ABD ile Tayvan ortasında imzalanan “ABD-Tayvan Ekonomik Refah İştiraki Diyalogu” ismi verilen mutabakat uyarınca taraflar enformasyon güvenliği, yarı-iletkenlerin üretimi, yatırım, bilim ve teknoloji alanlarında iş birliğini geliştirmek üzere yıllık toplantılar düzenleyecek.
TAYVAN İLE ABD ORTASINDA HÜR TİCARET MUTABAKATI YOK
Çin ile egemenlik ihtilafı bulunan Tayvan ile ABD ortasında hür ticaret mutabakatı bulunmuyor.
“YENİ DİYALOG ADIMI ÖNEMLİ”
Tayvan hükümetinin dışişlerinden sorumlu üyesi Joseph Wu, yeni diyalog adımını “önemli bir kilometre taşı” olarak tanımlarken, ABD’nin Ada’daki defakto diplomatik temsilciliği niteliğindeki Taipei Amerikan Enstitüsü Yöneticisi Brent Christensen, mutabakatın ABD-Tayvan ilgilerinin derinleşerek gelişmeye devam ettiğinin göstergesi olduğunu tabir etti.
ÇİN’İN REAKSİYON GÖSTERMESİ BEKLENİYOR
ABD ile Tayvan ortasında mutabakatın, Ada’yı kendi toprağı olarak gören Çin’in reaksiyonunu çekmesi beklentisi var.
ÇİN-TAYVAN UYUŞMAZLIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
TAYVAN’IN MİLLETLERARASI ÖRGÜTLERDEKİ POZİSYONU BELGİSİZ
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyi’nde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik alaka tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Şurasında yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek legal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın memleketler arası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
“TEK ÇİN” PRENSİBİ
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Çin’i milletlerarası toplumda yalnızca kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlantılar kurmasına, BM’de ve öteki milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Ensonhaber
