Türkiye’deki aşılanma süreci dün itibariyle başladı.
Aşıyı yaptıran birinci isim Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca olurken, devamında ise Bilim Şurası üyeleri aşı oldu.
Uygulamalar sıhhat çalışanları üzerinde devam ederken, Sıhhat Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu’nda aşı süreciyle ilgili merak edilen 12 soruya yer verildi.
İşte o sorular…
COVİD-19 GEÇİRDİM, TEKRAR DE AŞI YAPTIRMALI MIYIM?
COVID-19’u geçirenlerde koruyuculuk bir süre daha devam etmektedir. Bu koruyuculuk seviyesi kişiyi bir mühlet daha COVID-19’a karşı koruyacağından hastalığı geçirmiş bireyler aşı uygulanacak öncelikli kümelerde değildir.
İNAKTİF COVİD-19 AŞISI EMZİREN BAYANLARA UYGULANABİLİR Mİ?
Emzirme devrinde inaktif COVID-19 aşısının uygulanmasına ait data bulunmamaktadır. COVID-19’u ağır geçirme riski yüksek olan emziren bayanlara kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir.
İNAKTİF COVİD-19 AŞISI OLDUKTAN SONRA HASTALIĞA KARŞI NE KADAR MÜHLET KORUNACAĞIM?
Klinik çalışmalarda, inaktif COVID-19 aşılarının hastalığa karşı esirgeyici tesirinin yüksek olduğu gösterilmiştir. COVID-19 aşılarının koruyuculuk müddeti şimdi bilinmemektedir, bunun için ek araştırmalara muhtaçlık bulunmaktadır.
iNAKTİF COVİD-19 AŞISI KAÇ DOZ UYGULANACAK?
18 yaş ve üzerindeki bireylere dört hafta orta ile birer doz olmak üzere toplam iki doz olarak uygulanacaktır.
AŞI YAPTIRDIKTAN SONRA DA MASKE, ARALIK VE PAKLIK KURALLARINA UYMAYA DEVAM EDECEK MİYİM?
Aşı uygulandıktan sonra hastalığa karşı koruyuculuğun gelişmesi ekseriyetle birkaç hafta alır. Bununla birlikte herkeste birebir seviyede koruyuculuk gelişmeyebilir. Ayrıyeten aşılanan kişi kendisi korunuyor olsa bile virüsü aldıysa diğerine bulaştırabilir. Bu nedenle aşı uygulandıktan sonra da maske, ara ve paklık kurallarına uyulması gerekmektedir. Bakanlığımız tarafından artık tedbirlere gerek olmadığı açıklanana kadar bu tedbirlerin alınmasına devam edilmelidir.
ÇOCUKLARA DA AŞI YAPILACAK MI?
Bilim Şurası tarafından belirlenmiş öncelikli risk kümesinde 18 yaş altındaki bireyler yer almadığından şu an için çocuklara COVID-19 aşısı uygulanmayacaktır.
TÜRKİYE’DE COVİD-19’A KARŞI AŞI ÇALIŞMALARI YAPILIYOR MU?
Türkiye’de de COVID-19’a karşı aşı çalışmaları yapılmaktadır. Bu aşılara ait faz basamaklarının muvaffakiyetle tamamlanmasının akabinde aşı üretimine geçilmesi planlanmaktadır.
AŞI YAPTIRMAK MECBURÎ MU OLACAK?
Türkiye’de çocukluk aşıları dâhil, aşı uygulaması mecburî değildir. Bununla birlikte aşı, hastalıklardan korunmak için en tesirli metotlardan biridir. Aşı sayesinde yeryüzünden silinmiş pek çok hastalık mevcuttur. Bu nedenle T.C. Sıhhat Bakanlığı tarafından aşıyla ilgili toplumu bilinçlendirme çalışmaları yürütülmektedir. Aşı olmak, kişinin topluma karşı sorumluluğudur.
İNAKTİF COVİD-19 AŞISI HAMİLELERE UYGULANABİLİR Mİ?
Gebelikte inaktif COVID-19 aşısının uygulanmasına ait data bulunmamaktadır. COVID-19’u ağır geçirme riski yüksek olan hamilelere kendi istekleri halinde aşı uygulanabilir. Aşının gebeliğin birinci üç ayında uygulanmaması tercih edilir.
COVİD-19 AŞISI NASIL BU KADAR SÜRATLİ GELİŞTİRİLDİ?
COVID-19 aşıları, bilim tarihinde 2009 pandemik domuz gribi aşılarından sonra bu kadar süratli hazırlanan birinci aşıdır. Virüs ailesinin tanınıyor olması, Koronavirüslerin biyolojisinin ve nasıl davrandığının bilinmesi, bilim tarihinde belli bir yol katedilmesi, bilgiye erişimin kolaylaşması, moleküler genetik bilimindeki ilerlemeler, kullanılan aygıt teknolojisi ve metotların yıldan yıla gelişme göstermesi, bilim insanları ortasında elde edilen bilginin süratle şartsız olarak paylaşılması, klinik çalışmalarda süratli yol alınması ve acil tahlil bulma uğraşı aşı üretim sürecini hızlandırdı. COVID-19 aşıları da öteki aşı ve ilaçlarda olduğu üzere kalite, güvenlilik ve aktiflik konusundaki yasal gereklilikler izlenerek geliştirilmektedir.
COVİD-19 AŞILARI PANDEMİYİ NE KADAR MÜDDETTE SONA ERDİRECEKTİR?
Aşıların pandemiyi ne vakit sonlandırabileceği aşının aktifliği, aşı uygulanan kişi sayısı, aşı uygulamasından sonra maske, aralık ve paklık tedbirlerinin alınmasına ne kadar dikkat edildiği üzere pek çok faktöre bağlıdır. Bugüne kadar elde edilen bilgiler, aşının pandemiyi ne vakit sonlandıracağıyla ilgili kâfi bilgi sunmamaktadır.
COVİD-19 AŞILARI İNANÇLI MİDİR?
Hiçbir aşı, faz çalışmaları yapılmadan, bu çalışmaların sonuçları ilgili mercilerle şeffaf bir biçimde paylaşılmadan onay alamaz, piyasaya sürülemez. Aşı çalışması yapan kuruluş, geliştirme ve üretim sürecinde memleketler arası kalite standartlarına uymak zorundadır. Bu standartlar Güzel Laboratuvar Uygulamaları (GLP-Good Laboratory Practices), Güzel Klinik Uygulamaları (GCP-Good Clinical Practices) ve Yeterli Üretim Uygulamaları’dır (GMP-Good Manufacturing Practices).
Ayrıyeten faz çalışmaları sırasında aşıyla alakalı olduğu düşünülen ve insan sıhhatini bariz ölçüde olumsuz etkileyen bir durum saptandığında çalışmalar durdurulmaktadır. Sadece sorunun aşı ile alakalı olmadığından emin olunması durumunda çalışmalar sürdürülmekte, aşılama yapılıyor ise kaldığı yerden devam ettirilmektedir. Bu çerçevede ülkemizde uygulanmaya başlanan COVID-19 aşılarının faz çalışmalarında çalışmanın durmasına sebebiyet verecek bir yan tesir ile karşılaşılmamıştır. Uygulama basamağında da güvenliği konusunda rastgele bir tereddüt bulunmamaktadır.
Ensonhaber
