Mine Hanım ile yazarlığa nasıl başladığı üzerine konuştuk. Sallantılı başlangıcını, ‘Depremli bir gündü.’ diye başlayarak anlatıyor. Kıymetli muharrir ve eleştirmenlerin övgülerini alan Mine Sota ile geçmişe dönük heyecanlarını, hayatı yazmak için nasıl gözlemlediğini, yazmanın onun için nasıl ölümsüz bir his olduğunu konuştuk. Bilhassa mizah alanın kıymetli bir isim olan Mine Hanım’dan müellif adaylarına tavsiyeler de aldım.
Sizi keyifli röportajımla baş başa bırakıyorum. Artık o sarsıntılı günlere, oradan doğan bir müellife kulak verelim.
Keyifli okumalar…
LODOS FIRTINASINDA SALLANAN VE İKİ DE BİR ZIRVEMIZE YIKILAN ÇADIRIN İÇİNDE MECMUA KÖŞE MÜELLIFI OLMAK
– Mine Hanım, bizimle yazarlığa birinci adım ve profesyonel yazarlığa geçiş sürecinizi paylaşır mısınız?
Pekala… Bunu siz istediniz! ‘Yağmurlu bir gündü…’ diye başlanır genelde; lakin değildi. Sarsıntılı bir gündü.
– Sarsıntılı mi?
Gece uyuduktan sonra sonraki sabah uyanacağımızın garantisi varmış üzere, işte kalkıp kahvaltı yaparız, sonra da işe güce bakarız deyip yattığımız bir gecenin yarısında kopmuş bir kıyametle, çil yavrusu üzere etrafa saçıldık. Aman Allah’ım! Bir anda drama, tansiyon, traji-komik, endişe, macera, hayatta kalmalı bir sinema vizyona girdi. Ve hepimiz bu kafayı üşütmeli sineması ön sıradan 3D olarak izlemeye başlayıverdik. Bu sinemanın bir jenerik müziği olsaydı, anca Bach’la karışık Ciguli falan olurdu.
Düşün. Konut yok! Su yok! Yemek? Yalnızca yıkık dökük meskenlerin mutfağında ne kaldıysa o. Yatak yok, yorgan yok, uyku yok! Ne var? Yalnızca bol ölçüde travma ve şok!
– Çok üzücü gerçekten… Neler oldu pekala?
İşte birinci başlarda bu türlü yokluğun yokluğa karıştığı haftaların sonunda, çok şükür ki yardımlar sağanak halinde yağmaya başladı. Onu yemem, bunu giymem diyenlerin, ekmek ortası peyniri ve diğerinin terliklerini, hırkalarını, hatta bulaşık leğenlerini bulunca sevinçten havalara uçtuklarına şahit oldu bu gözler.
– Sonra?
Yardımdan birinci çadırımızı aldığımızda, boğazda yalı satın almışız üzere dört köşe olmuştuk. Adetten olduğu üzere çadırı iki dakikacıkta yuvaya çevirivermiştik. Etrafına tahtadan masa ve tabureler yapmalar, plastik ayakkabılığa terlik ayakkabı mayakkabı dizmeler, çadırın zirvesine anten koymalar, ohoo neler neler! Çadırın kapısına ‘Görümcemi seviyorum.’ işlemeli havlu asan bile olmuştu. Hatta teyzenin biri dantelden çadır kılıfı örmeye kalkınca kendisini el birliğiyle durdurmuştuk.
Güya hayat daima böyleymiş üzere alıştırdığımız günlerden birinde, kira yardımı yapılacağı muştusu ‘Hadi bee! Oh bee!’ üzere seslerin yayıldığı çadırların ortasında dolaşmaya başladı. Elbette ben de bu ansızın serotonin salgılamaya başlayanların ortasındaydım ve kira yardımını almak için gerekli evrakları hazırlamaya koyuldum.
Yardımın yapılacağı yere geldiğimde, on yüz milyon milyar metre uzunluğundaki kuyruğu görünce, ‘İşte sabreden Derviş empatisi yapmanın vakti geldi.’ dedim. Kuyruğun sonundan girdiğinizde sıra size gelene kadar, o kuyrukta büyüyüp, evlenip, çocukları evlendirip, yaşlanıp ölerek, durduğunuz sıraya gömülebiliyordunuz. O derece!
