İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı’nca ‘İl Afet Risk Azaltma Planı’ (İRAP) çalışmalarının başlatılması için pilot vilayet olarak seçilen 6 vilayetten (Samsun, Adana, Afyon, Rize, Tekirdağ ve Sivas) olan Rize’de doğal afetler durumunda risk teşkil eden sıkıntılar tespit edildi, ‘Vilayet Afet Risk Azaltma Planı’ hazırlandı.
1 yıldır devam eden çalışmalar, 25- 26 Kasım ile 17-18 Aralık tarihlerinde gerçekleştirilen çalıştay ile son buldu.
HİÇBİR UZMANDAN BİLGİ ALMADAN RASTGELE MESKEN YAPTILAR
Çalıştayda Rize’de sel ve heyelanlar için saptanıp, risk teşkil eden meseleler ele alındı. Kentte, yüzde 96’sı sel ve heyelanların neden olduğu afetlerde; can ve mal kaybının yaşanma münasebetleri ortaya konuldu.
52 kurum, kuruluş ile kentteki meslek odaları temsilcilerini de kıymetli katkı sağladığı çalışma ve tahlillerde; yanlışlı mesken ve yerleşim yeri seçimleri, dere yataklarına mesken yapılması, jeolojik etüt yapılmadan açılan kusurlu yollar, konut yapan vatandaşların hiçbir uzmandan bilgi almadan rastgele yerlere mesken inşası üzere tespitlere yer verildi.
“AMAÇ AFETLERİ YAŞAMADAN TEDBİR ALMAK”
Vilayet AFAD Müdürü Şakir Kurk, planla, afetler yaşanmadan tedbir alınmanın amaçlandığını belirtti.
Rize’nin metrekareye en fazla yağış alan vilayetlerinden biri olduğunu hatırlatan Kurk, şöyle konuştu:
“Ülkemiz genelinde yılda metrekareye 600-630 kilogram yağmur düşerken, vilayetimizde bu oran 2 bin 250 kilogram. Yılda ortalama 3-4 sefer, saatte 150 kilogram yağmur yağdığında sel, heyelan ve taşkınlar meydana geliyor. Bu afetler sonrasında ise ne yazık ki can ve mal kayıpları yaşanıyor.
Teknik grubumuz 1960’lı yıllardan itibaren arşiv kayıtlarını inceleyerek, sel ve heyelanlar nedeniyle 2 bin 500 kadar meskenin nakline karar verildiğini tespit etti. Yaklaşık 7 bin civarında konut ise istinat tedbirleri ve drenaj projeleri desteklendi. Bu çok önemli bir kamu kaynağının kullanıldığı manasına geliyor.
2023 yılına kadar bütün vilayetlerin risk azaltma planlarının oluşturulması tarafında karar alındı. Ülkemizde 6 vilayet pilot vilayet olarak belirlendi. Öbür vilayetler sarsıntı, kaya düşmesi üzere afetlerde pilot vilayet seçilirken Rize, sel ve heyelanlar açısından pilot vilayet olarak belirlendi.
Aralık 2019’da başlatılan çalışma 1 yıldır devam ediyordu. İRAP ilimiz için son derece değerli bir plan. Bugüne kadar daima yaşanan afetlerle uğraştık. Yaşanan afetleri iyileştirmeye çalıştık. Risk azaltma planındaki hedef afetler yaşanmadan tedbir almak.”
“RİZE AFETLERDEN ÇOK ÇEKTİ”
Rize’de afetselliğinin yüzde 96’sını sel ve heyelan oluşturduğunu kaydeden Kurk “Pilot vilayet seçilmemizin ehemmiyetinin çok büyük olduğunu düşünüyoruz. Zira biz vilayet olarak afetlerden çok çektik. Fakat devletimiz her kezinde gücünü şefkatli elini bölgemize sürerek düşüncelerimizi en aza indirdi. Vilayetimizin afetselliğinin yüzde 96’sı sel ve heyelan.
Bu afetlerde can ve mal kaybının yaşanma sebebi ise yanlışlı mesken yeri ve yerleşim yeri seçimleri, dere yataklarına konut yapılması, jeolojik etüt yapılmadan açılan yanlışlı yollar, konut yapan vatandaşların hiçbir uzmandan bilgi almadan rastgele yerlere mesken yapması.
Rize’de kuru dere diye tabir edilen yağmur yağınca ortaya çıkan derelerin olduğu noktalara mesken yapanlar ne yazık ki yağmurlarla birlikte büyük kaygılar, can ve mal kayıpları yaşıyor.
İRAP toplantısında tüm bu yanlışlıklar tek tek tespit edildi. Bütün kurumlar bundan sonra köprü, yol, kamu ve özel binaları yaparken bu plan üzerinden kıymetlendirilerek yapacak ve yaşanabilecek afetlerin önüne geçilecek.” diye konuştu.
Ensonhaber
