İsrailli ve Filistinli iki insan hakları örgütü, Gazze hududunda Mart 2018’de başlayan ve yaklaşık 18 ay devam eden protestolar sırasında İsrail askerlerinin 200’den fazla sivili ateş açarak öldürdüğü olaylarla ilgili ordunun kâfi soruşturma yürütmediğini ve birçok evrakın örtbas edildiğini açıkladı.
İsrail’in Filistinlilere yönelik ihlallerini araştıran İsrailli insan hakları örgütü B’Tselem ve Gazze merkezli Filistinli İnsan Hakları Merkezi, Gazze hududunda 18 ay boyunca devam eden “Büyük Dönüş Yürüyüşü” protestolarına karşı İsrail’in ihlallerini raporlaştırdı.
223 FİLİSTİNLİ ÖLDÜRÜLDÜ, BİNLERCESİ YARALANDI
Rapora nazaran, Gazze hududunda Filistinlilerin düzenlediği kitlesel protestolar sırasında İsrail askerlerinin ateş açması sonucu 46’sı 18 yaşından küçük, 223 Filistinli öldürüldü, yüzlerce kişi ağır yaralandı. Raporda, vurulan Filistinlilerin birçoklarının hudut tellerinden uzak noktada maksat alındığına işaret edildi. Olaylarda, 8 bini silahla olmak üzere 13 binden fazla Filistinli yaralandı, bunlardan 156’sına ampütasyon yapıldı.
Olaylar sırasında bir İsrail askerinin “keskin nişancı silahıyla” vurularak öldüğü ve kimi askerlerin de yaralandığı belirtildi.
200’DEN FAZLA BELGE İNCELENİYOR
Raporda, İsrail ordusunun binlerce Filistinlinin yaralandığı olayları hiç soruşturmadığı, geçen nisan ayına kadar Filistinlilerin hayatını kaybetmesiyle ilgili 234 belgenin incelendiği, 143 evrakın askeri savcılığa intikal ettiği ve 95’inde belgenin kapatıldığı vurgulandı.
Hak örgütleri, İsrail ordusunun soruşturmalarda “üst seviye kumandanların buyruklarını incelenmediğini ve askerlere yönelik neredeyse hiçbir yaptırıma gitmediğine” dikkati çekti.
14 YAŞINDAKİ ÇOCUĞU ÖLDÜREN ASKERE BİR AY KAMU HİZMETİ CEZASI
Şovlar sırasında 14 yaşında bir Filistinli çocuğu ateş açarak öldüren asker hakkındaki soruşturmanın örnek verildiği raporda, savcı-sanık uzlaşması sonucunda, askerin “yaşamı yahut sıhhati tehlikeye atacak biçimde misyonu berbata kullanma” suçlamasıyla bir ay mecburî kamu hizmeti cezasına çarptırıldığı aktarıldı. Geri kalan evrakların beklediği ve raporun, İsrail ordusunun, bilgi edinme özgürlüğü talebine karşılığıyla hazırlandığı belirtildi.
İnsan hakları örgütleri, İsrail ordusunun soruşturmalarında yalnızca ordu müfettişlerinin devrede olduğunu, ateş açan askerlerin buyruklara uyup uymadığının incelendiğini fakat atış buyruğu veren komuta kademesinin bu süreçlerde muaf tutulduğuna vurgu yaptı.
İSRAİL ORDUSU, BULGULARI REDDETTİ
Lokal basında çıkan haberlere nazaran, İsrail ordusu rapordaki bulguları reddetti. Ordudan yapılan yazılı açıklamada olaylarla ilgili “kapsamlı ve derin soruşturmalar” yürütüldüğü, iki asker hakkındaki belgenin savcılığa intikal ettiği ve bunların “askerlik sırasında mahpus, koşullu tahliye ve rütbe indirme” cezalarına çarptırıldığı savunuldu.
Belgelerin “olayların karmaşıklığı ve derin incelenmesi” nedeniyle beklemede olduğunu belirten İsrail ordusu, hak örgütlerinin raporlarını hazırladığı tarihten sonra birçok evrakta süreç yapıldığını aktardı.
İsrail ordusu, şovların “terör örgütü” olarak kabul ettiği Hamas tarafından “sınır ötesi operasyonlar gerçekleştirmek için bir paravan halinde gerçekleştirildiğini” öne sürdü.
GAZZE HUDUDUNDA “BÜYÜK DÖNÜŞ” ŞOVLARI
Filistinliler, sürgün edildikleri topraklarına dönme ve İsrail’in 2006’dan bu yana Gazze’ye uyguladığı ambargonun kaldırılması taleplerini dünyaya duyurmak gayesiyle Toprak Günü’nün 42. yıl dönümünde Mart 2018’de Gazze’de şovlar düzenlemeye başlamıştı.
“Büyük Dönüş Yürüyüşü” ismi verilen şovlar aylarca ağır iştirakle sürmüştü.
Gazze hududunda bilhassa cuma günleri toplanan binlerce Filistinli, 18 ay boyunca taleplerinin yerine getirilmesini isterken İsrail askerleri bu şovlara gerçek mermi de kullanarak orantısız güçle karşılık vermişti.
Ensonhaber