Sıra bana geldiğinde haliyle tipim biraz kaymıştı. Memura evraklarımı uzattım. Bakındı. Ve şu fantastik cümleyi kurdu:
“Sağ olduğuna dair evrakınız eksik hanfendi.”
– Sağ olduğunuz mu?
Bunu o denli bir dedi ki, çabucak sağ olup olmadığımı denetim ettim. Sağdım. Tamam, pek de ayakta sayılmazdım; lakin şimdi yıkılmamıştım. Ama resmen sağ olduğumu ispat ettirmem gerekiyordu. Lakin muhtarımız vefat ettiği için ettiremiyordum ve bu durumda benim kira yardımının da ışık içinde yatması gerekiyordu.
– Ve tüm bunlar haliyle sizi yazmaya itti…
İşte bu türlü günümüzü gördüğümüz bir sarsıntı gününde, tırlatarak aklımı korumak amacıyla yazdığım ‘Bombacı geldi hanım!’ isimli birinci mizahi öykümü, bir yerlerden bulduğum taka tuka bir bilgisayardan Gerçek Hayat Mecmuası’nin o zamanki baş editörü Murat Menteş’e yolladım. Sonraki gün çalan telefonla her hafta dergiye yazmaya başlayacağımı söylediler. Neye uğradığımı şaşırdım. O an şartlar ne olursa olsun, hiçbir şey elimizdekiler kadar değildir, bunu net olarak anladım. Lodos fırtınasında sallanan ve iki de bir zirvemize yıkılan çadırın içinde mecmua köşe müellifi olmaklar! O durumda latifesi yapılsa, döverler adamı.
Natürel bu mizahi yazılarımın başlangıcı. Yazım serüvenimin daha öncesi var. Kendimi bildim bileli yazıyorum desem, tam tanımı olur. Ufaklığımdan beri drama, nesir, kendimce şiirler falan yazıyordum.
– Onu da anlatır mısınız?
Tekrar sarsıntılı bir gündü… Çanakkale Şiir Müsabakası tertip edildi bizim oralarda. Heyetinde Merhum Bekir Sıtkı Erdoğan ve kıymetli hocamız Yavuz Bülent Bakiler vardı. Yazdığım hikayeleri ve nesirleri, Yavuz Bülent Bakiler hocamın yanına gidip kendisine teslim ettim. Ağır aktiflik seyahatleri temposu olduğundan yaklaşık 6-7 ay sonra telefonda kendisiyle ortamızda şöyle bir diyalog geçti.
– Yazdıklarını okudum Çiğdem. Sen ne yaptığının farkında mısın?
– Ay n’aptım?!
– Hahaha! Çok iyi bir şey yaptın. Durum anlatımında yazıyorsun ve bu çok azdır. Sen her kolda yazabilirsin. Doğaçlama olduğu muhakkak. Her ne yapıyorsan yapmaya devam et. Yazdığın virgülü dahi bundan sonra bana yolla. Haydi güzel geldin!
– Hıghkk!
– Nasıl hissetmiştiniz?
Telefon kulübesinden Süpermen üzere uçarak çıktığımı hatırlıyorum. Tabi ayağımda biri mavi, öbürü beyaz çoraplar ve terliklerimle. İki ay kadar sonra bir mecmua geldi. Mükemmel bir edebiyat mecmuası. Sayfalarını karıştırmaya başladım. Adımı gördüm. Benim adım mı diye otuz beş milyon milyar sefer okudum. Çabucak yan sayfada merhum Ahmet Kabaklı hocamız vardı. Başka sayfada Belkıs İbrahimhakkıoğlu. Çabucak aradım Yavuz hocayı. ‘Hocam benim bu mecmua de ne işim var? Bir yanlışlık oldu galiba.’ Yanlışlık yokmuş, gerçekten ortalarına güzel gelmişim.
– Sonra neler yaptınız?
Daha sonra Uzaklara Gitmek isimli öykümü, değerli Mustafa Kutlu hocama yolladım. Bir hafta sonra bir e-mail geldi. ‘Hikâyeni bu ayki Dergah Dergisi’nde yayınlıyorum.’ Tıp kitaplarında ne kadar şok çeşidi varsa hepsini birden yaşadım diyebilir o an. Mustafa Kutlu hocam o an elimi tuttu ve bir daha da hiç bırakmadı. Ömrü uzun, sıhhati daim olsun.
