Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan 2021-2023 periyodu Orta Vadeli Mali Plan, Yeni Iktisat Programı/Orta Vadeli Program (2021-2023) ile uyumlu olmak üzere 2021, 2022 ve 2023 yıllarına ait merkezi idare bütçesi toplam gelir ve masraf varsayımlarıyla birlikte maksat açık ve borçlanma durumu ile kamu yönetimlerinin ödenek teklif tavanlarını içerecek formda oluşturuldu.
İSTİHDAM ODAKLI BÜYÜMEYİ HEDEFLEYEN SIYASETLER YÜRÜTÜLECEK
Plana nazaran, 2021-2023 devrinde iktisat siyasetinin temel maksadı, “yeni iktisat programları” ile elde edilen kazanımların korunarak geliştirilmesi, iç ve dış istikrarın yine sağlanması, bu istikrar üzerine inşa edilecek stratejik ıslahatlarla kapsayıcı, sürdürülebilir ve istihdam odaklı büyümeyi hedefleyen siyasetler yürütülecek.
Global iktisatta ortaya çıkan yeni olağanın oluşturduğu iktisadi fırsatları da kullanarak üretime, ihracata ve finansal istikrara dayalı ekonomik dönüşümün ve değişimin gerçekleştirilmesi olacak.
SERMAYE BİRİKİMİ VE ENDÜSTRILEŞME SÜRECİ HIZLANDIRILACAK
Bu devirde kamunun güçlü takviyesi ve özel kesimin öncülüğünde sermaye birikimi ve endüstrileşme süreci hızlandırılacak, her alanda verimlilik artırılacak, yurt içi tasarrufların ve üretken yatırımların seviyesi yükseltilecek, üretim süreçlerinin ihracata dönük, yenilikçi ve ithalat bağımlılığı azalmış bir yapıya dönüşmesi sağlanacak.
MALİ DİSİPLİN KARARLILIKLA DEVAM EDECEK
Mali Plan periyodunda, maliye siyasetinin temel amacı, mali disipline kararlılıkla devam edilmesi olacak. Bu kapsamda 2021-2023 periyodunda kamu hizmet sunumunun ve idari yapısının aktifliğini artıracak ve ihtiyaçlarını dinamik bir yapıda karşılayacak program bütçe sistemine geçilerek kamu kaynaklarının daha verimli kullanılması sağlanacak.
VERGİ TAHSİLATINDA AKTIFLIK ARTIRILACAK
Bütçenin gelir performansının yükseltilmesi emeliyle daima ve kalıcı gelir kaynakları ile vergi tahsilatında aktiflik artırılacak ve iktisatta kayıt dışılık azaltılacak. Böylelikle kamu borçluluğu düşük ve sürdürülebilir seviyelerde tutulmaya devam edilecek.
KAYNAKLAR VERİMLİ KULLANILACAK
Orta Vadeli Mali Plan’a dayalı olarak hazırlanacak 2021-2023 yılları merkezi idare bütçesi, kaynakların belirlenen siyaset öncelikleri doğrultusunda tahsisini, tesirli, ekonomik ve verimli formda kullanılmasını amaçlıyor.
BÜTÇE ISTIKRARINDA KADEMELİ GÜZELLEŞME
Mali Plan devri boyunca, koronavirüs salgını ile çaba nedeniyle iktisatta ortaya çıkan etkiyi bertaraf etmek için alınan kamu maliyesi önlemleri süreksiz mühletle uygulanacak, iktisatta kalıcı toparlanmayla bütçe istikrarında kademeli iyileşme sağlanacak.
BÜTÇE AÇIĞININ GSYH’YE ORANININ YÜZDE 3,5 OLMASI HEDEFLENİYOR
Mali Plan devri sonunda bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının yüzde 3,5 olması hedefleniyor. Buna yönelik olarak, merkezi idare bütçesinin uygulama süreci Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca yakın iş birliği içerisinde koordineli yürütülecek.
Harcama gözden geçirmeleri sonucunda verimsiz harcama alanları tasfiye edilecek, bu yolla oluşturulacak mali alanın öncelikli harcama alanlarına tahsis edilmesi sağlanacak.
