TRT Genel Müdürü Sobacı: “Batı Merkezli, Dayatmacı Kültürel Sese Tek Alternatif Türk Dünyası Olacak”

Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı’nın mesken sahipliğinde “Köklü Geçmiş, Güçlü Gelecek” temasıyla düzenlenen “Türk Kurulu Medya Forumu”nda ‘Ortak Kültürel Gelecek: Türk Dünyasında Dizi-Film Sektörü’ oturumunda kıymetli açıklamalar yapan TRT Genel Müdürü Mehmet Zahid Sobacı, “Batı merkezli, dayatmacı kültürel bir sese alternatif oluşturabilecek tek sesin, bu coğrafyadan, bu medeniyetten çıkacağını düşünüyorum. O nedenle bu ses ne kadar gür bir formda çıkarsa, o dayatmacı kültürel süreçlere, tek merkezden dünyaya yayılan bu kültürel süreçlere karşı bir alternatif geliştirme imkanının artacağını düşünüyorum” dedi.

“Köklü Geçmiş, Güçlü Gelecek” temasıyla Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı mesken sahipliğinde 22-24 Ekim tarihleri ortasında düzenlenen “Türk Kurulu Medya Forumu”; Türk Kurulu üye ülkeleri Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ile gözlemci üye statüsündeki Macaristan’ın yanı sıra Türkmenistan ve KKTC’den önde gelen medya kuruluşu temsilcileri, akademisyenler, kamu kurumlarından üst seviye yetkililer, toplumsal medya fenomenleri ve irtibat fakültesi öğrencileri olmak üzere 500’ün üzerinde iştirakçinin iştiraki ile başladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hikmet Hajıyev, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun ve Türk Kurulu Genel Sekreteri Büyükelçi Baghdad Amreyev’in konuşmalarıyla başlayan forumda değerli iletiler verildi.

TRT Genel Müdürü Mehmet Zahid Sobacı’nın yönettiği “Ortak Kültürel Gelecek: Türk Dünyasında Dizi-Film Sektörü” oturumunda ise konuşmacılar ortasında; Kazakistan Cumhuriyeti Radyo Televizyon Kurumu (RTRK) İdare Şurası Lideri Lyazzat Tanysbay, oyuncu Engin Altan Düzyatan, yapımcı-yönetmen Elchin Musaoglu, direktör Akan Satayev, üretimci Timur Savcı, üretimci Mehmet Bozdağ ve oyuncu Almira Tursyn yer aldı.

“Bu ses ne kadar gür bir formda çıkarsa, o dayatmacı kültürel süreçlere, alternatif geliştirme imkânı artacak”

Oturumun açılış konuşmasında değerli bahislere değinen TRT Genel Müdürü Mehmet Zahid Sobacı, “Elbette bu forum ortak bedel, ortak kültürel miras çerçevesinde çok değerli iş birliklerine yol açacak ve güçlendirecektir. Böylelikle Türk dünyası kenetlenecek ve kenetlendikçe dünyaya sesini daha gür bir formda yansıtacaktır. Ben Türk dünyasının sesinin daha gür çıkmasının çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. Zira Batı merkezli, dayatmacı kültürel sese alternatif oluşturabilecek tek sesin, bu coğrafyadan, bu medeniyetten çıkacağını düşünüyorum. O nedenle bu ses ne kadar gür bir halde çıkarsa, o dayatmacı kültürel süreçlere, tek merkezden dünyaya yayılan bu kültürel süreçlere karşı bir alternatif geliştirme imkanının artacağını düşünüyorum” dedi.