Durum anlatımı hikayelerimi derlediğim “Hiç… diyeceklerim bu kadar” isimli kitabımı değerli hocalarıma ithaf ettim. Mizahi alandaki birinci kitabım ‘Siz Adamı Ölmekten Güldürürsünüz.’ Sonra gerisi geldi. Şu an 16 mizahi olmak üzere toplam 22 kitabımız oldu.
YAZMAYA ÖLDÜKTEN SONRA BİLE DEVAM ETMEK İSTİYORUM
– Görünen o ki hayatın kendisinden besleniyorsunuz. Dışarıda herkese bakarken mi görüyorsunuz yazdıklarınızı, yoksa yazmak için mi bakıyorsunuz?
Okurlarım sıklıkla şöyle soruyorlar: ‘Hahaha! Abla yaa, nerden geliyor bunlar aklına?’ Genel de ‘Hangi aklıma?’ diye yanıt veriyorum; lakin gerçekten tam da ne bileyim ben durumu. Bu bir anten ayarı. Hani gelip kurarlar ve kanalları çekmeye başlarsınız ya, o denli bir şey işte. Allah beni de bu türlü yaratmış. Bir çeşit algı seçiciliği problemi. Nasıl bir odaklanmaysa, ben de bilemedim. Gelip gözüme giriyor güya. Kitaplarımı neredeyse daima masamın karşısındaki duvara bakarak yazdım. Gelenler geliyor yani sağdan soldan. Zekâdan olduğunu söyleyenler var. Halbuki bazen mutfağa su almaya gidip burası da kim dediğim var. Yani ne yapılabilir ki mutfakta. O denli işte. Nasıl iş ben de anlamadım.
– Bu kadar yıl 2,3 nesle hitap ettiniz ve hala güncelsiniz. Canlılığı müdafaanın sizce sırrı nedir?
Ben insanı daima bir bütün olarak düşünürüm. Giriş-gelişme-sonuç. Gençlik, orta yaşlılık ve yaşlılık. Bu sebeple yaştan çok başa yazıyorum. Herkesin ortak bir noktada buluştuğu yere; KALBE! Simitçiyi de, hükümdarı da ortak yapan şey orada yaşananlar. Hepsinin üzülünce ‘Ben annemi istiyom!’ efkârı, sevinince ‘Noldu biil!’ diye paylaşacak insan arattıran sevinci, hepsinin susaması, acıkması, uykusunun gelmesi. İşte burayı isabet aldığınızda artık ne yazarsanız herkes onda kendinden bir şeyler bulmaya başlıyor. Ve sizinle kendisini okuyor. Kendisini diğerinden dinlemenin memnunluğunu ve ferahlığını yaşıyor. Birinin onları anladığını hissedip rahatlıyor, yalnızlıkları kalabalıklaşıyor. Okurlarımın öykülerimden bana yansıttığı o denli yaşanmışlıklar var ki, aklım duruyor. Kitaplarım vesilesiyle depresyondan çıkanlar, alkolü bırakanlar, en sıkıntı şartlarda yaşama tutunanlar, motivasyonun tabanına vuranlar. İşte yalnızca bu yüzden yazmaya öldükten sonra bile devam etmek istiyorum. Hepsi benim canım, okurum değil onlar yalnızca, cancağızım…
HİSSETMEYİ ÖĞRENİP, HİSSEDİP YAZARAK BUNU HİSSETTİRMEK
– Yazmak sizin için böylesine pahalıyken yazmaya gönül vermiş insanlara tavsiyeniz nedir?
– Pekala en büyük motivasyonunuz nedir?
Üzgünken, canı sıkkınken, umudunu yitirmek üzereyken, batsın bu dünya derken, hikâyelerinizle, bazen bir sözünüzle gülüp ayağa kalkıp dikilerek ‘Oturmaya mı geldik ayol!’ diyerek yürümeye devam eden beşerler. Onlara bin ömrüm olsa, hepsi son nefese kadar feda olsun…
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Mine Sota: Teşekkür ederim.
*
Damla Karakuş
Instagram:
Ensonhaber