KAMU TAKVIYELERININ AKTIFLIĞI ARTIRILACAK
Süreklilik arz etmeyen ve konjonktüre dayalı gelirlerin oluşturduğu süreksiz kaynaklara karşılık olarak kalıcı mahiyette harcama oluşturulmayacak. Kamu yatırım, harcama, teşvik ve dayanaklarının aktifliği artırılacak.
Beşeri sermayenin güçlendirilmesi, kapsayıcı büyüme yaklaşımının besbelli bir biçimde hayata geçirilmesi ve refahın toplumun tüm bölümlerine yaygınlaştırılmasına yönelik siyasetlerin uygulanmasına devam edilecek.
KAMU YÖNETIMLERI, KENDİ KURUMSAL ÖNCELİKLERİNİ BELİRLEYECEK
Kamu yönetimleri, açıklanan siyaset önceliklerini, makroekonomik göstergeleri ve ödenek tavanlarını temel almak suretiyle, çok yıllı bütçeleme anlayışına uygun olarak kendi kurumsal önceliklerini belirleyecek ve 2021, 2022 ve 2023 yılları için bütçe tekliflerini sunacak.
MERKEZİ BÜTÇE AÇIĞI
Planda, gelecek yıl merkezi idare bütçe açığının 244 milyar 993 milyon lira olması öngörülüyor. Kelam konusu bütçe açığının 2022’de 248 milyar 450 milyon lira, 2023’de 247 milyar 308 milyon lira olacağı iddia ediliyor.
Merkezi idare bütçe açığının GSYH’ye oranının 2021 için yüzde 4,3, 2022 için yüzde 3,9, 2023 için ise yüzde 3,5 olması planlanıyor.
Gelecek yıl için 65 milyar 450 milyon lira olarak belirlenen faiz dışı fazlaya ait kestirimin, 2022’de 43 milyar 864 milyon lira, 2023’te 29 milyar 210 milyon lira olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Faiz dışı fazlanın GSYH’ye oranı ise 2021’de yüzde 1,2, 2022’de yüzde 0,7 ve 2023’te de yüzde 0,4 olarak hesaplandı.
MERKEZİ IDARE BÜTÇE GELİR VE MASRAFLARI
Plandaki varsayımlara nazaran, bütçe sarfiyatları 2021 yılında 1 trilyon 346 milyar 139 milyon lira, 2022’de 1 trilyon 455 milyar 960 milyon lira, 2023’te 1 trilyon 573 milyar 398 milyon lira olacak.
Bütçe gelirleri ise gelecek yıl net 1 trilyon 101 milyar 146 milyon lira, 2022’de 1 trilyon 207 milyar 510 milyon lira, 2023’te de 1 trilyon 326 milyar 90 milyon lira seviyesinde gerçekleşecek.
Birebir yıllar prestijiyle sırasıyla net 922 milyar 744 milyon lira, 1 trilyon 20 milyar 319 milyon lira ve 1 trilyon 121 milyar 691 milyon lira vergi geliri elde edilecek.
Bu ortada, Avrupa Birliği (AB) tarifli genel idare borç stokunun GSYH’ye oranının da 2021’de yüzde 40,8, 2022’de yüzde 41,6, 2023’te de yüzde 41,8 olması hedefleniyor.
FAİZ DIŞI SARFIYATLAR
Orta Vadeli Mali Plana nazaran, faiz dışı sarfiyatlar 2021 yılında 1 trilyon 166 milyar 596 milyon lira, 2022 yılında 1 trilyon 251 milyar 373 milyon lira ve 2023 yılında da 1 trilyon 355 milyar 301 milyon lira olacak.
Faiz dışı masrafların GSYH’ye oranı ise 2021 yılı için yüzde 20,7, 2022 için yüzde 19,8, 2023 yılı için yüzde 19,3 olarak belirlendi.
Gelecek yıl merkezi idare bütçesi gelirlerinin GSYH’ye oranının yüzde 19,5, 2022’de yüzde 19,1, 2023’te de yüzde 18,9 olacağı kestirim ediliyor.
Ensonhaber
