Yangınlar, Amerika’dan Avrupa’ya, Afrika’dan Asya’ya birçok kıtada tesirini gösteriyor.
Dünya genelinde bu yıl içinde çıkan yangınların sayısı, pek çok ülkede evvelki yılların ortalamasını aştı.
ALEVLER BİRÇOK NOKTAYA YAYILDI
ABD Havacılık ve Uzay Ajansı’nın (NASA) “FIRMS” ismini verdiği Yangın Bilgilendirme ve Kaynak İdaresi Sistemi’nin uydu haritasına nazaran, kırmızı noktalarla gösterilen yangınlar dünyanın birçok yerine yayılmış durumda.
DÜNYA ORMAN YANGINLARININ PENÇESİNDE
Haritada Kuzey Amerika ve Güney Amerika’nın büyük kısmı, Afrika platosu ve Arap Yarımadası’nın kuzeyi, Avrupa’da Akdeniz kıyıları ile Kuzey ve Doğu Avrupa’nın yangınların tesirinde olduğu görülüyor.
Asya’da ise Hindistan kıyıları, Rusya’nın Sibirya bölgesi, Çin, Malezya, Endonezya ve Okyanusya’da Avustralya’nın doğusu orman yangınlarının tesirinde bulunuyor.
AKDENİZ KIYISINDA AĞIR DUMANLAR
Yangınlar yerkürenin pek çok ormanlık bölgesini kırmızıya boyarken, Türkiye’nin yanı sıra İtalya, Arnavutluk, Yunanistan, İspanya, Tunus ve Cezayir üzere Akdeniz’e kıyısı bulunan ülkeler de ağır orman yangınlarıyla gayret ediyor.
Avrupa Birliği’nin (AB) Copernicus uydularından elde edilen bilgilerin yer aldığı Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi (EFFIS) haritasına nazaran de kıtanın tamamındaki irili ufaklı yangınlar neredeyse Rusya’nın kuzeyine kadar ulaşıyor. Uydu haritasında AB ülkelerinde farklı boyutlardaki yangınların en az 1 haftadır sürdüğü görülüyor.
İTALYA
İtalya’nın bilhassa güney bölgeleri irili ufaklı çok sayıda orman yangınına teslim oldu. Son birkaç haftada Sicilya Adası ile ülkenin güneyindeki Kalabriya, Puglia, Campania bölgelerinde çıkan yangınlar sonucunda binlerce hektar arazi kül oldu.
Ayrıyeten Sardinya Adası’nın batısındaki Oristano vilayeti kırsalında 24 Temmuz’da çıkan yangında 20 bin hektar arazi yandı, 1500 kişi tahliye edildi. Bölgede soğutma çalışmaları devam ediyor. Yangınla gayret için İtalya kendi uçaklarına ek olarak AB ülkelerinden de yangın söndürme uçağı istedi.
EFFIS bilgilerine nazaran, ülkede hala Sicilya’da 47, Calabria’da 71, Puglia’da 10, Campania’da 8 etkin yangın bulunuyor.
YUNANİSTAN
Yunanistan’ın başşehri Atina yakınlarındaki Aharnes belediyesine bağlı Varipombi bölgesinde dün ormanlık alanda çıkan yangın, yerleşim ünitelerini tehdit etmeye başladı.
Öğlenden sonra çıkan ve kısa müddette etrafa yayılarak üç farklı noktada ağırlaşan yangın nedeniyle Varipombi ve Adames yerleşim üniteleri önlem gayeli boşaltıldı, bölgedeki çocukların bulunduğu bir tatil kampı tahliye edildi.
YERLEŞİM YERLERİNE SIÇRADI
Öte yandan, Eğriboz Yarımadası, Messinia, Lakoniya ve İstanköy Adası’nda da orman yangınları çıktığı bildirildi. Yunanistan’da 2 Ağustos’ta Ahaia bölgesinde, Rodos Adası’nda ve Türk-Yunan hududundaki Evros bölgesinde de yangınlar meydana geldi.
Başşehir Atina yakınlarındaki Dionisos Belediyesine bağlı Stamata’daki ormanlık alanda 27 Temmuz’da çıkan yangın yerleşim yerlerine sıçradı.
ARNAVUTLUK
Arnavutluk da son günlerde çok sayıda orman yangınıyla uğraş etmek zorunda kalan ülkeler ortasında yer aldı.
Cumhurbaşkanı Ilir Meta, durumun istikrarsızlığını koruduğunu ve yardım için Avrupa Sivil Muhafaza İnisiyatifine başvuracaklarını açıkladı.
Bilhassa Adriyatik Denizi kıyısındaki Karaburun Yarımadası’ndaki yangınların denetimi güç hale gelmiş durumda.
Arnavut itfaiyecilerin sarp yarımadanın büyük kısmına yayılan yangınlara müdahale edecek araç ve ekipmana sahip olmadığı, rüzgarların yangının yayılmasını hızlandırdığı bildirildi.
İSPANYA
İspanya’nın kuzeydoğusundaki Katalonya bölgesinde 26 Temmuz’da son iki yılın en büyük orman yangını yaşandı.
Mahallî basındaki haberlere nazaran, Tarragona bölgesindeki Santa Coloma de Queralt’ta çıkan yangında 1657 hektarlık alan kül olurken, bölgedeki yerleşimlerde bulunan 168 kişi yangın tehlikesi nedeniyle tahliye edildi.