Dünyayı daha yaşanabilir kılmak ve daha manalı kılabilmek için özgün olanın korunması gerektiğini belirten Sobacı, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Biz de aslında TRT olarak kamu yayıncılığı geliştiren bir televizyon kanalı olarak bu özgün olanın kendi bağlamında korunması gerektiğini düşünüyoruz. Bu özgün olanın dünyaya anlatılıp, dünyanın kültürel mirasına kesinlikle eklenmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu özgün olanın anlatılmasındaki en temel yollardan biri, elbette ki diziler ve sinemalar. Hasebiyle biz Türkiye ve TRT olarak aslında dizilere ve sinemalara çok büyük yatırımlar yapıyoruz. Dizilere, sinemalara, belgesellere, çizgi sinemalara her bir çeşide ayrıyeten odaklanıyoruz. Tahminen de yakın vakitte Çekmeköy ve Konya’da oluşturduğumuz Memleketler arası TRT Sinema Platoları bunun en kıymetli nişanesi.”

“Dizilerimiz, tek taraflı kültür süreçlerine karşı bizim bir şerh düştüğümüzün işaretidir”

Bir yandan memleketler arası platolarda diziler, reklamlar, belgeseller çekilirken, tıpkı vakitte bu platoları memleketler arası alanda tepeye taşımanın da uğraşı ve uğraşı içerisinde olduklarını söz eden Sobacı, konuşmasında şunları kaydetti:

“Elbette ki bu gayretler bir biçimde karşılığını buluyor. Bunu sayılar ve istatistikler bize çok rahat bir halde gösteriyor. Zira Türkiye’nin dizileri 500 milyon izleyiciye ulaşmış durumda. ABD’den sonra dizi ihraç eden ikinci ülke pozisyonuna gelmiş bir Türkiye üzerinden konuşuyoruz.  Aslında bu dataların gösterilen çabaların karşılığını bir manada bulduğuna işaret ediyor. Evet bir ihraç eseri olarak dizilerin değeri var; ancak asıl kıymetli yanı biraz evvel ilettiğim o tek taraflı kültür süreçlerine karşı bizim bir şerh düştüğümüzün işaretidir. O süreçlerin iki istikametli olması gerektiğinin bir nişanesidir. Münasebetiyle biz dizilerimizle aslında Türkiye’de yaptığımız dizilerde özgün olanı o kültürel süreçlerin içerisine dahil edilmesinin peşinde koşuyoruz. Bu manada Türk dizilerinin çok farklı coğrafyalara ve ülkelere de yayıldığını biz rahatlıkla gözlemleyebiliriz. Bu manada Türk dizilerinin yalnızca belli bir coğrafyaya hitap ettiğini lisana getirenleri dikkate alabilmek çok da mümkün görünmüyor.”

Ülkeler içerisinde en fazla dizi ihracatının gerçekleştiği coğrafyanın aslında Afrika ülkeleri olduğunu söyleyen Sobacı, “Türk dünyasının büyük tarihini, bağımsızlık şuurunu, uğraş ruhunu aslında bu diziler aracılığıyla, uzun devir sömürge hayatı yaşamış Afrika ülkelerine bir umut, bir ilham kaynağı olabilme potansiyeline aslında burada görülebileceğini söz etmemiz mümkün” dedi.

“Bugün yurt dışına çizgi sinema ihraç eden ülke pozisyonuna geldik”

Konuşmasında kültür transferinde çizgi sinemaların çok kıymetli olduğuna dikkat çeken Sobacı, “Bir başka dikkat çekmek istediğim konu aslında çizgi sinemalar. Gelinen noktada, dalın geldiği nokta prestijiyle biraz resmedilmek açısından bakarsak biz 10 yıl öncesinde kendi çocuklarımıza yerli çizgi sinema alternatifi sunabilecek noktada değilken, bugün yurt dışına çizgi sinema ihraç eden ülke pozisyonuna geldik. Çizgi sinemalarımız Çin’e ve Malezya’ya ihraç ediliyor. Bunun çok kıymetli bir konu olduğunu tekrar vurgulamak ve bu manada yalnızca Türkiye’nin değil tıpkı vakitte Türk dünyasının da çizgi sinema ve animasyon dalına bir dikkat kesilmesi gerektiğinin altını çizmek istiyorum. Zira kuşak yetiştirme ve kültür transferi sıkıntısı biraz da çizgi sinemalar üzerinden gidiyor” açıklamalarında bulundu.

