Yavuz Bahadıroğlu mahlasıyla bilinen muharrir Niyazi Birinci, dün tedavi gördüğü hastanede vefat etti.
Vefatının akabinde edebiyat, kültür-sanat ve siyaset topluluğundan çok sayıda isim Birinci’nin vefatından ötürü ıstırap duyduklarını lisana getirerek taziye bildirisi yayınladı.
Niyazi Birinci için Eyüpsultan Camii’nde cenaze merasimi düzenlendi. Birinci’nin naaşı Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedildi.
TARİHİ, GENÇLERE SEVDİRDİ
Gençlere tarihi sevdirmeye çalıştığı kitaplarında Yavuz Bahadıroğlu ismini kullanan Birinci, gemi kaptanı bir babanın oğlu olarak 1945’te Rize’nin Pazar Hisarlı köyünde dünyaya geldi.
15 GÜNDE OSMANLICA OKUMAYI ÖĞRENDİ
Ortaokul ikinci sınıfa Mehmet Akif Ersoy’un el yazısı tıpkıbasımını okumak için 15 günde Osmanlıca okumayı öğrendi. Babasının getirdiği kitaplarla tarihi okumalarına başlayan Birinci, yazmaya ortaokulda okul müdürünün buyruğuyla çıkarmaya başladığı duvar gazetesiyle başladı.
ORTAOKULDA TARİH KİTABINI ELEŞTİRDİ
Birinci, verdiği bir röportajda bu birinci tecrübesini, “Gazeteciliğe ortaokul sıralarında, okul müdürünün buyruğuyla çıkarmaya başladığım duvar gazetesiyle başladım. Birinci köşe yazımı da o gazete için yazdım. Ne yazık ki, birinci yazımı yazdığım birinci gazetemin ömrü sırf on beş dakika kadar oldu. Yazdığım birinci köşe yazısında, içindeki çelişkiler sebebiyle tarih kitabını eleştirmem okul müdürünün güzeline gitmemiş, bu yüzden gazete duvardan indirilmişti. Bu yüzden ceza almadım, fakat sıkı bir tembihten geçirildim.
“BAŞIN KEDERE GİRER DİYORLAR”
Müdür Bey’e nazaran, evvel okullarım bitmeli, büyümeliydim. Lakin bir yerlere geldikten sonra bu türlü tenkitler yapabilirdim.Okullar art geriye bitti. Büyüdüm, gazetecilikten emekli oldum. Yüz civarında da kitap yazdım. Lakin hala bildiklerimi, düşündüklerimi söylemeye bırakmıyorlar, ‘Başın kaygıya girer’ diyorlar.” sözleriyle anlattı.
GEMİCİLİK, BALIKÇILIK, ÇAY EKSPERLİĞİ…
Ortaokulu bitirdiği 1960’tan sonra gemicilik, balıkçılık ve çay eksperliği üzere işler yapan Birinci, gazeteciliğe 1971’de İstanbul’da muhabirlikle başladı.
Çeşitli gazete, mecmua ve şirketlerde yönetici olarak çalışan Birinci, Yeni Asya ve Yeni Kuşak gazetelerinde röportaj, fıkra, araştırma ve inceleme yazıları yazdı.
“TARİHİN ROMANINI YAZIYORUM”
Tarihi romanlar kaleme almaya başlayan usta muharririn birinci olarak 1972’de “Sunguroğlu” romanı gazetede tefrika edildi. İlgi gören bu yapıtın akabinde “Buhara Yanıyor” ve “Elveda Buhara” romanlarını gençlerin beğenisine sundu.
Birinci, Yavuz Bahadıroğlu ismiyle yazdığı bu periyodu şöyle anlattı:
“İlk kitabım ‘Sunguroğlu’nu 1972 yılında yazdım. Sunguroğlu, şimdi gazetede yayınlanma etabında iken büyük bir ilgi gördü. Akabinde Buhara Yanıyor ve Elveda Buhara isimli kitaplarım yayınlandı. Bu ikisi hakikaten kırılması güç satış rekorları kırdı.
Bir yandan da Niyazi Birinci imzasıyla çocuklara yönelik eserler üretiyor ve bir günlük gazetede Gurur Baysal ve Veysel Akpınar imzalarıyla iki köşe yazısı birden yazıyordum. Romanlarıma ‘tarihi roman’ dediler, ancak ben onları hiçbir vakit o denli görmedim. Bence yazdıklarım tarihi roman değil, bendeniz tarihin romanını yazıyorum. Yani tarihi olguyu romanlaştırıyorum.”
“YAZILANLARIN İFTİRA OLDUĞUNU FARK ETTİM”
Tarihi romanlara ilgisi yirmili yaşlarda başlayan Birinci, bu taraftaki çalışmalara tartı vermesini şu sözlerle lisana getirdi:
“Müthiş bir tarihin içinden geldiğimiz halde kudretli romanlarımızın olmayışı beni huzursuz etmeye başladı. ‘Tarihi roman’ ismine yazılanlar tarihi art plan olarak kullanıyor, hatta tahrif ediyorlardı. Dahası, ‘insan’sız romanlardı. Silik bir sürü kukla, yatak odaları ortasında mekik dokuyordu. Osmanlı ceddimin ömür biçimine girdikçe, onları bayanı, erkeği, çocuğu ve en kıymetlisi devlet yapısıyla tanıdıkça fark ettim ki yazılanlar gerçek dışı, iftira.
