TBMM Lideri Mustafa Şentop, Siyaset, İktisat ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nın (SETA) Kriter mecmuasına verdiği röportajda, gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin yeni Anayasa ihtiyacının bir gerçek olduğunu söz eden Şentop, yeni Anayasa hedefinin her vakit kendilerini heyecanlandırdığını ve heyecanlandırması gerektiğini vurguladı.
“ELİMİ TAŞIN ALTINA KOYMAYA HAZIRIM”
“Sayın Cumhurbaşkanımızın bunu lisana getirmesinden sonra da büyük bir heyecan duyduğumu söylemeliyim.” diyen Şentop, yeni anayasa çalışmalarına partiler, sivil toplum kuruluşları, akademisyenler ve üniversitelerin katkıda bulunmasının kıymetine değindi. TBMM Lideri Şentop, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Anayasanın kısımları değil bütünü üzerinden bir tartışma yapılmasının daha hakikat olduğunu düşünüyorum. Bir bütünlük içinde herkes görüşünü ortaya koysun. Mutabık kalınan ve kalınmayan bahisler ortaya konulsun. Yeni anayasayı hayata geçirmek için bir formül bulunur. Mutabık kalınacak mevzular çarçabuk tahlile kavuşturulabilir. Referanduma gerek bile kalmaz. Çünkü milletimiz, aşikâr bir çoğunluğu sağlamak kaydıyla anayasa yapma yetkisi vermiş Meclis’e. Muahede sağlanamayan mevzular için ise en son kelam sahibi olan milletimize başvurabiliriz. Yeni anayasa bir ütopya değil, gerçekleşebilir bir şeydir, kâfi ki iyi niyetli olunsun, bunu yapma konusunda her kesim irade göstersin. Türkiye’nin muhtaçlığı olan yeni Anayasa konusunda ortak bir niyet varsa ben TBMM Başkanı olarak üzerime düşen ne varsa yapmaya, elimi taşın altına koymaya hazırım.”
“TBMM’YE YENİ ANAYASA YAPMAK ÇOK YAKIŞIR”
Mustafa Şentop, yeni anayasanın hayata geçirilmesinin, siyasetin omuzlarında uzun vakittir varlığını koruyan bir sorumluluk olduğunu lisana getirerek 2011 yılında kurulan ve kendisinin de içinde bulunduğu Anayasa Uzlaşma Komitesi’nin iki yıldan fazla çalıştığını anlattı.
O çalışma sırasında kimi partilerin yeni anayasa konusunda hiçbir somut hazırlıklarının bulunmadığına şahit olduğunu söz eden Şentop, o dönem Başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Üzerinde mutabık kalınan 60 maddeyi daima birlikte Meclis’ten geçirme” tarafındaki davetinin, mutabakatın samimiyetini de test ettiğini söyledi. Şentop, “Önce kabul eden lakin sonra vazgeçenler oldu. Yeni anayasa çalışması bir birikim oluşturmakla bir arada ne yazık ki muvaffakiyete ulaşamadı. O çalışma sırasında hazırladığımız hükümet sistemi önerisi daha sonra, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi olarak 2017’de kabul edildi, yürürlüğe girdi.” diye konuştu.
12 Eylül darbecilerinin hazırladığı 1982 anayasasının üzerinden yıllar geçmesine karşın yeni bir anayasa yapılması gereksiniminin hiçbir vakit tam olarak ortadan kalkmadığını vurgulayan Şentop, “Bu yüzden bu muhtaçlığın giderilmesi noktasında ulusal iradenin temsilcisi TBMM’ye yeni anayasayı yapmak çok yakışır. Tam da Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde yetkilerinin arttığı bir devirde TBMM’nin bu değerli sorumluluğu yerine getirmesi tarihi bir muvaffakiyet olacaktır.” sözlerini kullandı.
TBMM Lideri Şentop, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin yürütmeyi daha güçlü ve istikrarlı hale getirdiğine işaret ederek “Hem de yasama organının yasamanın temel işlevi yani kanun yapma ve denetleme işlevlerini daha güçlü ifa edebilecekleri bir sonucu sağlamaktadır. Bu cins hükümet sistemi değişiklikleri birçok ülkede inanılmaz kaidelerde gerçekleşmiş ve bir mühlet sistemin yerleşmesi için vakit gerekmiştir.” dedi.
MECLİS’İN KONTROL YETKİSİ
Meclis Lideri Şentop, Meclis’te, soru önergeleri bağlamında kontrol yetkisinin kullanılmasıyla ilgili bir gerileme olduğu argümanını değerlendirirken “Tam bilakis bu devir soru önergelerinin gerek direkt ve toplamda karşılıklandırılması oranıyla gerekse mühleti içerisinde karşılıklandırılması oranı, evvelki dönemlerle yani parlamenter sistemdeki oranlarla mukayese edildiğinde daha da artmıştır. Şayet bu dataya bakarak ‘Meclis’in kontrol yetkisi bu sistemde azalıyor.’ diyenler varsa veriler onu göstermiyor. Tam tersine bu sistemde bunun arttığını gösteriyor. Bu mevzuyu iki sistem ortasında mukayesede bir kriter olarak kullanan arkadaşlar varsa onlara net olarak söylemek isterim ki, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde soru önergelerine verilen karşılıklardaki oran artmıştır. Bu, Meclis’in kontrol gücünün arttığı manasına geliyor.” halinde konuştu.
Yeni sistemde Meclis’te İçtüzük’ün değişmesi ve yeni sisteme uyarlanması gerektiğine işaret eden Şentop, bu değişikliğin, İçtüzük’ün baştan sona farklı bir formda yazılması manasına gelmediğini söyledi.
Bunun için öncelikle komitede bir çalışma yapılacağını anlatan Şentop, İçtüzük değişikliğiyle hem komisyonların aktif kılınacağını hem milletvekillerinin çalışma imkanlarının arttırılacağını aktardı.
TBMM Lideri Şentop, şunları kaydetti:
“Bunun üzere öbür kimi konularda da yapılacak değişikliklerle yeni sisteme uygun bir İçtüzük’ün parlamentonun çalışma imkanlarını ve performansını arttıracağını düşünüyorum. Daha evvel parlamenter sisteme nazaran hazırlanmış hatta iki meclisli parlamenter sisteme nazaran hazırlanmış bir İçtüzük var elimizde, 1973 tarihli. Yeni sisteme nazaran bir İçtüzük hazırlamamız gerekir. Bu, Meclis’in çalışmalarını daha güçlü kılacak, tesir ve hız kazandıracaktır.”
Ensonhaber
