Sivas’ın Yıldızeli ilçesine 15 kilometre aralıktaki Yukarıçakmak köyünde yaşayan 70 yaşındaki 6 çocuk annesi Fadime Güveç, 1968’de Hacı Mehmet Güveç ile evlendi.
Evliliği sırasında düğünde Fadime Güveç’in annesi Hatice Akar, kızına yöreye has eski ‘tülüce’ kilimini çeyiz olarak verdi.
Fadime Güveç, yıllar geçmesine karşın yaklaşık 100 yıllık tezgahta dokunan kilime gözü üzere bakıyor.
YILLARA MEYDAN OKUYOR
Üretimi Selçuklu devrine kadar dayanan ve çadırların duvarlarına asılarak soğuğu engellemek için kullanılan, bugünlerde ise unutulmaya yüz tutmuş olan tülüce kilimi yıllara meydan okuyor.
Yöre bayanlarının el emeği ile yünden yapılan ‘tülüce kilim’ bedelini bilenler tarafından tercih ediliyor. 10 yaşından bu vakte kadar bu tülüce kilimi dokuyan Fadime Güveç ise büyüklerinden çeyiz olarak kalan kilimi satarak, hacca gitmeyi hayal ediyor.
“KÖYÜMÜZDE BU SANAT HALA YAŞATILIYOR”
100 yıllık tülüce tezgahını İlçe Kaymakamı Furkan Atalık’a armağan eden ve annesinden çeyiz kalan tülüce kilimi de satıp parasıyla hacca gitmek isteyen Güveç, “Bu tezgahı evvelce toprağa gömüp üzerinde tülüce üzere halıları dokurduk. Bu tezgah yüz yılı aşkın ve bana babamdan hatıra kaldı. Ben de kaymakamımıza armağan ettim. Tülüce öteki yerde yok. Bu halı Yıldızeli Yukarıçakmak köyüne mahsus. Biz çok evvelce dokurduk bu halıyı ve tüm geçimimizi bundan sağlıyorduk. Evvelce koyunu kırkıp, yıkayıp, saçağını çekip kirman ile eğirerek dokuyorduk. Ben bu tülüceyi 10 yaşımda dokumaya başladım. Tülüce yapılıp ya satılırdı ya duvarlara asılırdı ya da kızlara, gelinlere çeyiz edilirdi. Köyümüz de bu sanat hala yaşatılıyor. Tarihi olan halıları satın alan oluyor. Ancak şu anda yeni yapılanlara pek fazla ilgi yok. Fiyatları kilimin nakışına ve dokusuna nazaran değişiyor. Benim tülüceme paha biçilmez. Evvele dayanan halı bu ve bu halılar müzeye konuyor. Çok bedelli benim tülücem de. Ben kıymet biçemiyorum lakin alıcısıyla konuşup anlaşırız. Ben gelin olurken annemden bana çeyiz kaldı ve ben de uzun vakittir saklıyorum. Hocamız inşallah halımı satacak ben de o parayla hacca gideceğim.” dedi.
“BU HALININ PAHASI KIYMET BİÇİLMEZ”
Köylerde halı dokuma dersleri veren Şule Saraç (47) ise, “Öğrencilerimizden Fadime teyzenin babasından kalan 100 yılı aşkın tülüce kilim tezgahını kaymakamımıza armağan etti. Kaymakamımız tezgahın tamirini tamirini yaptırıp, vernikletti. Buradan Sivas’ta müzeye gidecek. Kendisinde bulunan halıyı satıp hacca gitmek istiyor. Bizler de büyüklerimizden yardım istiyoruz. Alan olursa şayet ninemiz hacca gidecek. Bu halının kıymeti paha biçilmez. Tarihi geçmişi var ve 100 yıllık tezgahta dokundu. Ben bedel biçemiyorum. Her şeyi tam özgün, doğal ve boyasına kadar el imali. Tülüce kilimimiz Osmanlıdan da evvel Selçukluya dayanıyor. Evvelden ninelerimiz, dedelerimiz soğuktan korunmak için yünü duvara asmışlar ve vakitle buna form vermişler. Çadırlar da kalındığı için o vakitler soğuktan korunma muhtaçlığı ile ortaya tülüce kilim çıkmış. Şu anda da tekrar duvarlarda süs olarak kullanılıyor.” diye konuştu.
Ensonhaber
