Demansın en yaygın biçimi olan Alzheimer; hafızayı, düşünmeyi, yönelimi, anlamayı, hesaplamayı, öğrenme kapasitesini, lisanı ve yargılama yeteneğini etkiliyor.
Birinci kere 1906’da Alman psikiyatrist ve patolog Alois Alzheimer tarafından tanımlanan Alzheimer’ın, mevcut bir tedavi usulü bulunmuyor.
Dünya Alzheimer Günü münasebetiyle, her yıl 21 Eylül’de toplumsal farkındalığın artırılması maksadıyla çeşitli etkinlikler ve faaliyetler düzenleniyor.
HER YIL 10 MİLYON HADISE
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bilgilerine nazaran, dünya çapında 50 milyon demans hastası bulunuyor. Her yıl yaklaşık 10 milyon yeni hadise teşhis edilirken demanslı toplam kişi sayısının ise 2030’da 82 milyona ve 2050’de 152 milyona ulaşacağı iddia ediliyor.
Demans, 60 yaş ve üstü kümenin yüzde 5 ila 8’inde görülüyor. Hastalık temel olarak yaşlıları etkilese de yaşlanmanın olağan bir modülü olarak görülmüyor.
Öte yandan, hastalığın yalnızca demans hastaları üzerinde değil, bakıcıları, aileleri ve genel olarak toplum üzerinde de fizikî, ruhsal, toplumsal ve ekonomik tesirlerinin olduğu da biliniyor.
Demans hastalığının mevcut yıllık maliyetinin 1 trilyon ABD doları olduğu varsayım edilirken bu sayının 2030’a kadar iki katına çıkması öngörülüyor.
HALKIN YÜZDE 80’İ KAYGILI
Dünya genelinde 100’den fazla alzaymır derneğinin çatı örgütü olan Memleketler arası Alzheimer Hastalığı’nın (ADI) “2019 Dünya Alzheimer Raporu”na nazaran, halkın yüzde 80’i demans geliştirmekten telaş duyuyor ve her 4 şahıstan 1’i bunamayı önlemek için yapılabilecek hiçbir şeyin olmadığını düşünüyor.
Dünyadaki sıhhat hizmeti sağlayıcılarının yüzde 62’si ise demansın olağan yaşlanmanın bir kesimi olduğu kanısını paylaşıyor.
Dünyanın dört bir yanındaki bakıcıların yüzde 35’i, bir aile üyesinin demans teşhisini gizlediğini belirtiyor. Bununla birlikte, halkın yüzde 40’ı, tabiplerin ve hemşirelerin demans hastalarını görmezden geldiğini düşünüyor.
Ayrıyeten, demans hastalarının yüzde 54’ü, hastalığın gelişiminde hayat biçiminin rol oynadığını söz ediyor.
HASTALARIN YÜZDE 20’Sİ GİZLİYOR
Afrika’da demansla yaşayan insanların yüzde 67’si ve Güney Doğu Asya’da yüzde 63’ü, demans semptomlarının öbürleri tarafından alaya alındığını belirtiyor.
Bununla birlikte, hastaların yaklaşık yüzde 20’si beşerlerle tanışırken bu durumlarını saklıyor.
Demansın gizlenmesi, bölgesel olarak değişiklik gösteriyor. Avrupa kıtasında halkın yüzde 25,7’si ve Amerika’da yüzde 24,5’i demans hastası olduğunu gizliyor.
Öte yandan, Güneydoğu Asya’da yaşayan bireylerin yüzde 45’i ve bölgedeki sıhhat pratisyenlerinin yüzde 48’i, demans hastalarının tehlikeli olduğunu düşünüyor.
TEDAVİ VE BAKIM
Demansı iyileştirmek yahut ilerleyen seyrini değiştirmek için halihazırda mevcut bir tedavi formülü bulunmuyor. Bununla birlikte, klinik deneylerin çeşitli evrelerinde çok sayıda yeni tedaviler araştırılıyor.
Araştırmalar, insanların sistemli idman yaparak, sigara içmeyerek, alkol kullanımından kaçınarak, kilolarını denetim ederek, sağlıklı beslenerek ve tansiyon, kolesterol ve kan şekeri düzeylerini koruyarak bunama riskini azaltabileceklerini ortaya koyuyor.
Farkındalığı artırmak, bunama ile ilgili kalıcı mitleri ortadan kaldırmak ve nihayetinde hastalarının damgalanmasını azaltmayı amaçlamak da ehemmiyet arz ediyor.
Ensonhaber
