Her yıl binlerce bayan birinci dereceden yakınları tarafından öldürülürken, milyonlarca bayan ağır şartlar altında baskılara maruz kalarak çalışırken, cinsiyetçi yaklaşımlar nedeniyle hak arayışları sürerken senede bir gün tüm dünyada kutlamalar düzenleniyor.
Bu sebeple senede bir gün akıllara gelen bayanların, neden 8 Mart ile bağdaştığı da merak ediliyor. 8 Mart Dünya Bayanlar Günü, tüm dünyada birebir gün kutlanıyor.
Bu özel gününün manasını kavrayabilmek ismine tarihi süreç ele alındığında 1857 yılına uzanan bir süreçle karşı karşıya kalınıyor.
8 MART OLAYLARI
Çalışanların fabrikaya kitlenmesinin akabinde çıkan yangınla birlikte, fabrikanın önünde kurulan barikatlar personellerin olay yerinden çıkmasına mani oldu.
Bu facianın akabinde birçok bayan 129 personel hayatını kaybetti ve düzenlenen cenaze merasimine on binlerce insan katıldı.
BAYANLAR GÜNÜ’NÜN ORTAYA ÇIKIŞI
Yıllar sonra 28 Şubat 1909 yılında, olayın meydana geldiği New York’ta tekrar 15 bin bayan emekçi, daha uygun ve kaliteli çalışma şartları için bir ortaya gelerek aksiyon düzenledi. Sosyalist Parti’nin desteklediği harekette parti, “Ulusal Bayanlar Günü” ilanı yaptı.
Tarihler 1910 yılının 26-27 Ağustos’unu gösterdiğinde Danimarka’nın Kopenhag kentinde bir toplantı düzenlendi.
Devrin Almanya Toplumsal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 2’nci Enternasyonel’e bağlı Milletlerarası Sosyalist Bayanlar Toplantısı’nda bir teklifte bulundu.
Zetkin, 8 Mart 1857 yılında meydana gelen dokuma fabrikası yangınında hayatını kaybeden bayan çalışanların anısını her yıl belirlenen tarihte yaşatabileceklerini söyledi. 1910 yılında sunulan bu teklif, oy birliği ile kabul edildi.
Teklifin kabul edilmesiyle birlikte 19 Mart 1991 günü yüzlerce bayanın iştirakiyle birinci bayanlar günü kutlandı.
8 MART TARİHİNDE ORTAK KARARA VARILDI
Dünya Bayanlar Günü kutlamalarının birinci vakitlerde makul bir tarihi olmasa da ilkbaharda kutlamalar düzenlenmeye başladı. Karardan 11 yıl sonra 1921 yılında tarihte netleşmeye gidildi.
O yıl Moskova’da gerçekleşen 3’üncü Memleketler arası Bayanlar Konferansı’nda, Bayanlar Günü’nün 8 Mart’ta kutlanması kararlaştırıldı ama birçok ülke 1’inci ve 2’nci Dünya Savaşları ortasındaki süreçte bu kutlamalara müsaade etmedi.
TÜM DÜNYA, BAYANLAR GÜNÜ’NÜ KABULLENDİ
Nihayet 1960’lı yılların son dönemlerindeyse ABD’de kutlanmaya başlayan Bayanlar Günü, yavaş yavaş tüm dünyada kabul görmeye başladı. ABD’de kabul görmesiyle birlikte güçlü bir halde savunularak kutlanmaya başlanan 8 Mart Dünya Bayanlar Günü, 16 Aralık 1977 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Konseyi tarafından da onaylandı.
Lakin Birleşmiş Milletler, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’ne dair internet sitesinde yayınladığı bilgilendirme yazısında, günün New York’ta hayatını kaybeden bayanlar anısına olduğunu belirten bir söz kullanmadı.
TÜRKİYE’DE BAYANLAR GÜNÜ, 1921’DE KUTLANMAYA BAŞLADI
8 Mart Dünya Bayanlar günü, Türkiye’de birinci kez 1921 yılında kutlandı. İki kız kardeş olan Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova tarafından gündeme getirilerek kutlanan Bayanlar Günü, Türkiye’de de bu sürecin başlangıcı olarak kabul edildi.
1921 yılından 1975 yılına kadar olan süreçte, Türkiye’de de 8 Mart Dünya Bayanlar Günü kutlamalarına müsaade edilmedi. Lakin tarih 1975 yılını gösterdiğinde Birleşmiş Milletler, “Birleşmiş Milletler Bayan On Yılı”nı ilan etti.
Bu konuda BM ile hareket eden Türkiye, kararı benimseyerek 1975’te bir “Kadın Yılı Kongresi” gerçekleştirdi.
Ülkemizde sivil toplum örgütleri, hala her yıl 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nü çeşitli faaliyetlerle kutlamaktadır.
8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nün ortaya çıkışı
Dünyada birinci kere 1857 yılında, Türkiye’deyse 1921 yılında kutlanan 8 Mart Dünya Bayanlar Günü, New York’ta çalışma şartları nedeniyle aksiyon yapan 129 bayanın öldürülmesinin akabinde anma merasimi olarak ortaya çıkmış ve kutlama biçiminde devam etmiştir.
