Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Türkiye-AB münasebetleri hakkında “Zorlu 2020’den sonra AB-Türkiye bağlarında önümüzdeki yol” başlıklı blog yazısı yayımladı.
“AB TÜRKİYE VE RUSYA İLE GERÇEK DENGEYİ BULMAZSA İSTİKRAR SAĞLAYAMAYACAK”
Doğu Akdeniz’deki gerginlik ve Türkiye ile ilişkilerin 2020’de AB için en büyük zorluklardan olduğunu ve bunun büyük ihtimalle 2021’de devam edeceğini vurgulayan Borrell, “Şu çok açık. AB, Türkiye ve Rusya ile alakalarda gerçek dengeyi bulamadığı sürece kıtada istikrarı sağlayamayacak.” açıklamasını yaptı.
“2016’DAN BERİ MÜZAKERELERDE İLERLEME YOK”
Borrell, caydırıcılığa dayalı savunmacı yaklaşımların uzun periyodik tahliller getirmeyeceğinin altını çizerek, Türkiye’nin AB iştirak müzakerelerinde 2016’dan beri ilerleme olmadığını, 2016’da göçle ilgili varılan mutabakatın da iki tarafın da beklentilerine karşılık vermediğini kaydetti.
“TÜRKİYE’NİN SURİYE VE LİBYA’DAKİ MÜDAHİLİĞİ AB’NİN ÇIKARLARIYLA BAĞDAŞMAMAKTA”
Doğu Akdeniz’deki kaynakların araştırılması ve deniz alanları üzerindeki uyuşmazlıkların arttığını, 2017’de Crans Montana’daki Kıbrıs görüşmelerinin sonuçsuz kaldığını hatırlatan Borrell, Türkiye’nin Doğu ve Kuzey Afrika’dan Batı Balkanlar’a kadar bölgesel ilgilerini güçlendirdiği, Suriye ve Libya’daki müdahilliğinin AB’nin çıkarlarıyla bağdaşmadığı biçiminde yorumlandığını aktardı.
“ORUÇ REİS VE BARBAROS BRÜKSEL’DE HER GÜN ANILIR OLDU”
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e gönderdiği “Oruç Reis” ve “Barbaros Hayrettin Paşa” gemilerinin isimlerinin Brüksel’de her gün anılır hale geldiğini belirten Borrell, mart ayında bir küme sığınmacının Yunanistan hududuna giderek AB ülkelerine gitmek istemesini “büyük kriz” olarak tanımladı ve Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki çalışmalarının devam etmesinin bağlantılara makus tesir ettiğini yazdı.
“YUNANİSTAN VE KIBRIS PROBLEMLERİ DAHA FAZLA ERTELENEMEZ”
Borrell, Türkiye ile bağların karmaşık ve çok taraflı olduğunu, Yunanistan ile Türkiye ortasındaki uyuşmazlıklar ve Kıbrıs probleminin tahlilsiz kalmasının bunların merkezinde bulunduğunu tabir ederek, “bu sorunların daha fazla ertelenemeyeceği” değerlendirmesinde bulundu.
“TÜRKİYE DİKKATE ALINACAK BİR GÜÇ HALİNE GELDİ”
Borrell, “Türkiye dikkate alınacak bir bölgesel güç haline geldi ve inkar edilemeyecek muvaffakiyetler elde etti. Maalesef kimi durumlarda Türkiye’nin milletlerarası gündemi AB’nin çıkarlarıyla uyumlu değil ve yolları de AB’ninki üzere değil.” sözüne yer verdi.
“KISASA KISAS DİNAMİĞİNDEN ÇIKMALIYIZ”
Türkiye’nin AB adayı olmasının, Birliğe, Türkiye’nin emellerini sorgulama hakkı verdiğini savunan Borrell, şöyle devam etti:
“Türkiye ile bu bahislerde dürüst ve derin bir diyalog kurmak için epeyce fazla ilerleme sağlamamız, Türkiye’nin de karşılık vermesi gerektiğine şüphe yok. Türk yetkililerin en üst seviye de dahil olmak üzere AB’ye katılmalarının stratejik çıkarları olduğunu ilan etmelerinden memnuniyet duyuyorum.
