İnsanların Covid-19 salgını sırasında karşılaştığı birçok beklenmedik sorun ortasında saç dökülmesi de yer alıyor.
Nedeni mi? Tek sözle: Gerilim .
Uzmanlar, Covid-19 ile bağlantılı saç dökülmesinin telogen effluvium (TE) olduğunu söylüyor. TE, beden üzerindeki büyük bir gerilimin sonucudur ve zihinsel ve fizikî gerilime cevap olarak gerçekleşir.
Salgının neden olduğu kaos, TE’yi tetiklemek için kafidir. Fakat bir Covid-19 enfeksiyonu geliştirdiyseniz, ikili sorun yaşamış olabilirsiniz zira TE bir hastalığın fizikî geriliminden de kaynaklanabilir. Dahası, pandemi çok uzun müddettir devam ettiğinden ve TE baştan beri bir yükselişte olduğundan, saçların tekrar uzaması da bu durumdan etkilenebilir.
COVİD-19 GERİLİMİ SAÇ DÖKÜLMESİNİ NASIL TETİKLİYOR?
TE’yi anlamak için saç döngüsünü anlamanız gerekir. Saç döngüsü büyüme evresine anajen, dinlenme etabına telojen denir. Telojenin sonunda, saç dökülür ve döngü, büyüme evresi olan anajene geri döner. Fakat güçlü bir gerilim etkeni ortaya çıktığında, bu döngü bozulabilir. Saç, erken dinlenme etabına geçer ve dökülür. Ortak tetikleyiciler ortasında doğum, hastaneye yatma, ameliyat, süratli kilo kaybı ve şiddetli ve ani gerilim faktörleri yer alır.
Saçı dinlendirmek, potansiyel olarak bedenimizin gelişmiş güç muhafaza sisteminin bir modülüdür. Teori, bedeninizin saç uzatması için çok fazla güç gerektirmesidir. Süreçteki gerilim, vakit faktörünü etkileyebilir. Saç döngüsünün uzunluğu nedeniyle TE olabilir, fakat çok gerilimden yaklaşık üç ay sonrasına kadar kendini aşikâr etmez. Tıpkı sebep, doğum yapan bireylerin bebeğini kucağına aldıktan üç ay sonra saç dökülmesini fark etmeleridir.
Ve bu neden hayli açık yahut öngörülebilir olsa da, bir gecikme olduğunda TE’yi tetikleyen öbür şeyleri saptamak sıkıntı olabilir. Dökülmeyi fark ediyorsanız, kendinize şunu sorun: Üç yahut dört ay evvel kayda paha, gerilimli bir şey mi oldu?
COVİD-19 ENFEKSİYONU DA SAÇ DÖKÜLMESİNİ TETİKLEEYBİLİR
Bir Covid-19 enfeksiyonu, TE ile görülen saç dökülmesine de neden olabilir. Covid-19 tüm bedeni etkiliyor, lakin oksijen eksikliğinden kaynaklanan gerilim, ateş ve bedendeki gerilim bilhassa saç köklerini dinlenme basamağına itebilir.
Ocak 2021’de The Lancet’de yayınlanan ve hastaneye kaldırılan şahıslarda Covid-19 enfeksiyonunun uzun vadeli sonuçlarına bakan bir çalışmada, enfeksiyondan 6 ay sonra en yaygın kalıcı semptomlar yüzde 63 ile yorgunluk yahut kas güçsüzlüğünü içeriyordu, onu yüzde 26 ile uyku sıkıntıları ve yüzde 23 ile anksiyete yahut depresyon izliyordu. Listede yüzde 22 ile saç dökülmesi de yer alıyordu.
TE ile alakalı saç dökülmesinin ardındaki sebep ne olursa olsun, sonuçlar saç kökleri gevşek olduğundan ve basitçe dökülebildiğinden bilhassa saçınızı yıkadıktan yahut taradıktan sonra çarpıcı olabilir. Birtakım şahıslarda saç, kümeler halinde çıkıyormuş üzere görünecektir. Çok fazla saç dökülene kadar incelmeyi fark etmeyebilirsiniz.
COVİD-19 SAÇ DÖKÜLMESİNE KARŞI İPUÇLARI
Âlâ haber şu ki, TE geçicidir. Olumsuz olan şey ise, saç döngünüzün çoklukla 6 ila 9 ay süren anajene yahut “büyüme” evresine dönmesi için sık sık beklemeniz gerektiğidir.
Covid-19 durumunda, pandeminin uzun sürmesi, bu döngüyü daha karmaşık hale getirebilir. Uzun vadeli gerilim faktörleri saçı kronik bir TE’ye çevirebilir. Bu nedenle, saç sıhhatini ve büyümesini destekleyen bir diyet izlemek çok büyük kıymet taşıyor. Bu da kâfi protein, D vitamini ve demir içeren istikrarlı bir diyet manasına gelir.
Saçlarınız dökülüyorsa ve bu durum vakitle düzelmiyorsa, hormonal dengesizlikleri de içerebilen saç dökülmesini tetikleyebilecek öbür tıbbi durumlar için sizi kıymetlendirecek bir dermatoloğa gitmeyi düşünebilirsiniz.
Size uygun olduğundan emin olmak için saç eserlerinizi kesinlikle yine değerlendirin. Tekrar büyüme etabında kalınlık basamaklarından geçerken saç hacmi ve kalınlığı değişecektir. Saç çizginizin etrafında kısa “yeni” kılları gördüğünüzde saçınız uzamaya başladı demektir.
Ensonhaber