“Milli kıymetlerimize dayalı milletlerarası dijital platformu TRT hayata geçirecek”

Klasik televizyonların, klasik medyanın yanı sıra artık aktifliğini artıran dijital platformlar olduğunu belirten Sobacı, konuşmasını şu biçimde sürdürdü:

“Dijital platformların aslında Türk dizileri için bir fırsat olduğunun ortaya çıktığını görüyoruz. Zira dijital platformlarla birlikte aslında Türk üretimleri yayılım suratını artırdı. Ancak alışılmış bunun kâfi olması da mümkün değil. Zira yalnızca Türk üretimleri yayıldığında içerik üretimine odaklanmış oluyorsunuz. Buradan muştusunu vermek isterim; TRT olarak biz dijital alanda da var olma uğraşını başlattık ve büyük bir azimle sürdürüyoruz. Kesinlikle memleketler arası nitelikli bir dijital platformun TRT sahipliğinde hayata geçirilmesi için uğraş ediyoruz. Bu manada sürecimizi ve projemizi başlattık. Ulusal kültür ve kıymetlerimize, Türk dünyasının bedellerine dayalı üretimlerin yer alacağı memleketler arası dijital platformu kesinlikle en kısa vakitte TRT yaşama geçirecek. Burada tırnak içerisinde bunun ‘müjdesini’ vermekten büyük bir memnunluk duyuyorum.”

“Milli birliğimizi korumak ismine çok önemli adımlar atılması gerek bir dönemdeyiz”

“Özellikle bu çağda, ulusal birliğimizi, beraberliğimizi, diriliğimizi ve kültürümüzü müdafaa ve güçlendirme noktasında çok daha önemli adımlar atılması gereken bir periyodun içerisindeyiz” diyen Sobacı, TRT Avaz’ın bu süreç içerisinde ayrıcalıklı bir yere sahip olduğunu düşündüğünü belirtti. TRT Avaz’ın, Türk dünyasının ortak iradesini daha da güçlendirmek, Türk dünyasındaki politik ve ekonomik gelişmeleri, gündelik yaşama aktarabilmek ve tıpkı vakitte Türk dünyasının kültürünü, sanatını, edebiyatını daha geniş coğrafyalara aktarabilmek için var gücüyle çalıştığını söz eden Sobacı, “Bu manada Türk dünyasının aslında belli problemlere politik ortak haller sergilemesi için, güçlü bir taban oluşmasına katkı sağlamaya çalışıyor. Bu manada TRT Avaz’ın da bu süreçte ayrıcalıklı bir pozisyona sahip olduğunu, özellikli bir misyonun olduğunu söz etmek istedim” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Batı merkezli, dayatmacı ve ötekileştiren bir kültürel transfer sürecine karşı bir duruşunun olduğunu söyleyen Sobacı, konuşmasını şu formda tamamladı:

“Cumhurbaşkanımızın adaletten, haktan ve eşitlikten yana bir söylemi kelam mevzusudur. Bu gayret yalnızca siyasal alanda verilecek bir uğraş değil, bu uğraşın kültürel alanda da irtibat alanında da çok güçlü bir biçimde verilmesi gerekiyor. Zira, aslında Batı’nın geliştirdiği o tek taraflı baskıcı kültürel süreçlerin temelinde kültürel iktidar inşası var. Münasebetiyle biz bu süreçlere karşı bir tez geliştirmek istiyorsak, kesinlikle alternatif kültürel iktidar alanları oluşturmak durumundayız ve dizilerimizin, sinemalarımızın bu alternatif kültürel iktidarın inşasında ve bunun gerçekleştirilmesinde, realize edilmesinde çok büyük bir ehemmiyeti olduğunu düşünüyorum.”

Ensonhaber