Tıpkı vakitte niyeti teyit edecek hareketlerin bu açıklamaları takip etmesi kıymetlidir. Bağlantılar tek istikametli olamaz. AB’nin de Türkiye’ye kendi hissesine düşeni yapması halinde aile ferdi olarak kabul edileceğini göstermesi gerekir.
Bu kısasa kısas dinamiğinden bir çıkış yolu bulmalı ve yine iş birliği ve inanç aslına dönmeliyiz. Ekimdeki AB Kurulu’nun iletisi da buydu ve bu bildiri geçen hafta tekrar edildi.
Türkiye tarafından bu hususta ekimdekinden daha iyi bir anlayış olduğuna inanıyorum. Tekrar de durum esasen iyiye gitmedi. Bu nedenle bu yıl hakkındaki genel kıymetlendirmemiz olumsuz oldu. Lakin durumu onarma bahtımız var ve yapmamız gereken bu.”
“SÜRDÜRÜLEBİLİR DİĞER ALTERNATİF YOK”
“İlişkilerde sarmalın tabana hakikat devamı halinde AB’nin güçlü önlemlere başvurmak zorunda kalacağını” belirten Borrell, “Türkiye ile güçlü bir bağ AB’nin istikrarına büyük katkı sağlayacaktır. Tıpkı halde Türkiye için de AB’den daha iyi bir ortak bulmak zordur.” değerlendirmesini yaptı.
İki taraf ortasında derin ekonomik ve ticari bağlar bulunduğunu vurgulayan Borrell, şunları yazdı:
“Türkiye’nin refahı ve bir NATO müttefiki olarak güvenliği AB ile güçlü bir ilgi gerektirir. Buna sürdürülebilir diğer bir alternatif yoktur. Ayrıyeten, son anketlere göre toplumunun büyük kısmı yararlı bir kalkınma örneği olarak hala AB’ye istikametini dönmüş durumdadır.
“AB TUTMASI UMUDUYLA TÜRKİYE’YE ELİNİ UZATMAKTADIR”
İlişkilerimize yeniden taraf vermek için hala talihimiz bulunuyor. AB, tutması umuduyla Türkiye’ye elini uzatmaktadır. AB önderlerinin sunduğu gündem de açıktır.
AB Komitesi ve üye ülkelerle çalışarak Türkiye ile olumlu gündem için tekliflerimizi konuşmaya ve bağlarımızı ileri götürme yollarını aramaya hazırım.
Bu birebir vakitte bir Doğu Akdeniz konferansı düzenleyerek bölgesel iş birliğini geliştirmeyi de içermektedir. Bütün bunların olması için saldırgan yahut AB çıkarlarına karşı olduğu düşünülen aksiyonların durması gerekmektedir.”
Borrell, Türkiye ile Yunanistan’ın diyaloğu yenilemesi, Kıbrıs müzakerelerinin “sonsuza kadar devam etmeyecek şekilde” başlaması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bazıları benim hayalperest olduğumu ve tüm bu gündemlerin hayata geçirilemeyeceğini düşünebilir. Denemezsek bunlar natürel ki olmaz. Türkiye’den son aylarda gelen net adımlar ve olumsuz hareketlerle söylemlerindeki değişimin ötesinde dürüst ve tesirli diyalog ve çabalara dönmenin, en çok etkilenen AB ülkeleri dahil tüm taraflardan güçlü bir kararlılık görmenin yolunu bulmalıyız.
“ENERJİMİZİ BİRBİRİMİZLE GÖRÜŞMELERİMİZE HARCAMALIYIZ”
Gücümüzü birbirimize karşı değil, tekrar birbirimizle görüşmelerimize harcamalıyız. Açıkça söylemem gerekirse ya karşılıklı çıkara dayalı bir gündeme gerçek ilerleriz ya da karşılıklı yanlış anlamaların sonuçlarına katlanırız.”
Ensonhaber
