Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı, alanında uzman şahıslarla, BM 76. Genel Konseyi kapsamında, BM ıslahatının da ele alındığı “Kovid-19 Sonrası Devirde İnancın Yine İnşası ve Umudun Tazelenmesi: Türkiye’nin Memleketler arası Nizama Bakış Açısı” başlıklı bir dizi mülakat gerçekleştirdi.
Princeton Üniversitesi Yakın Doğu Çalışmaları Yöneticisi Doç. Dr. Michael A. Reynolds, mülakatta, Türkiye’nin bölgesel ve global denklemdeki yerini ve oynadığı değerli rolleri kıymetlendirdi.
“TÜRKİYE, ÇOK DAHA DEĞERLİ HALE GELECEK”
ABD’li siyaset bilimci Reynolds, Türkiye’nin yalnızca kendi bölgesinde değil, dünyanın birçok bölgesinde kıymetli roller oynadığına vurgu yaparak, “Türkiye’yi ve Türkiye’nin dünyadaki çok taraflı sistemdeki yerini düşündüğümüzde, Türkiye’nin çok taraflı yahut çok kutuplu global sistem açısından daha da kıymetli hale geleceğine kuşku yok.” dedi.
“TÜRKİYE, DÜNYANIN BİRÇOK BÖLGESİNDE İSTİKRARLI AKTÖR”
Reynolds, Türkiye’nin siyasi, ekonomik ve askeri manada çok değerli roller oynadığına işaret etti.
Ankara’nın yalnızca kendi bölgesinde değil, dünyanın farklı bölgelerinde de memleketler arası barış ve istikrara hizmet eden vazifeleri muvaffakiyetle icra ettiğine dikkat çeken Reynolds, “Türkiye dünyanın bu bölgesinde, hatta bu bölgelerinde, bölgesinde diyecektim lakin dünyanın birden fazla bölgesinde istikrarlı bir aktör ve bu değişmeyecek.” diye konuştu.
“TÜRKİYE’NİN BÜYÜK ORTA DOĞU’NUN GÜVENLİĞİNDEN KIYMETLİ BİR ROLÜ VAR”
Orta Doğu’nun güvenlik ve istikrarına Türkiye’nin yaptığı katkıların çok değerli olduğunu vurgulayan Amerikalı siyaset bilimci, şunları söyledi:
“Bence Türkiye olarak Afganistan’ın bulunduğu büyük bölgenin ve büyük Orta Doğu’nun güvenliğinde kıymetli bir rol oynamaktasınız. Bunun nedeni ise yeniden Türkiye’nin coğrafik pozisyonu, istikrarlı duruşu, bölgede istikrarlı bir hükümet olma statüsü ve gelişen askeri teknolojisi ile kabiliyetli bir orduya sahip olmasıdır.”
Afganistan’da gelinen son durumu da pahalandıran Reynolds, Türkiye ile Afganistan ortasındaki münasebetlerin çok eskiye uzandığını ve 1. Dünya Savaşı sonrasında kurulan yakın münasebetlerin çok kıymetli olduğunu belirtti.
Reynolds, şöyle devam etti:
Reynolds, son periyotta bilhassa göç meselesinin da milletlerarası sistem için değerli bir başlık haline geldiğini vurguladı ve bu sorunun yalnızca Türkiye üzere ülkeler için değil, ABD için de geçerli olduğunu lisana getirdi.
Göç probleminin kolay ve kozmik bir tahlilinin olmadığını kaydeden Reynolds, yapılması gereken şeyin, mevzuyu yanlışsız bir halde ele alarak yapan tahlillere odaklanmak olması gerektiğini söyledi.
“TÜRKİYE, İNANILMAZ HASSAS BİR COĞRAFYADA”
Reynolds, şunları kaydetti:
“Bildiğiniz üzere bunun altında yatan sebepler, bence Türkiye’yi her vakit değerli bir oyuncu hâline getiren sebepler. Bunların birincisi de her şeyden evvel alışılmış ki coğrafik pozisyonu. Türkiye harika hassas bir coğrafyada yer alıyor. Balkanların bir kısmı, Avrupa, Karadeniz bölgesi, Kafkasya, Orta Doğu… Bunların hepsi son on yılda istikrara yönelik birden fazla tehdide maruz kalan bölgeler. Ne yazık ki, istikrara yönelik bu tehditlerin birçoklarının devam edeceğini düşünüyorum. Bence Türkiye’yi coğrafik pozisyonunun yanı sıra kıymetli kılan, aslında tüm bu bölgelerle kültürel bağlarının olmasıdır. Bu bölgeler; ister Avrupa, ister İslam dünyası, Kafkasya yahut Avrasya olsun, Türkiye bu bölgelerin hiçbirine yabancı değil.”
Türkiye’nin esaslı devlet geçmişinin ve varlıklı diplomasi geleneğinin, Türkiye’ye bu bölgelerde avantaj sağladığını vurgulayan Reynolds, “Türkiye, hem Cumhuriyet devrinde hem de Osmanlı İmparatorluğu periyodunda, tüm bu bölgelerde önder olma konusunda büyük bir tecrübeye sahiptir. Türkiye’nin bu rolü oynamaya devam etmekle kalmayıp tıpkı vakitte, umuyorum ki, daha büyük ve daha üretken bir rol oynayabilmesinin bu bölgelerin geleceği ve global istikrar açısından epey kıymetli olduğunu düşünüyorum.” diye konuştu.
“BM, MERKEZİ BİR SİYASİ GÜÇ OLAMAYACAK”
Milletlerarası kurumların işlevine ait de değerlendirmeler yapan Reynolds, BM’nin “merkezi bir siyasi güç” olma misyonunu asla yerine getiremeyeceğini kaydetti.
“DEVLETLER, KENDİ HALKLARINA KARŞI SORUMLU OLMALI”
BM’nin daha fazla bir müşavere heyeti üzere görülmesi gerektiğini lisana getiren Reynolds, “Uluslararası nizamı güzelleştirmenin yolunun, dünya çapında egemenliği güçlendirmekten geçtiğini düşünüyorum. Bana nazaran devletler kendi halklarına karşı sorumlu olmalıdır.” sözlerini kullandı.
Bağlantı Başkanlığı tarafından BM 76. Genel Heyeti kapsamında ayrıyeten, BM ıslahatının da ele alındığı “Kovid-19 Sonrası Devirde İtimadın Yine İnşası ve Umudun Tazelenmesi: Türkiye’nin Milletlerarası Nizama Bakış Açısı” başlıklı panel, 17 Eylül 2021’de New York BM Plaza’da gerçekleştirilmişti.
Ensonhaber