Her yıl binlerce bayan birinci dereceden yakınları tarafından öldürülürken, milyonlarca bayan ağır şartlar altında baskılara maruz kalarak çalışırken, cinsiyetçi yaklaşımlar nedeniyle hak arayışları sürerken senede bir gün tüm dünyada kutlamalar düzenleniyor.
Bu sebeple senede bir gün akıllara gelen bayanların, neden 8 Mart ile bağdaştığı da merak ediliyor. 8 Mart Dünya Bayanlar Günü, tüm dünyada birebir gün kutlanıyor.
Bu özel gününün manasını kavrayabilmek ismine tarihi süreç ele alındığında 1857 yılına uzanan bir süreçle karşı karşıya kalınıyor.
8 MART OLAYLARI
Çalışanların fabrikaya kitlenmesinin akabinde çıkan yangınla birlikte, fabrikanın önünde kurulan barikatlar emekçilerin olay yerinden çıkmasına mahzur oldu.
Bu facianın akabinde birden fazla bayan 129 personel hayatını kaybetti ve düzenlenen cenaze merasimine on binlerce insan katıldı.
BAYANLAR GÜNÜ’NÜN ORTAYA ÇIKIŞI
Yıllar sonra 28 Şubat 1909 yılında, olayın meydana geldiği New York’ta tekrar 15 bin bayan emekçi, daha uygun ve kaliteli çalışma şartları için bir ortaya gelerek aksiyon düzenledi. Sosyalist Parti’nin desteklediği harekette parti, “Ulusal Bayanlar Günü” ilanı yaptı.
Tarihler 1910 yılının 26-27 Ağustos’unu gösterdiğinde Danimarka’nın Kopenhag kentinde bir toplantı düzenlendi.
Devrin Almanya Toplumsal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 2’nci Enternasyonel’e bağlı Milletlerarası Sosyalist Bayanlar Toplantısı’nda bir teklifte bulundu.
Zetkin, 8 Mart 1857 yılında meydana gelen dokuma fabrikası yangınında hayatını kaybeden bayan emekçilerin anısını her yıl belirlenen tarihte yaşatabileceklerini söyledi. 1910 yılında sunulan bu teklif, oy birliği ile kabul edildi.
Teklifin kabul edilmesiyle birlikte 19 Mart 1991 günü yüzlerce bayanın iştirakiyle birinci bayanlar günü kutlandı.
8 MART TARİHİNDE ORTAK KARARA VARILDI
Dünya Bayanlar Günü kutlamalarının birinci vakitlerde belli bir tarihi olmasa da ilkbaharda kutlamalar düzenlenmeye başladı. Karardan 11 yıl sonra 1921 yılında tarihte netleşmeye gidildi.
O yıl Moskova’da gerçekleşen 3’üncü Memleketler arası Bayanlar Konferansı’nda, Bayanlar Günü’nün 8 Mart’ta kutlanması kararlaştırıldı ama birçok ülke 1’inci ve 2’nci Dünya Savaşları ortasındaki süreçte bu kutlamalara müsaade etmedi.
TÜM DÜNYA, BAYANLAR GÜNÜ’NÜ KABULLENDİ
Nihayet 1960’lı yılların son dönemlerindeyse ABD’de kutlanmaya başlayan Bayanlar Günü, yavaş yavaş tüm dünyada kabul görmeye başladı. ABD’de kabul görmesiyle birlikte güçlü bir biçimde savunularak kutlanmaya başlanan 8 Mart Dünya Bayanlar Günü, 16 Aralık 1977 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Şurası tarafından da onaylandı.
Fakat Birleşmiş Milletler, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’ne dair internet sitesinde yayınladığı bilgilendirme yazısında, günün New York’ta hayatını kaybeden bayanlar anısına olduğunu belirten bir söz kullanmadı.
TÜRKİYE’DE BAYANLAR GÜNÜ, 1921’DE KUTLANMAYA BAŞLADI
8 Mart Dünya Bayanlar günü, Türkiye’de birinci kere 1921 yılında kutlandı. İki kız kardeş olan Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova tarafından gündeme getirilerek kutlanan Bayanlar Günü, Türkiye’de de bu sürecin başlangıcı olarak kabul edildi.
1921 yılından 1975 yılına kadar olan süreçte, Türkiye’de de 8 Mart Dünya Bayanlar Günü kutlamalarına müsaade edilmedi. Lakin tarih 1975 yılını gösterdiğinde Birleşmiş Milletler, “Birleşmiş Milletler Bayan On Yılı”nı ilan etti.
Bu konuda BM ile hareket eden Türkiye, kararı benimseyerek 1975’te bir “Kadın Yılı Kongresi” gerçekleştirdi.
Ülkemizde sivil toplum örgütleri, hala her yıl 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nü çeşitli faaliyetlerle kutlamaktadır.
Ensonhaber
