazırlıklı olunması gerekir. Bu tip virüsler dünya tarafından sistemli olarak zati takip ediliyor, periyot devir geliştiğini de biliyoruz. Ancak beşerden insan bulaşma özelliğini kazanma ihtimali çok düşük. Riskimiz var; lakin bugün için korkmayı gerektirecek bir durum yok. Bilim kişilerinin bunu takip etmesi, gerektiğinde ihtarda bulunmamız lazım” tabirini kullandı.
“EĞER BULAŞ OLURSA ÇOK YÜKSEK RİSK VAR”
Prof. Dr. Kara, virüsün bilhassa domuz çiftliklerinde çalışan kişilere geçtiğini belirterek, “Çok ağır hastalık yaratmamış vaziyette. O geçen insandan birebir konutta yaşayanlara bulaşmamış. Şayet bulaş olursa çok yüksek risk var, dikkatli olalım, izleyelim. Tekrar altını çizelim şu anda dünya umumunda, kişileri korkutacak durumun kelam konusu olmadığını tekrar söyleyelim. Koronavirüs besinlerin üzerinde çok uzun canlı kalmıyor. Pişirmeye karşı çok hassas, pişirmeyi 60 aşamanın üstüne çıkardığınızda virüsün aktivitesi kayboluyor. İnfluenza için de baktığımızda misal özelikleri var. Uygun pişirilmiş besinden direkt geçiş yok. Çiğ yenildiğinde risk olabilir, onu kesinlikle düşünelim. Çiğ yemeyelim” dedi.
Ensonhaber
