Libya’daki iç karışıklıklar devam ediyor.
Ülke içerisinde oluşan çatışmalarda farklı kümeler oluştu.
YASAL HÜKÜMETİ DESTEKLEYENLER
Genelkurmay Lideri Muhammed eş-Şerif’in başında bulunduğu Libya ordusu, yüzde 70’i farklı rütbelere sahip sistemli askerlerden oluşuyor.
Şerif’e ordu idaresinde Merkezi bölge (Misrata) kumandanı Tümgeneral Muhammed Haddad, Trablus bölgesi kumandanı Tümgeneral Abdulbasıt Mervan ve Batı bölgesi (Zintan) kumandanı Usame Cuveyli yardımcı oluyor.
17 BİN SAVAŞÇI, 35 BİN YEDEK ASKER
Batı bölgesindeki en büyük askeri güç olarak bilinen Misrata Tugayları, 17 bin savaşçıdan ve 35 bin de yedek askerden oluşuyor. Misrata Tugayları ayrıyeten tank, topçu, uçak ve binlerce askeri araca sahip.
ZAVİYE TUGAYLARI
Zaviye Tugayları, legal hükümeti destekleyen en büyük ikinci askeri güç olarak öne çıkıyor. Başşehir Trablus’un düşmesini engelleme konusunda kıymetli rol oynayan Zaviye Tugayları, başşehrin batı bölgesini himayede başarılı olmuştu.
ZİNTAN ASKERİ KURULU
Libya ordusundaki Batı bölgesi kumandanı Usame Cuveyli’nin liderlik ettiği Zintan Askeri Kurulu, Trablus’un batısında kimi kentlerin kurtarılmasında başarılı operasyonlar gerçekleştirdi; stratejik ulusal hava üssünün geri alınmasında rol oynadı.
TRABLUS TUGAYLARI
Trablus Tugayları ise Nevasi Güçleri, Caydırıcı Güç ve Ebu Selim Güçleri üzere başkentte iç güvenliği sağlama ve buradaki kapalı şebekelerle çaba için çalışıyor. Trablus Tugayları ayrıyeten Hafter güçlerinin başşehrin merkezine ilerlemesini engelleme vazifesi bulunuyor.
AMAZİNG TUGAYLARI
Amazig (Berberi) Tugayları da bilhassa Zuvara kentinden, Cebel Garbi’deki Calu, Kabav, Yefren, Nalut bölgelerindeki birliklerden oluşuyor.
GÜNEY KURTULUŞ TUGAYLARI
Tümgeneral Ali Kinne liderliğindeki Güney Kurtuluş Tugayları, Tuareg, Tabu ve Arap kabilelerinin küçük askeri birliklerinden oluşuyor.
Kıyı kentleri; Misrata, Zuvara, Zlitan, Karabulli, Trablus, Zaviye, Sarman, Sabrata, Zilten, Msallata, Aceylat ve El-Cemil, Cebel Garbi’de ise Gıryan, Zintan ve Amaziglerin yaşadığı kentler, legal hükümete dayanak veriyor.
GÖRÜNÜRDE HAFTER DENETIMINDE FAKAT HÜKUMETİN YANINDA
Güneyde de Mezrak ile Hafter’in görünürde denetiminde olan lakin Libya hükümetinin nüfuz sahibi olduğu Ubari ve Gat kentleri legal güçlerin yanında yer alıyor.
LEGAL HÜKUMETİN YANINDA YER ALAN POLITIKLER VE SİYASİ GÜÇLER
Libya’da Faiz es-Serrac liderliğindeki Başkanlık Kurulu, 5 üyeden oluşuyor. Adalet ve Kalkınma Partisi, Değişim Partisi ve Vatan Partisi üzere siyasi güçler yasal hükümete dayanak veriyor.
Trablus’taki Temsilciler Meclisi’nde 70’ten fazla milletvekili bulunuyor. Meclis’e Hammude Seyyale başkanlık ediyor.
Halid el-Mişri’nin başkanlık ettiği Libya Devlet Yüksek Kurulu 135 üyeden oluşuyor.
Bunların dışında Türkiye, Katar ve bir dereceye kadar Malta Libya’daki legal hükümete takviye verenlerden.
HAFTER’İN DESTEKÇİLERİ
Libya’nın doğusundaki milis güçler, Saika Tugayları ve öteki birtakım tugayların askeri birliklerinden oluşuyor.
Libya’nın batısındaki milis güçlerin birden fazla ise Zintan, Racban ve Terhune kentlerinden. Lakin legal hükümet güçlerinin, batı bölgesinin birçoklarında denetimi sağlamasının akabinde bu milisler, doğuya ya da Terhune üzere güney kentlere kaçtı. Bunların bir kısmı da Zintan üzere kentlerde bulunan kabilelerine sığındı.
Eski rejim destekçisi subaylar, güvenlik tugaylarından askerler; yeniden Muammer Kaddafi’yi destekleyen kimi kabileler, kentler ve bölgeler, Hafter’in yanında yer alıyor.