FRANSA
Fransa’nın güneyindeki Aude’de vilayetinde 25 Temmuz’da çıkan yangınında 850 hektar arazi kül oldu, yangın nedeniyle Toulouse ve Narbonne ortasındaki kara yolu ulaşıma kapatıldı.
Yangın Fransa, İspanya ve Portekiz’e elektrik ileten sınırlarda hasara sebep oldu.
PORTEKİZ
Portekiz’in güneybatısındaki Monchique kentinde 17 Temmuz’da meydana gelen orman yangını 2 bin hektardan fazla arazinin yok olmasına yol açtı.
ROMANYA
AB üyesi ülkelerden Romanya’nın başşehri Bükreş’in de bulunduğu güney bölgesi ve bilhassa Bulgaristan hududu da EFFIS haritasında hala kırmızı noktalarla gösteriliyor.
Romanya’nın komşuları Moldova ve Ukrayna’da da orman yangınları sürüyor.
AVRUPA’DA ORTALAMANIN ÜZERİNDE KAYIP VAR
EFFIS datalarına nazaran, İtalya’nın yanı sıra Fransa ve Romanya’da da yanan alan bakımından şimdiden 2008-2020 ortalaması geçilmiş durumda.
İtalya’da bu sene 53 bin 797 hektar alan yanarken, 12 yılın ortalaması 40 bin 781 olarak kaydedildi. Fransa’da 22 bin 807 hektar yanarken, evvelki yılların ortalaması 9 bin 283’tü. Romanya’da da birebir formda bu sene 18 bin 620 hektar alan yanarken, 12 yılın ortalamasının verisinin 16 bin 82 hektar olduğu belirtiliyor.
Birebir sitede, AB üyesi olmayan ülkeler ortasında Bosna Hersek’in de 25 bin 583 hektar alanı yangında kaybettiği, bunun 30 bin 199 olan 2008-2020 ortalamasına hayli yakın olduğu gösteriliyor.
Tunus’ta 17 bin 599 hektar arazi bu sene içinde yanarken bunun, 6 bin 257 hektar olan 12 yıllık ortalamayı çoktan geçtiği kaydediliyor.
RUSYA
Rusya’nın Yakutistan bölgesinde temmuz ayında başlayan yangınları söndürme çalışmaları devam ediyor.
Bölgedeki yangınlar dün tekrar yayılmaya başlarken, yüzey alanı 1 milyon hektarı geçti. Rusya Savunma Bakanlığı bölgeye ek birlik ve teçhizat sevk etti.
Bugüne kadar yaklaşık 1,3 milyon hektar ormanlık alanın küle döndüğü bölgede yetkililer acil durum ilan etti.
ABD VE KANADA
ABD’deki Ulusal Kurumlararası Yangın Merkezinin 3 Ağustos prestijiyle verdiği bilgilere nazaran, ülkede 13 eyalette orman yangınları devam ediyor.
California, Idaho, Oregon, Washington, Montana ve Güney Dakota eyaletlerinde büyük yangınlar çıktı. Ülkede faal orman yangınlarının sayısı 97’e ulaşırken 1,8 milyon dönümden fazla arazi yangınlarda hasar gördü.
Kanada Yaban Yerleri Bilgi Sistemi bilgilerine nazaran, ülke genelinde irili ufaklı 228 orman yangını devam ediyor. Ülkede 2021 içerisinde 4 bin 891 yangın çıktı. Evvelki 10 yıllık ortalaması 3 bin 753’tü. Yangınlarda 2 bin 758 hektar arazi yandı. Evvelki 10 yılda ortalama 1736 hektar arazi yangınlarda hasar görmüştü.
GÜNEY AMERİKA
Brezilya’nın Amazon bölgesini 2019 ve 2020’de etkileyen orman yangınlarının akabinde bu yıl da Arjantin’in en değerli tabiat varlığı Patagonya bölgesi yangınlarla sarsıldı.
Patagonya’nın kuzeyindeki Rio Negro eyaletinde 7 Mart’ta kara yolu yakınında başlayan yangınlar kuzeye yanlışsız ilerleyerek Atlantik Okyanusu kıyısındaki Buenos Aires’e kadar ulaştı.
ÇİN VE HİNDİSTAN
Hindistan’da ve Çin’in tropikal iklimin karar sürdüğü bölgelerinde yaz aylarında muson yağışlarının tesiri hissedildiğinden orman yangınları daha az görülüyor. Lakin bu bölgelerde de artan ormansızlaşma yağışlarla ortaya çıkan sellerin yıkıcı tesirini arttırıyor.
Her iki ülkede de geçen hafta meydana gelen sellerde onlarca kişi hayatını kaybetti.
AVUSTRALYA
2019 ve 2020’de yaz aylarındaki orman yangınlarında 10 milyon hektardan fazla arazinin kül olduğu, bir milyardan fazla yırtıcı hayvanın hayatını kaybettiği Avustralya ise bu yıl yangınlar bakımından sakin bir yaz geçirdi.
Güney Yarım Küre’de yaz aylarına denk gelen aralık, ocak ve şubat aylarında acil durum davetleri yarı yarıya azalırken, evvelki yıla kıyasla daha az sayıda arazi yangınlarda tahrip oldu.
Yangınlardan en fazla etkilenen Yeni Güney Galler eyaletinde geçen yıl 5,5 milyon hektar arazi yanarken, bu yıl 31 bin hektar arazi ziyan gördü.
Ensonhaber