“YAZAMADIKLARIM, YAZDIKLARIMDAN SÜREKLİ FAZLA OLACAKTIR”
Evvel üzülüp hüzünlendiğimi, akabinde kızıp köpürdüğümü, en sonunda bağırıp çağırdığımı, nihayet durulup bir karar verdiğimi hatırlıyorum: ‘Tarihi romanlaştıracağım!’ Romanın tesirini biliyordum. Tarih şuurunun fakat hikayeleştirilmiş tarihle sağlanacağına inanıyordum. Onu yapmaya çalıştım. Ceddim beni peşine takıp götürdü, anlayacağınız. Bazen hayallerime girip beni yönettiler. Bazen çalışma odamda doluşup daha süratli yazmaya teşvik ettiler beni. Hayat uzunluğu tez edişimin sebebi hem bu, hem de yazmak istediklerimi yazamadan göçme telaşıdır. Yeniden yazamadıklarım yazdıklarımdan hep fazla olacaktır. Bunu biliyorum. Bu yüzden hala tez ediyorum.”
ÇOCUKLARLA VE GENÇLERLE SIKI BAĞ KURDU
Köprübaşı isimli yapıtıyla 1979’da Türkiye Ulusal Kültür Vakfı’ndan Roman Teşvik Mükafatı, 1982’de ise Türkiye Muharrirler Birliği’nden çocuk edebiyatı kısmında Yılın Müellifi Ödülü’nü aldı.
Birinci, Can Kardeş mecmuası genel yayın direktörü olduğu 1989’dan itibaren çocuklarla sıkı bir bağ kurdu, öykülerini de Niyazi Birinci ismiyle yazdı.
Çocuklara ve gençlere yönelik eserler yazan usta müellif, Veysel Akpınar, Onur Baysal, Bahadır Alp ve Nurcan Sevinç üzere farklı mahlaslar kullandı.
Roman, çocuk kitabı, öykü, araştırma, oyun, senaryo ve çok sayıda fikri yapıtın ortasında bulunduğu yüzlerce çalışmaya imza atan deneyimli müellif, ayrıyeten yurt içinde ve yurt dışında binlerce konferans verdi.
OSMANLI’NIN ÇEŞİTLİ DEVİRLERİNİ YAZDI
Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan 2 kitabı yayınlanan, çeşitli kurum ve kuruluşlardan mükafatlar alan Birinci, vefatına kadar Moral FM ve TVNET’te program yapmaya ve Derin Tarih mecmuası ile Yeni Akit gazetesinde köşe yazıları kaleme almaya devam etti.
Osmanlı İmparatorluğu’nun çeşitli devirlerini ele alan 30’u aşkın romanı bulunan Birinci, evli ve üç çocuk babasıydı.
BAHADIROĞLU’NUN YAPITLARI
Tarihi romanları çok sayıda baskı yapan ve bilhassa gençler tarafından ilgiyle okunan usta müellifin yapıtlarından kimileri şöyle:
Roman: “Buhara Yanıyor”, “Elveda Buhara”, “Kırım Kan Ağlıyor”, “Şehzade Selim”, “Şirpençe”, “Mısır’a Doğru”, “Yolbaşı”, “Sel”, “Boşlukta Yürümek”, “Köprübaşı”, “Keşmekeş”, “Dördüncü Murad”, “Merhaba Söğüt”, “Cem Sultan”, “Sahipsiz Saltanat”, “Birinci Murad”, “Yıldırım Beyazıt”, “Yolbaşı”, “Osman Gazi”, “Çelebi Mehmet”, “Orhan Gazi”, “Fatih”, “Kanuni Sultan Süleyman”, “Sunguroğlu”, “Malazgirt’te Bir Cuma Sabahı”, “Yavuz Sultan Selim”, “Selahaddin Eyyubi”, “Turgut Alp”, “Çakabey”, “Endülüs’e Elveda”, “Sen Beni Sev”, “Geceyarısı Mektupları”, “Kelepçe”, “Gülü Arayan Adam”
Kıssa: “Üçüncü Basamak”, “Ustura Zoruna”, “Zirvedeki Ses”
Deneme ve Araştırma: “Batı ve Biz”, “Osmanlı Padişahları Ansiklopedisi”, “Dünyamızda Neler Oluyor”, “Canım Peygamberim”, “Yürek Seferi”, “Hayata Dilekçe”
Oyun: “Piyesler”
Çocuk Kitabı: “Çocuk Masalları”, “Canavar Robot”, “Dev Hayvanlar”, “Karıncalar Savaşı”, “Çocuğun Ramazanı”, “Baskın”, “Kaybolan Elçiler”, “Ucuz Hikayeler”, “Varvara”, “Bizim Can”
Ensonhaber
