Ege Üniversitesi (EÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Botanik Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi, Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Idare Konseyi Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım ve Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Barış Özüdoğru, Antalya Bakır Dağı’nda daha evvel keşfedilen fakat kuşağı tükendiği sanılan ‘Bakır kazteresi’ni bilim dünyasına yine kazandırdı.
Bakır kazteresi hakkında bilgi veren Doç. Dr. Hasan Yıldırım, arabis cinsi bitkinin, hardalgiller ailesine ilişkin bir küme olduğunu ve dünyada yaklaşık 60 kadar tipinin bulunduğunu belirtti.
KUŞAĞI TÜKENMİŞTİ
Türkiye’de 21 tipi bulunan bitkinin 11 cinsinin endemik olduğuna işaret eden Yıldırım, “Bu tiplerden biri ise 2000 yılında Antalya Bakır Dağı’nda 2100-2520 metre rakım aralığında keşfedilen, bilimsel ismi ‘Arabis lycica’ olan ve Türkçe ismi de ‘Bakır kazteresi’ olan bitkidir. Sonraki yıllarda husus uzmanı araştırıcılar bir daha bu tipe rastlamamıştır. Giderek artan insan faaliyetleri, global ısınma, çok otlatma üzere etkenlerden kaynaklı olarak, popülasyonunun yok olduğu ve cinsin jenerasyonunun tükendiği sonucuna varılmıştır.” tabirlerini kullandı.
TABIAT GEZİSİ SIRASINDA KEŞFEDİLDİ
Antalya Korkuteli’ndeki Eren Dağı’nda bir tabiat gezisi sırasında öğretmen olarak misyon yapan Sıtkı Özkaya’nın bitkiyi fotoğrafladığını tabir eden Doç. Dr. Yıldırım, şunları kaydetti:
“Sosyal medya platformunda dikkatimizi çeken bu bitkinin, kuşağının tükendiği düşünülen ‘Bakır kazteresi’ olduğu sonucuna vardık. Bitkinin durumunun netleştirilmesi ve popülasyon durumunun belirlenebilmesi için meyve vakti olan temmuz ayı başlarında öğretmen Sıtkı Özkaya, Tarım ve Orman Bakanlığı, Ege Ziraî Araştırma Enstitüsünden Dr. Erdinç Oğur’un da içinde yer aldığı bir takımla Eren Dağı’na bir araştırma gezisi düzenledik ve çeşide yönelik ayrıntılı popülasyon çalışması yaptık.”
300 CİVARINDA BİREYİ VAR
Yıldırım, 2490-2750 metre rakımlar ortasında yayılış gösteren bitkinin yaklaşık olarak 300 civarında bireyinin bulunduğunu aktararak, cinsin ülkenin endemik doğal bir mirası olduğunu, jenerasyonunun büsbütün yok olmaması için acil bir hareket planı hazırlanması gerektiğini vurguladı.
Ensonhaber