SUUD’UN RADİKAL ÖRGÜTÜ
Suudi Arabistanlı Pir Rebi Medhali’ye atfen Medhali akımı olarak bilinen radikal örgüt de Hafter’e takviye verenlerden. Bu akımın yöneticilerinden Mahmud el-Verfeli, savaş kabahati işlediği gerekçesiyle Milletlerarası Ceza Duruşması tarafından arananlar listesinde.
BERKA KABİLELERİ
Hafter’in destekçisi bir başka taraf, Berka kabileleri. Bu kabilelerin başında da doğudaki en büyük kabile Ubeydat geliyor. Avakir, Mağaribe, Zeviye, Beragise, Beraisa, Hasse, Derse ve Arfe kabileleri yeniden bu kabilelerden.
TERHUNE KABİLELERİ
Hafter’in yanında yer alanlardan Terhune kabilesinin başında Salih el-Fendi bulunuyor. Fendi, toplu mezarlara ait suçlamalar nedeniyle Berka’nın doğusuna kaçtı.
ÇADLI PARALI ASKERLER
Halife Hafter’in yanında savaşan Çadlı paralı askerlerin çoğunluğu da Adalet ve Demokrasi Hareketi, Çad’da Değişim için Uzlaşı Cephesi, Çad’ı Kurtarma Askeri Kurulu üzere Çad’ın silahlı muhaliflerinden oluşuyor.
CANCAVİD MİLİSLERİ
Hafter saflarındaki Sudanlı paralı askerler de Adalet ve Eşitlik Hareketi gibi Darfur’daki silahlı muhalif hareketlerden ve “Cancavid” milislerinden. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli Black Shield isimli şirketin güvenlik vazifelisi olarak çalışacakları vaadiyle kandırılıp, Libya’da savaştırılmak üzere askeri kamplara götürülen Sudanlılar da yeniden bu kümede yer aldı.
RUS GÜVENLİK ŞİRKETİNİN PARALI ASKERLERİ
Rus güvenlik şirketi Wagner’e bağlı binlerce paralı savaşçı da Hafter saflarında. Bu savaşçılar, Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna ve Sırbistan’dan geliyor. Beşşar Esed yanlısı Suriyeliler de son periyotta bu kümenin içinde Libya’ya savaşmaya geldi.
ULUSAL GÜÇLER KOALİSYONU
Ülke içinde Hafter’e dayanak veren politikler ortasında ise Hafter’in siyasi müttefiği Tobruk Temsilciler Meclisi Lideri Akile Salih, 26 milletvekili ve memleketler arası toplumun tanımadığı kelamda hükümetin başındaki isim Abdullah es-Seni ile kimi küçük partileri çatısı altında toplayan Ulusal Güçler Koalisyonu yer alıyor.
Ülke dışından Hafter’e dayanak veren ülkeler ise BAE, Mısır, Suudi Arabistan, Ürdün, Rusya, Fransa, Çad ve İsrail.
TARAFSIZ YAKLAŞANLAR
Verfele kabilesi, bu çatışmada taraf olmaktan kaçındı. Lakin kabilenin Belediye Meclisi yasal hükümetin yanında yer alırken, kabilenin birtakım silahlı ögeleri, Hafter’e takviye verdi.
KADDAFİ’NİN KABİLESİ
Kaddafi’nin kabilesi Kazazife, Muammer Kaddafi’nin devrilmesinin akabinde Verfele kabilesi üzere çatışmalardan uzak kalmayı tercih etti.
CEZAYİR DE TARAFSIZ
Cezayir ise daima olarak Libya’daki çatışan taraflara birebir uzaklıkta durduğunu ve siyasi tahlilden diğer tahlil olmadığını söz etti.
Libya’nın komşularından Tunus da Cezayir ile birebir tavrı benimsedi.
İTALYA ORTA YOLDAN YAKLAŞIYOR
İtalya, Libya hükümetine daha yakın bir hal içinde olsa da Hafter’le de sakin ilgilerini müdafaayı sürdürdü.
ABD GELGİTLİ
ABD idaresi gelgitli bir tavır izledi. Başşehir Trablus’a birinci atakların başladığı vakit Hafter’e yakın duran Washington idaresi, Hafter’in batı bölgesinde aldığı mağlubiyet ve Rusya’nın güvenlik şirketi Wagner’ın Hafter’in yanında Libya’ya girmesinin akabinde legal hükümete yakınlaştı.
ALMANYA, MISIR’IN LİBYA MÜDAHALESİNİ REDDETTİ
Almanya, Libya konusunda Berlin Konferansı’nı düzenledi. Avrupa Birliği Akdeniz Deniz Gücü EUNAVFOR MED’in Libya’ya yönelik Birleşmiş Milletler silah ambargosunu denetlemek için yürüttüğü İrini Operasyonu’na katılarak yavaş yavaş Libya belgesine müdahil olmaya başlayan Berlin idaresi, Mısır’ın Libya’ya askeri müdahalesini de reddettiğini açıkladı.
Ensonhaber
