Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) bu yıl 234 bilim beşerinin katkısıyla yayınladığı rapora nazaran, insan faaliyetleri kaynaklı emisyonlar nedeniyle global ısınma, son 2 bin yılda gibisi görülmemiş formda arttı.
Mevcut durumda 1 derecenin üzerinde ısınan gezegen için en büyük tehdit olan emisyonların 2030’a kadar yarıya, 2050’ye kadar ise sıfır düzeyine indirilmesi gerekiyor.
PARİS MUAHEDESİ KAPSAMINDA SICAKLIK ARTIŞINI 1,5 DERECEYLE SONLANDIRMAK AMAÇLANIYOR
Global sıcaklık artışını Paris Muahedesi kapsamında 1,5 dereceyle sonlandırmak için emisyonların azaltılmasına yönelik tezli ve acil tedbirlerin alınmasına gereksinim duyuluyor.
EMİSYONLARIN YÜZDE 26,8’İ ELEKTRİK KESİMİ KAYNAKLI
İklim ve Güç Tahlilleri Merkezi ve Climate Trace datalarından derlediği bilgilere nazaran, insan faaliyeti kaynaklı global sera gazı emisyonlarının yüzde 76’sı karbondioksit, yüzde 16’sı metan, kalan yüzde 8’i ise azot oksit ve başkalarından kaynaklanıyor.
Global emisyonlar son 70 yılda süratle artarken 1990’da 35 milyar ton karbondioksit eş pahası olan emisyon salımı 50 milyar ton düzeyine kadar çıktı.
Dünyada geçen yıl 50 milyar 600 milyon ton karbondioksit eş pahası emisyon salımı gerçekleşirken bu emisyonların yüzde 26,8’i elektrik, yüzde 19,2’si imalat, yüzde 13,5’i ulaşım, yüzde 12,7’si tarım, yüzde 10,8’i petrol ve gaz, yüzde 8,4’ü ise binalardan kaynaklandı.
ATIK BÖLÜMÜ, EMİSYONLARIN YÜZDE 6,5’İNE NEDEN OLDU
Atık dalı, emisyonların yüzde 6,5’ine ve denizcilik dalı ise yüzde 2’sine yol açtı.
Bilhassa elektrik üretim ve ulaşım bölümünde fosil yakıtların ağır kullanılması global ısınmanın en kıymetli sebepleri ortasında yer alırken kömür başta olmak üzere fosil yakıt kullanımının sonlandırılması, sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırmak için kritik kıymet arz ediyor.
GLOBAL EMİSYONLARIN EN BÜYÜK SORUMLUSU ÇİN
Dünyanın en büyük kömür üreticisi ve tüketicisi pozisyonunda bulunan Çin, global emisyonların yüzde 26,9’una (13 milyar 630 milyon ton karbondioksit eş değeri) neden oldu.
Global emisyonların birçoklarını oluşturan Asya ülkelerinde ise emisyon artışı 1950’den sonra hızlandı ve Çin, yıllık emisyon salımında ABD’yi geride bırakarak “en büyük kirletici” unvanını aldı.
Çin’i yüzde 12,2 (6 milyar 180 milyon ton karbondioksit eş değeri) ile ABD ve yüzde 7,35 (3 milyar 720 milyon ton karbondioksit eş değeri) ile Hindistan izledi.
TÜRKİYE GLOBAL EMİSYONLARDA YÜZDE 1 HİSSEYE SAHİP
Türkiye, geçen yıl 530 milyon ton karbondioksit eş bedeli emisyon salımıyla global emisyonlarda yüzde 1 hisseye sahip oldu ve dünyada 16’ncı sırada yer aldı.
Türkiye’deki emisyonların yüzde 24,1’i elektrik kesiminden kaynaklandı, yüzde 21,2’sini imalat, yüzde 15,8’ini ulaşım, yüzde 13,8’ini binalar, yüzde 11,1’ini atık, yüzde 9,3’ünü tarım, kalan yüzde 4,7’lik kısmını ise denizcilik, petrol ve doğalgaz dalları oluşturdu.
TÜRKİYE EMİSYONLARDAKİ ARTIŞI YÜZDE 21 AZALTMAYI TAAHHÜT EDİYOR
Gelecek ay onaylayacağı Paris Muahedesi ile iklim değişikliğiyle çabada yeni bir periyoda giren Türkiye, daha evvel verdiği taahhüt kapsamında emisyonlardaki artışı yüzde 21 azaltmayı taahhüt ediyor. Türkiye’nin muahedeyi onayladıktan sonra emisyon azaltımına yönelik yeni bir amaç belirlemesi bekleniyor.
Ensonhaber
