Her sekiz bayandan birinde görünen göğüs kanseri, kansere bağlı vefat sebepleri ortasında birinci 5’te yer alıyor. Doç. Dr. Ayşe Serap Akgün, mamografi ile erken evre göğüs kanserini klinik olarak bulgu vermeden bir buçuk ile dört yıl öncesinde tespit edebildiklerini söyledi. Bu sayede ise mevt oranlarının ise yüzde 30 düştüğünü vurguladı.
DOĞUM YAPMIŞ BAYANLARDA RİSK DAHA FAZLA
Doç. Dr. Akgün, göğüs kanseri için birçok risk faktörünün bulunduğunun altını çizerek, “Bunların en kıymetlisi aile hikayesidir. Lakin genetik geçiş yalnızca yüzde 10’luk kümede görülüp geri kalan göğüs kanserli bayanlarda hiçbir aile hikayesi yoktur. Bu nedenle ailemde yok, bende de görülmez demeyip kesinlikle nizamlı denetimlerimizi yaptırmamız gerekir” sözlerini kullandı.
Doç. Dr. Akgün, kelamlarına şöyle devam etti: “İlk doğum yaşı 20 yaşın altında ya da 30 yaşın üzerinde riskin 2 kat daha fazla olduğu ortaya konulan göğüs kanserinin her 12 ay emzirme ile riski yaklaşık yüzde 4 oranında azalmakta, hiç doğum yapmamış bayanlarda 20’li yaşlarda doğum yapan bir bayana nazaran göğüs kanseri yüzde 20 daha fazla görülmektedir. Ayrıyeten menopozun gecikmesi de göğüs kanseri riskini arttırmakta, her bir yıllık gecikme (55 yaşından sonra) riski yüzde 3 arttırmaktadır”
Mamografik tarama ile saptanan göğüs kanseri olgularında mevt oranının ortalama yüzde 20-30 oranında düştüğünün görüldüğünü belirten Doç. Dr. Akgün, “Mamografi taramalarına, göğüs kanseri sıklığının arttığı 40 yaşından sonra başlanması önerilmektedir. Tarama sıklığı ise ülkeden ülkeye değişkenlik göstermektedir. Ülkemizde Sıhhat Bakanlığı Kanser Savaş Dairesi tarafından toplum bazlı tarama 50 yaş üzerinde bayanlarda iki yılda bir önerilmektedir. Türk Radyoloji Derneğinin göğüs kanseri tarama önerisi ise 40 yaş ve üzeri semptomu olmayan bayanlar için her yıl mamografik inceleme yaptırması şeklindedir” dedi.
MAMOGRAFİ AĞRISIZ OLARAK ÇEKİLEBİLİYOR
Mamografinin düşük dozda x-ışını kullanılan bir sistem olduğunu lisana getiren Doç. Dr. Akgün, “İlk prototipinin geliştirildiği 1965 yılından bu yana daima gelişerek düşük dozda yüksek kalitede manzaraların elde edildiği teknolojik seviyeye ulaşmıştır. Günümüzde, ekran-film mamografilerden sonra dijital mamografiler ve göğsün ince taranarak üç boyutlu görüntülenebildiği tomosentezli dijital mamografiler kullanılmaktadır. Bilhassa ileri teknoloji dijital mamografi aygıtları ile tetkik sırasında alınan radyasyon ölçüsü epey azalmıştır” diye konuştu.
Mamografinin ağrılı bir süreç olmadığını söyleyen Doç. Dr. Akgün, “Ancak iyi kalite bir mamografi çekimi için gerekli olan homojen bir göğüs dokusu sağlamak üzere, çekim esnasında göğüs dokusunun iki plaka ortasında birkaç saniye sıkıştırılma süreci yapıldığından bazen hafif bir ağrı ya da hassasiyet hissedilebilir. Bu da esnek plakalarla son yıllarda minimal seviyeye inmiştir. Mamografi çekiminden evvel rastgele bir hazırlık yapmaya gerek yoktur ve göğse daha evvel uygulanmış protezler çekim için rastgele bir mani teşkil etmemektedir” dedi.
Mamografinin 40 yaş ve sonrası bayanlarda memeyi değerlendirmede kullanılan birinci görüntüleme formülü olduğunu söyleyen Doç. Dr. Akgün, kelamlarını şöyle tamamladı: “Anormal bir bulgu varlığında teşhis için ultrason, MR üzere başka radyolojik tetkiklere ya da biyopsiye başvurulabilir. Mamografi, erken evre göğüs kanserini klinik olarak bulgu vermeden bir buçuk ile dört yıl öncesinde tespit edebilmektedir ve göğüs kanseri bağlantılı vefatları azaltmada hayli etkilidir”
Ensonhaber
