Tabiat ve tarihinin yanı sıra birçok canlıya da mesken sahipliği yapan Bafa Gölü’nde, sular çekilmesi ile birlikte Avustralya tüp kurtları ortaya çıktı. Tüp kurtlarının istilacı bir cins olduğunu vurgulayan Ekosistemi Müdafaa ve Doğasevenler Derneği (EKODOSD) Lideri Bahattin Şoför, göz gerisi edilen tedbirler nedeniyle tüp kurtlarının göl havzasında adeta her alanı istila ettiğini belirtti. Uzun vakittir Avustralya tüp kurtlarını gözlemlediklerini açıklayan Şoför, suların çekilmesi ile ortaya çıkan kurtların biyolojik kirlenmeye neden olduğunu belirtti.
TEKNELERE YAPIŞARAK GELİYOR
Son yıllarda yaşanan çok kirlilik münasebetiyle göl havzasında biyolojik çeşitliliğin azaldığını söz eden Şoför; “Bafa’da evvelki yıllarda da teknelerin altında ve tutunabileceği alanlarda görülen, muhtemelen teknelerin balans suları, av araçları ya da Menderes’ten geldiği varsayım edilen egzotik bir çeşit olan Avustralya tüp kurtlarıyla ilgili müşahedeleri uzunca bir müddettir sürdürmekteyiz. Yaptığımız gözlemlerde, kuraklığın tesiriyle bu yıl suların yeterlice çekilmesiyle birlikte, göl içindeki adalarda su düzeyinin düştüğü ve tarihi yapıtların meydana çıktığı görüldü. Bilhassa Serçin’den başlayarak, Serçin Kışlası’na kadar olan yaklaşık 10 km. kıyı boyunca, daha sığ olan bölgelerdeki su altından çıkan kayaların çabucak hepsini Avustralya Tüp kurtlarının istila ettiği görülmüştür. Kuşların, tüp kurtlarının sardığı kayaları kullanmadıklarını, bitkilerin etrafını ve tutunabileceği her kültenin üzerini büsbütün sardığını gözlemledik. Bafa Gölü’yle ilgili yıllardır çalışma yürüttüğümüz bilim danışmanı üyemiz Dr. Erol Kesici’nin bu bahisteki açıklamalarına nazaran son yıllarda çok kirlilik, biyolojik çeşitlilik bakımından çeşit sayı ve ölçüsü azalan Bafa Gölü, istilacı çeşit olan Avustralya tüp kurtlarının istilası altındadır” dedi.
CANLILAR İÇİN TEHLİKE OLUŞTURUYOR
Tüp kurtlarının göl ekosistemlerini fizikî, kimyasal ve biyolojik olarak değiştirdiğini kelamlarına ekleyen Şoför; “Yapılan müşahede ve araştırmaların akabinde Dr. Erol Kesici’ye nazaran, Bafa Gölü’nün giderek tuzluluk oranı artan acı su özelliğinde olması, tüplü solucanların Bafa Gölü üzere kirli ve ötrofik, düşük oksijenli sularda çok daha iyi büyüme gelişmesine neden olmaktadır. Tüplü solucanlar, bulundukları ortamda çok farklı istikamette tesir oluşturan ve süratli büyüyen agresif bir tıp olup, göl ekosistemlerini fizikî, kimyasal ve biyolojik olarak değiştirir. Kıyılarda bulanıklığı arttırırlar ve oyuk açma aktiviteleriyle bulundukları alt tabakayı değiştirirler ve çok çoğalmaları sonucunda suyun hareketini engelleyerek etraflarında tortu birikmesine neden olduklarından, göl turizmine, su ile temasta olan beşerler, canlılar için tehlike oluşturmaktadırlar. Tüplü solucanlar balıkçıların teknelerine av araçlarına verdikleri yıpratıcı tesirleri ve balıkların temel besinleri olan planktonları tüketmeleri nedeniyle balıkçılıkla ilgili çok önemli problemlere neden olmaktadırlar” dedi.
“İLERİDE GAYRET ETMEK DAHA DA ZORLAŞACAK”
Bafa Gölü üzere büyük ekosistemlere giren istilacı tiplerin büsbütün ortamdan uzaklaştırılmasının neredeyse mümkün olmadığını tabir eden Şoför; kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kirli ve biyolojik çeşitliliği verimliliği az sulara epey direnç gösterip, ahenk sağlayıp süratle çoğalan bu istilacı tiplerin önüne geçebilmek ismine öncelikle göllerin taban çamurlarının ve yer ile kıyı kısımlarında biyolojik ve mekanik paklık yapılması gerekmektedir. Göle pak su kaynağı verilmelidir. Tarım ve endüstrinin tesiri denetim altına alınmalıdır. Elbette Büyük Menderes’in su kalitesinin uygunlaştırılması öncelik oluşturmaktadır. Göldeki biyolojik çeşitlilik artırılarak, istikrar sağlanabilir. Gölün su düzeyi ve devinimleri de korunmalıdır. Tüplü solucanların yakın kesitlerindeki kolonilerle birleşerek göl içerisinde ve kıyı kısımlarında geniş alanlar oluşturmasının engellenmesi için ise bunların birbirlerine yakın olan formlarını izole etmek gerekir. Yoksa, kıyılarda giderek artış gösteren istilacı cinslerin yayılışının tahlili, ileride daha da güç olacaktır.”
“BAFA GÖLÜ, BİLİM İNSANLARININ MERKEZİ OLMALI”
Bafa Gölü’nün Aydın ve Muğla için doğasıyla, tarihiyle, kültürüyle, kuşları ve yılan balıklarıyla çok değerli bir tabiat alanı olduğunun altını çizen Şoför, gölün en büyük meselesinin çevresel meseleler olduğunu söyleyerek, şu sözleri kullandı:
“Çevresindeki yöre beşerlerine, balıkçılara, turizm işletmelerine kıymetli katkı sağlayan Bafa Gölü’nün sağlıklı olması, biyolojik çeşitliliğin devamlılığı açısından da çok değerlidir. Bafa Gölü’nün en büyük kederi çevresel meselelerdir. Yıllardır bu meseleler katlanarak devam etmekte, tesirleri farklı halde çıkmakta, sonuçları yöre beşerlerine olumsuz olarak yansımaktadır. Değişik üniversitelerden birçok bilim insanı Bafa Gölü’yle ilgili pek çok bilimsel çalışma yapmıştır. Fakat düzgünleştirme için birçok kurumun bir ortaya gelerek bir hareket planı yapması gerekir. Aydın ve Muğla vilayetlerinde bulunan Sulak Alan kurulları işbirliği yaparak, Bafa’yla ilgili çalışma yapan bilim insanları ve tüm kurumların katılacağı çalıştaylar düzenleyerek bir yol haritası çıkarılmalıdır. Sakızburnu Dalyanı’nda atıl bir biçimde duran tesislerin, gölle ilgili çalışma yapacak bilim insanlarının çalışacağı bir merkez haline getirilmelidir. Bu sayede gölle ilgili her şey takip edilip, erken müdahale yapılması sağlanmalıdır.”
Ensonhaber
