Pandemi sürecinin beraberinde getirdiği gerilim ve tasa fibromiyalji ağrılarını da tetiklemeye başladı. Beden geneline yaygın ağrı, uykudan yorgun uyanma üzere belirtileriniz varsa siz de fibromiyalji hastası olabilirsiniz. Pekala, fibromiyalji nedir, kimlerde görülür? Fibromiyalji belirtileri nelerdir? Tüm bu soruların cevaplarını Medıcana Internatıonal Ankara Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ve Algoloji (ağrı) Uzmanı Prof. Dr. F. Figen Ayhan anlattı.
BAYANLARDA DAHA FAZLA GÖRÜLÜYOR
Fibromiyaljinin kronik bir kas iskelet sistemi hastalığı olduğunu belirten Prof. Dr. Ayhan, “Fibromiyalji, beden geneline yayılmış hassas bölge olarak isimlendirilen bölgelerde ağrı hissedilmesi ile karakterize bir hastalık. Bu hassas bölgeler neden ağrıdığı şimdi tam olarak aydınlatılabilmiş değil. Lakin yapılan çalışmalar, hassas bölgelerdeki çeşitli uyaranların beyin ve omurilik tarafından ağrı olarak algılandığını ortaya çıkardı. Hasebiyle aslında hassas ağrıya neden olabilecek rastgele bir durum yokken kişi de ağrı bölge hissi oluşuyor.” açıklamasında bulundu.
Fibromiyaljinin bayanlarda erkeklere oranla daha sık görüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Ayhan, “Fibromiyalji, birtakım hastalıklarla birliktelik gösterebiliyor. Örneğin Huzursuz Bağırsak Sendromu, migren, depresyon, anksiyete üzere rahatsızlıkları olan şahıslarda fibromiyalji görülme riski de artıyor.” tabirlerini kullandı. Fibromiyalji belirtilerinin birinci başta gerilimli bir olayı takiben ortaya çıktığını söyleyen Prof. Dr. Ayhan, “Fibromiyalji hastalarında birinci belirtiler ekseriyetle travma, ameliyat, enfeksiyon yahut ruhsal gerilim sonucu başlıyor. Daha sonra belirtiler tetikleyici bir duruma gerek duymadan ilerleyebiliyor. Fibromiyaljinin temel belirtisi hassas bölgelerde ağrı olsa da hastalarda yorgunluk, uyku bozuklukları, bilişsel fonksiyonlarda sorun yaşama üzere belirtiler de görülüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Fibromiyaljide görülen belirtiler ile ilgili Prof. Dr. Ayhan, “Hastalar ağrı nedeniyle gece uykusundan uyanıyor ve uykusu bölünüyor. Hasebiyle hastalar uzun mühlet uyusa dahi kaliteli bir uyku uyuyamadığından yorgun uyanıyor. Fibromiyalji hastaları gün içerisinde işlerini yaparken odaklanma ve dikkat ile ilgili de dertler yaşıyor. Birtakım fibromiyalji hastalarında bellek meseleleri da ortaya çıkabiliyor, hastalar unutkanlık ile sorunu ile karşılaşabiliyor.” sözlerini kullandı.
FİBROMİYALJİNİN TEŞHİS VE TEDAVİSİ
Fibromiyalji teşhisinin hastanın belirtileri referans alınarak konulduğunu söyleyen Prof. Dr. Ayhan, şunları söyledi: “Eskiden teşhis koymak için fibromiyaljinin 18 hassas noktasını tek tek pahalandıran kriterler kullanılıyordu. Lakin günümüzde ağrıyı nokta değil bölge olarak inceliyoruz. Hastanın sağ ve sol alt üst uzuvları ve gövde olmak üzere toplam 9 bölgeden 6’sında ağrı varsa fibromiyalji tanısı koyabiliyoruz. Natürel fibromiyalji için bu ağrının kronik ve en az 3 aydır devam ediyor olması gerekiyor. Bu kriterleri karşılayan hastalara, ağrıya neden olabilecek öteki bir neden bulamazsak, fibromiyalji tanısı koyuyoruz.”
Fibromiyalji tedavisinin hastalığı ortadan kaldırmadığını, yalnızca belirtileri hafiflettiğine dikkat çeken Prof. Dr. Ayhan, “Fibromiyalji tedavisi temel olarak hastanın ağrılarını azaltmak, uykusunu daha iyi hale getirmek için veriliyor. Tek bir tedavi yolu hastanın tüm belirtilerine tahlil üretmiyor. Bu nedenle biz hastanın daha başarılı bir sonuç için ilaç tedavisiyle fizyoterapiyi birlikte götürmesini istiyoruz. Şayet siz de fibromyalji, kronik pelvik ağrı, başağrısı ve migren, kronik bel ağrısı, ağrılı mesane, huzursuz bağırsak sendromu, çoklu kimyasal hassasiyeti, myofasyal ağrı sendromu, adet sancıları, huzursuz bacak sendromu ve ağrılı çene eklemi üzere bir sorun yaşıyorsanız teşhis ve tedavi için bir FTR ve algoloji uzmanına başvurmanız ömür kalitenizi güzelleştirecektir.” sözlerine yer verdi.
Tedavide kullanılan sistemlerle ilgili bilgiler de veren Prof. Dr. F. Figen Ayhan, “Fibromiyalji için ilaç tedavisi olarak ağrı kesici, antidepresan ve antiepileptik ilaçları verebiliyoruz. İlaç tedavisinin yanı sıra hastayı fizik tedaviye de gönderiyoruz. Buradaki aerobik ve germe idmanları hastanın kas iskelet sisteminin güçlenmesine yardımcı oluyor. Ergoterapi de hastanın günlük hayatında fibromiyalji şikayetlerini artırabilecek durumların düzenlenmesi konusunda katkı sunuyor. Hastanın fibromiyalji ile başa çıkmasında bilişsel davranışsal terapi ve ruhsal danışmanlık da değerli yer tutuyor.” diyerek kelamlarını noktaladı.
Ensonhaber
