RUsya ile Ukrayna ortasında, Kırım’ın ilhakı ve Donbass bölgesindeki çatışmalarla başlayan tansiyon, iki ülkenin sonlarına askeri yığınak yapmasıyla iyi ce yükseldi.
Karadeniz’de yaşanan tansiyona ABD ve NATO ülkeleri de dahil oldu.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO Kurulunun savunma ve dışişleri bakanları toplantısının akabinde ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ve ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile ortak basın toplantısı düzenledi.
NATO ASKERLERİ, 1 MAYIS’TAN SONRA AFGANİSTANDAN ÇEKİLİYOR
“Bugün Afganistan’daki varlığımızın geleceği hakkında karar verdik.” diyen Stoltenberg, 20 yıldır Afganistan’da olan NATO askerlerinin 1 Mayıs’tan itibaren bu ülkeden çekileceğini hatırlattı.
Stoltenberg, Afganistan’da 10 bin kadar NATO askeri bulunduğunu, bunların birçoklarının ABD askeri olmadığını belirterek, şunları söyledi:
“Son hafta ve aylarda Afganistan’daki varlığımız hakkında istişarelerde bulunuyorduk. ABD’nin çekilme kararı ışığında NATO savunma ve dışişleri bakanları izlenecek yolu bugün ele aldı ve NATO Kararlı Takviye Misyonu güçlerinin 1 Mayıs’tan itibaren çekilmeye başlamasına karar verdi. Çekilmemiz sistemli, koordineli ve itinalı olacak.
Tüm askerlerin çekilmesini birkaç ay içinde tamamlamayı planlıyoruz. Bu müddette Taliban’ın askerlerimize yönelik rastgele bir saldırısına güçle karşılık verilecek. Afganistan’a birlikte gittik, duruşumuzu birlikte ayarladık ve bir arada çıkma konusunda birlik içindeyiz.”
Çekilmenin Afganistan ile NATO alakalarının sonu olmadığını vurgulayan Stoltenberg, bunun yeni bir devrin başlangıcı olduğunu, NATO ülkelerinin Afgan halkının yanında durmayı sürdüreceğini lisana getirdi.
“İSTANBUL KONFERANSINDAN MEMNUNUZ”
Bakanların toplantısının akabinde yayımlanan bildiride ise NATO’nun Afganların öncülüğündeki barış sürecini desteklediği vurgulandı.
Bildiride, “İstanbul Konferansı’nı, barış sürecini ileri taşıyacak ve Doha’daki ilerlemeyi güçlendirecek bir fırsat olarak memnuniyetle karşılıyoruz. Afganistan hükümetine ve Taliban’a, ABD-Taliban mutabakatıyla ve ABD-Afganistan Ortak Bildirisi’yle başlatılan barış sürecindeki taahhütlerine uyma davetinde bulunuyoruz.” sözü yer aldı.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg de Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun bugün Brüksel’deki temasları sırasında Türkiye’nin konferansla ilgili hazırlıkları hakkında bilgi verdiğini aktardı.
RUSYA’YA: “SALDIRGAN HALİ BIRAK”
Stoltenberg, NATO savunma ve dışişleri bakanlarının bugünkü toplantıda, Rusya’nın Ukrayna içinde ve etrafındaki askeri yığınağını da ele aldığını söyledi.
Bunun Kırım’ın 2014’teki ilhakından bu yana Rusya’nın yaptığı en büyük yığınak olduğunu kaydeden Stoltenberg, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“NATO müttefikleri, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine tam dayanak vermekte, Rusya’ya gerginliği derhal düşürmesi, saldırgan halini bırakması ve milletlerarası taahhütlerine uyması davetinde bulunmaktadır. Bugünkü toplantı, birliğimizin kıymetli bir göstergesidir. Karmaşık ve rekabetçi bir dünyada NATO’yu güçlendirmeliyiz.”
BLİNKEN: “ŞİMDİ AFGANİSTAN’DAN BİRLİKTE AYRILIYORUZ”
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 20 yıl evvelki 11 Eylül hücumlarından sonra Afganistan’a El-Kaide’yi ortadan kaldırmak için gittiklerini belirterek, “Şimdi Afganistan’dan beraberce ayrılıyoruz ve askerlerimizi konuta götürüyoruz.” dedi.
ABD Lideri Joe Biden’ın yeni duyurduğu Afganistan’dan ayrılma planı kapsamında birliklerin 1 Mayıs’tan itibaren Afganistan’dan çekilmeye başlayacağını ve bu sürecin 11 Eylül’e kadar tamamlanacağını aktaran Blinken, Afganistan’daki ana vazifelerini muvaffakiyetle yerine getirdiklerini savundu.
