Bayram devirlerinde rutin beslenme tertibinin büyük ölçüde değişmesi kaçınılmaz olsa da bu değişimlerde çoka kaçılması bayram keyfinizi yarıda bırakabilir. Tatlı ve et tüketiminin arttığı kurban bayramında ise çok daha fazla dikkat etmek gerekiyor. Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Diyetisyeni Banu Özbingül Arslansoyu, Kurban Bayramı’nda hakikat beslenme tekliflerinde bulunarak diyabet hastalarına şeker tüketiminde çoka kaçmamaları; hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları ile misal kronik hastalığı olan şahıslara ise et tüketimini denetimli yapmaları gerektiğini hatırlattı.
“ETLERİ SEBZELERLE PİŞİRİN”
Kırmızı etin doymuş yağ ve kolesterolden güçlü bir besin olduğunu söyleyen Arslansoyu, üzerinde görünen yağlı kısım etten ayrılsa bile kırmızı etteki ortalama yağ oranının yüzde 20 olduğunu söyledi. Kronik hastalığı olan bireylerin yağsız ya da az yağlı etleri tercih etmesi gerektiğini söyleyen Arslansoyu, etlerin haşlama ya da ızgara biçiminde tüketilmesine dikkat edilmesi gerektiğini hatırlattı: “Etler haşlama ya da ızgara tercih edilmeli, kızartmadan kaçınılmalıdır. Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli, ek yağ eklenmemelidir. Etler E ve C vitamini içermez. Bu nedenle etlerin kesinlikle sebzelerle birlikte pişirilmesi gerekir. Bu yol hem besin çeşitliliğini sağlayacak hem de birtakım minerallerin beden tarafından emilimini arttıracaktır.”
Ülkemizde bayram denilince akla birinci gelenin mangal olduğunu söyleyen Arslansoyu, mangalda pişirilen etlere uygulanan tekniğin çoğunlukla yanlış olduğunu belirtti. Yanlış pişirme metotların ette kanserojen unsurların oluşmasına sebep olduğunu söyleyen Arslansoyu, etin yüksek sıcaklıkta pişip yanması sonucunda heterosiklik, aminler ve polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH) denilen kanserojen hususların ortaya çıktığını belirtti. Arslansoyu, bu unsurların etten ateşe damlayan yağlar nedeniyle çıkan dumanın etle temasından oluştuğunu belirtti.
Etlerin baharat ve otlarla marine edilmesi kanserojen unsur oluşumunu azaltıyor. Yüksek ateşin ette kanserojen unsurların açığa çıkmasına ve B kümesi vitaminlerin kaybına yol açtığını söyleyen Arslansoyu, mangalın harlı ateşte yapılmaması gerektiği konusunda ihtarlarda bulunarak kömür közüyle et ortasında en az 15 santimetrelik bir uzaklığın bulunması gerektiğini ve etlerin alevle yakılarak pişirilmemesi gerektiğini söyledi. Arslansoyu, “Pişirme öncesi etlerin birtakım baharat ve otlarla marine edilmesi kanserojen unsur oluşumunu azaltır. Bu yüzden etlerinizi marine edin. Mangal ve ızgaralarınızı her kullanımdan sonra çok iyi temizleyerek, oluşmuş kanserojen unsurların bir sonraki yemeğinize aktarılmasını önleyin. Ateşe damlayan yağ ile açığa çıkan kanserojen hususların oluşumunu azaltmak için yağlı etlerden kaçının.”
ETLERİ TÜKETMEDEN EVVEL DİNLENDİRİN
Bilhassa kurban bayramında çok sayıda hayvanın kesilmesi ile kesim öncesi ve sonrasında gereken denetim ve hijyen kurallarına uyulmaması ile hastalıkların ortaya çıktığını söyleyen Arslansoyu, kurbanlık hayvanın bölümünden sonra “rigor mortis” ismi verilen mevt sertliğinin ortaya çıktığını ve etlerin bekletilmeden bu sertlikle tüketilmesi durumunda midede şişkinlik ve hazımsızlık üzere sorunlara yol açacağını belirtti. Arslansoyu şöyle devam etti: “Bunu önlemek için etler kesildikten çabucak sonra 5-6 saat serin bir yerde (14-16 C), sonrasında 18-19 saat da buzdolabında bekletilmeli. Böylelikle etler, toplamda 24 saat bekletildikten sonra tüketmelidir. Etler katiyen çiğ ya da az pişmiş olarak tüketilmemeli, büyük modüller halinde değil, birer yemeklik olacak formda küçük modüllere ayrılarak buzdolabı poşetinde, buzdolabında ya da derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu biçimde hazırlanan etler buzdolabında 3 gün, derin dondurucuda 3 ay koruma edilebilmektedir. Kıyma olarak saklanacaksa bu müddetin daha da kısa olduğunu unutmayın. Etler dondurulduktan sonra buzdolabında çözdürülmeli, çözünen et çabucak pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır.”
Diyetisyen Banu Özbingül Arslansoyu’nun Bayram günü için beslenme teklifleri;
– Güne hafif bir kahvaltı ile başlayın,
– Az ve sık aralıklarla beslenin,
– Şerbetli tatlılar yerine sütlü ve meyveli tatlıları tercih edin,
– Tabağınızın dörtte birini et, dörtte birini tahıl, kalan kısmını ise zerzevat yemekleri ve salatadan oluşturun,
– Bol su tüketin,
– Aç karnına bayram ziyaretine gitmeyin,
– Fizikî aktivitenizi arttırın.
Ensonhaber
