1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası kapsamında açıklamalarda bulunan Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Öncel, ülkemizde ve dünyada kanserin en başta gelen vefat nedenleri ortasında olduğunu belirterek, insanların yüzde 20 ila 25’inin kanser nedeniyle hayatını kaybettiğini söyledi.
Kanser nedenli mevt oranını azaltmanın ve uzun ve sağlıklı bir hayatın mümkün olduğunu söz eden Öncel, “Bunun için de kanserleri daha erken yakalamak gerekiyor. Zira kansere karşı uyanık olup, hastalığı erken keşfedersek tedavisinde çok daha başarılı oluyoruz. Erken teşhiste birinci basamak kanser hakkında farkındalığımızı artırmaktır” sözlerini kullandı.
KANSER RİSKİNİZİ BELİRLEYİN
Kanserlerin azımsanmayacak bir kısmı genetik geçiş gösteriyor. Genetik faktörün kan bağı olan şahıslarla misal yazgıda olmaya yol açtığını belirten Prof. Dr. Öncel, “Şayet babanız, dedeniz kalp ve tansiyon hastasıysa sizin de olma potansiyeliniz daha yüksek. Öbür aile bireyleriniz kansere yakalanmışsa unutmayın ki sizin de hayatınızın bir kısmında kanserle yüzleşme olasılığınız var. Bilhassa ailede görülen kanserler tıpkı cinstense bu oran daha yüksek.” dedi.
Ailede bir kişinin bile bilhassa genç yaşta kansere yakalanmasının, başkalarında de o kanserin görülme ihtimalini artırdığını belirten Öncel, “Bu nedenle aile ağacı şeması çıkarmaya çalışın.” teklifinde bulundu.
Genetik faktör dışında kansere yol açan çok fazla neden bulunuyor. Bu nedenlerden bir tanesi de sigara. Sigaranın yalnızca nefes darlığı ve öksürük yapmadığına birebir vakitte akciğer, teneffüs yolları, mesane başta olmak üzere kanser mümkünlüğünü içmeyenlere nazaran önemli oranda artırdığına dikkat çeken Prof. Dr. Öncel, bunun haricinde fazla kilonun göğüs ve kalın bağırsak kanseri mümkünlüğünü artırdığını söyledi.
Ayrıyeten liften ve taze besinlerden uzak bir fast food bağımlılığının, kalın bağırsak ve mide kanseri mümkünlüğünü artırdığını söz eden Öncel, “Vücudumuz bize daima orta yollu, kendisini sıkmayan ve doğal ömür biçimini tavsiye ediyor aslında.” biçiminde konuştu.
BELİRTİLERE DİKKAT EDİN
Hastalar kanser tanısı aldıklarında birçok vakit geç kalırlar. Bu yüzden erken bulguların tanınması gerektiğini tabir eden Öncel, uzayan ve ağır öksürük nöbetleri, rastgele bir bölgemizde ele bir kitle gelmesi ya da kan, irin yahut mukus denilen sümüksü akıntıların görülmesinin olağan olmadığını söyledi.
Bu üzere durumların araştırılması gerektiğini belirten Öncel, “Bunlar akciğer, göğüs, mesane yahut kalın bağırsak kanserinin birinci bulguları olabilir. Çoktan beri yapageldiğiniz şeylerdeki değişiklikler çabucak dikkatinizi çeksin. İdrar yapmada zahmet, dışkılama alışkanlıklarında değişiklik, yemekleri yutarken zorlanma, çabuk doyma üzere son birkaç ayda olan değişiklikler kıymetlidir. Prostat, kalın bağırsak, yemek borusu yahut mide kanserlerinin birinci bulguları olabilir. En kıymetlilerden birisi de kilo kaybı. Diyet yahut açıklanabilir öteki bir neden olmaksızın kilo kaybı alarm bulgularındandır. Çabucak tabibe başvurulmalıdır” tabirlerini kullandı.
Birtakım kanser çeşitlerini ülke tarama programlarıyla hiçbir şikayeti olmayan sağlıklı insanlarda araştırdıklarını lisana getiren Öncel, “Çünkü birçok defa bir bulgu vermişse artık hastalığın epey yol aldığını biliyoruz. O yüzden hiçbir bulgu vermeden yahut şikayete yol açmadan 3 farklı kanser için tarama protokolleri var. Aile doktorlarınız bu mevzuda gereğince bilgi sahibi ve onlara başvurabilirsiniz.” dedi.
Prof. Dr. Öncel, erken teşhis için; göğüs kanseri için 40-45 yaşından itibaren 2 yılda bir mamografi, kalın bağırsak kanseri için 50 yaşından itibaren gaitada saklı kan testi ve kolonoskopi ve rahim ağzı kanseri için 30’lu yaşlardan yahut cinsel faal olduktan sonra smear testi yaptırılmasını önerdi.
Ensonhaber