“Afganistan’da sonsuza kadar kalmanın ABD’nin, NATO’nun ya da müttefiklerimizin çıkarına olduğuna inanmıyoruz.” diyen Blinken, Afganistan’ı ve Afgan halkını her manada desteklemeye devam edeceklerini kaydetti.
Afganistan’ın geleceğinin nasıl olacağına tekrar Afgan halkının karar vereceğini vurgulayan Blinken, “Biz bu ülkenin tekrar teröre alan sağlayan bir yer olmaması konusunda her vakit uyanık olacağız.” yorumunda bulundu. Blinken, Taliban’ın bu mevzudaki kelamını yerine getirmesini bekleyeceklerini belirtti.
Blinken, kimi bahislerdeki ayrışmalara karşın Afganistan konusunda Rusya, Çin, Pakistan, Türkiye ve İran üzere ülkelerle ortak çıkarların olduğunu vurguladı.
RUSYA VE İRAN’A “UYARI”
Blinken, Ukrayna’da artan tansiyonu de Stoltenberg ve NATO müttefikleri ile görüştüklerini, “Rusya’nın bölgedeki hareketlerinden ötürü derin kaygı duyduklarını” lisana getirdi.
Ukrayna’nın doğu hududunda ve Kırım’da olanları anlık olarak yakından izlediklerini kaydeden Blinken, “Şu anda o bölgedeki Rus askeri yığınağının 2014’te Kırım’ın işgalinden bu yana en yüksek düzeyine ulaştığını görüyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
İran’ın uranyum zenginleştirmede yüzde 60 düzeyine çıkabileceği tarafındaki açıklaması sorulan Blinken, “Bu durumu çok ciddiye alıyoruz. Uranyumu yüzde 60 zenginleştireceğiz üzere bir açıklama provokatiftir. P5+1 ülkeleri bir ortaya gelerek bunu reddetmelidir. Bu türlü bir adım, nükleer müzakerelerin ciddiyetine ait soru işaretlerine neden olmaktadır.” sözünü kullandı.
ABD SAVUNMA BAKANI: AFGANİSTAN’A DAYANAĞIMIZ SÜRECEK
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ise Biden’ın Afganistan’dan askerlerin tamamını çekme kararına tam takviye verdiğini tabir etti.
Austin, Afganistan’daki şiddetin düzeyinin hala çok yüksek olduğuna işaret eden Austin, “Taliban ve oburlarının elde edilen kazanımları geriye sarmak isteyeceğini biliyoruz.” dedi.
Afganistan kuvvetlerinin kabiliyetlerinin değerli bir düzeye çıktığını belirten Austin, ABD’nin Afgan kuvvetlerine takviye vermeye devam edeceğini kaydetti.
ABD ordusunun üst seviye askerlerinin çekilme konusunda fikirlerinin alınıp alınmadığına ait bir soru üzerine Austin, şunları söyledi:
“Bu kucaklayıcı bir süreçti ve onların sesleri de duyuldu. Lider bu kararı alırken telaşları dikkate alındı lakin karar alınmışken, onlara bu geçiş sürecinde kuvvetlerine liderlik etmeleri davetinde bulunuyorum. Hepsini de benim kadar tanıdığınız üzere bu efor kapsamında kuvvetlerine gerektiği üzere liderlik edecekleri konusunda inancım tamdır.”
ABD’nin terörle çaba operasyonlarını nasıl yürüteceğine ait bir soruya Austin, ABD’nin dünyanın öbür yerlerinde olduğu üzere alanda asker bulundurmadan gaye belirleme ve o gayeleri imha etme kabiliyetine sahip olduğunu söyledi.
Austin, ABD terörle çaba birliklerinin Afganistan’dan nereye çekileceğine ait soruya ise karşılık vermedi.
“RUSYA, UKRAYNA’NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE HÜRMET GÖSTERMELİ”
Rusya’nın Ukrayna hududundaki askeri yığınağına da değinen Austin, oradaki tansiyonu yakından izlediklerini bu bahiste dert duyduklarını söyledi. Austin, “Rusya’ya Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne hürmet göstermesi davetinde bulunuyorum.” tabirini kullandı.
Ukrayna’ya daha evvel savunma dayanağı verdiklerini hatırlatan Austin, Kiev’e ekipman dayanağı vermeye devam edeceklerini kaydetti.
Ensonhaber
