Tüm dünyada Mart ayı endometriozis farkındalık ayı olarak kabul edilir ve Türkiye’de her 10 bayandan 1’i bu hastalık ile savaşmaktadır. Burada kıymetli olan nokta hastanın iyi kıymetlendirilmesi ve gerçek manada gerekli görüldüğü takdirde ameliyat edilerek tedavi edilmesidir. Çikolata kisti (endometriozis) kısırlığa yol açabilecek önemli bir sorun olarak görülüyor. Günümüzde çikolata kisti olan bayanların üçte biri çocuk sahibi olabilmek için üremeye yardımcı tedavi yollarına başvuruyor. Bayan Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Bahçeci, husus hakkında bilgiler paylaştı.
“AĞRILI ADET VE SİSTEMSİZ KANAMALARINA DİKKAT”
Ağrılı adet devri ve sistemsiz kanamalara dikkat çeken Prof. Dr. Mustafa Bahçeci, “Rahim içini döşeyen endometrium ismi verilen dokunun bir nedenle karın içine, periton zarı, yumurtalık ve tüplere sıçraması olarak özetlenebilen endometriozis, yumurtalıklarda kist oluşturduğunda çikolata kisti olarak isimlendirilir. Çikolata kistleri genel olarak üreme çağındaki bayanlarda görülür ve görülme sıklığı epey yüksektir. Üreme çağındaki bayanların yüzde 10’unda bu hastalığa dair bulgular görülmektedir. Endometriozis, ismini rahmin iç kısmını döşeyen katman manasına gelen ve her ay adet periyodunda kalınlaşıp dökülen endometriumdan almaktadır” diye söz eden Bahçeci, “Normalde rahim iç katmanında bulunması gereken endometrium’a benzeyen doku, bu hastalarda rahim dışında da bulunmaktadır. Adet devrinde bu alanlarda da rahim içerisinde olduğu üzere kalınlaşma ve kanama olmaktadır. Lakin burada gerçekleşen kanama bedenden dışarı atılamaz. Yumurtalık içindeki endometriozis alanlarında olan kanamalar da birikerek çikolata kistlerini oluşturur. Kanamaların tesiriyle vakitle başka organlarda (bağırsaklar, idrar torbası) yapışıklık ve hasar meydana gelir. Endometriozisin en sık görülen belirtileri adetten evvel ve adet esnasında görülen ağrı, cinsel temas sırasında ve sonrasında görülen ağrı, kısırlık ve sistemsiz yahut fazla ölçüde kanamalardır. Başka belirtiler ise yorgunluk, adet sırasında ağrılı bağırsak hareketleri, sırtın alt tarafına yayılan ağrı, adet sırasında ishal yahut kabızlık ve başka bağırsak rahatsızlıkları olarak sıralanabilir” tabirlerini kullandı.
“Hastadan alınan öykü ve görüntüleme teknikleriyle tanısı konabilen çikolata kistlerinde kalıtsal ve çevresel faktörler hastalığın gelişimini etkilemektedir. Endometriozis teşhisinin konulması için hastalık odaklarının görülmesi ve dokudan alınan kesime patolojik inceleme yapılması gerekmektedir. Bunun için hastaya laparoskopik cerrahi yapılır” diyen Pof. Dr. Bahçeci, “Laparoskopik cerrahi ile hem kesin teşhis konulabilir hem de tedavi uygulanabilir. Hastanın şikayetlerinden çikolata kisti kuşkusu duyulması ya da hastada kısırlık sorunu olması durumunda teşhis maksatlı laparoskopi yapılabilir. Böylelikle hastada lezyon ve yapışıklıklar varsa bunlar rahatlıkla incelenebilir. Laparoskopi öncesi, vajinal ultrasonografi de teşhis için yardımcı olabilir. Ultrason ile büyük olan çikolata kistleri görülebilir” formunda konuştu.
HANGİ DURUMLARDA AMELİYAT OLUNMALI
Hangi durumlarda çikolata kisti ameliyatı yapılması gerektiğini açıklayan Prof. Dr. Bahçeci, “Çikolata kisti, üreme sıhhatini tehdit eden ve kısırlığa neden olabilen bir hastalıktır. Şayet çikolata kisti ileri düzeylerdeyse ve cerrahi müdahaleyle iyileşme saplanamamışsa hasta, tüp bebek tedavisi ile bebek sahibi olabilir. Çikolata kisti tedavisinde laparaskopik ya da klasik yolla yapılan cerrahi ile endometriozis lezyonlarının çıkartılması yahut yok edilmesi mümkündür. Çikolata kisti olan hastalarda birinci seçeneğimiz medikal tedavilerdir. Her çikolata kistinin ameliyat edilmemesi gerekir zira bu kistler ameliyat edildiği takdirde hastanın yumurtalık rezervi azalabilmektedir. Bu nedenle endometriozis kistlerinde genel bir yaklaşım vardır. 3 santimin altında olan kistlerin ameliyat edilmesi önerilmez. 3-5 santim ortasındaki kistlerde ameliyat yaklaşımı olabilir. Bu noktada hastanın şikayetleri kıymetlidir; iyi bir kıymetlendirme yapılması gerekir, gerçek manada muhtaçlık duyulduğu takdirde ameliyat kararı verilebilir” dedi.
Ensonhaber
