Koronavirüs nedeniyle meskende geçirilen vakit hareketsizliği de beraberinde getirdi. Koronavirüs geçiren ya da geçirmeyip spora başlamak isteyen yetişkin ve çocuklara İstanbul Ayvansaray Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Antrenörlük Eğitimi Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Ömer Fikri Eralp ikazlarda bulundu. Koronavirüse maruz kalan yahut asemptomatik olan çocukların kimilerinde “MIS-C” yani multisisteminflamatuar sendrom hastalığının da görülebildiğini hatırlattı.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Dr. Öğr. Üyesi Ömer Fikri Eralp, “Çabuk yorulma, morarma, nefes ritminde sorun, taşikardi manzarası veren süratli kalp atımları olabilir. Bu belirtilere çok dikkat edilmesi gerekir. Aday adayı sportmenlerin kardiyak muayeneleri yapılması gerekiyor. Kardiyak sorunlar genetik, dogmatik ya da sonradan edinilmiş sorunlar olarak karşımıza çıkıyor. Kardiyoloji uzmanının teşhis koyma ya da muayene bulguları son derece önemli” diye konuştu.
Eralp, spora başlamak isteyen çocuklar için “Erken yorulma, çok terleme, sıklıkla nefes alma, morarma üzere eforun dayanılmaz belirtileri ve dinlenme muhtaçlığı duyan kız yahut erkek çocukların kesinlikle gözlenerek kalp sorunlarının olup olmadığının test edilmesi gerekiyor. Bunun için nefes ve nabız kıymetli. Kalp ritminin bir sesi vardır. Stetoskopla dinleyen tabipler bu sesin dışında ıslık sesi üzere bir ses duyabilirler. Bu kalbin pompa sorununu çağrıştıran bir belirti olabilir. Bu üfürme olarak da bilinen durumlar kesinlikle gözlenmelidir” dedi.
EBEVEYNLERE VE ANTRENÖRLERE BÜYÜK MİSYON DÜŞÜYOR
Spora başlamadan evvel birtakım tetkiklerin yapılması gerektiğini söz eden Eralp, “Her çocuk spora başlarken çok kapsamlı tetkikler yapılsın demiyorum ancak sporu yaptıran, idmanı planlayanların göz ucuyla da olsa çocukları takip etmesi son derece kıymetli. Spora dönüldüğü vakit müşahede, takip ve takım değerli. Çocuğu en yakın gözlemleyenler de ebeveynlerdir. Koçlara, antrenörlere, öğretmenlere de müşahede açısından büyük misyon düşüyor” sözlerini kullandı.
Akademik yayınların bireylerin koronavirüs sonrası 1-1,5 ay sonra olağan hayata döndüğünü ortaya koyduğunu belirten Eralp, spora başlama müddetiyle ilgili şunları söyledi: “Günlük aktiviteleri yapabilir olmalarını baz alabiliriz. Mesken içi hareketlilik, sokağa çıkma, alışveriş yapma üzere rutin muhtaçlıkları tamamlıyor ve sıkıntısız yapıyorlarsa aeorobik biçimi antrenmanlarla spora başlayabilirler. Yük getirmeyen, oksijen kullanımının zora sokulmadığı idmanlar, yürüyüşler yapılabilir. Zorlama, direnç idmanları, geçmişte yapılan alışkanlıklarının hala sürdürülebiliyor olmasına dikkat edilmesi gerekir.”
SPORDA ANİ VEFAT RİSKİ; BİREYDEN BİREYE DEĞİŞEBİLİR
Eralp, sporda ani mevt kavramının olduğuna vurgu yaparak, “Ani vefat çok profesyonellerin de başına gelebiliyor. Sporu amatör ruhla, fizikî ve ruhsal sıhhati için yapan bireylerin de başına gelebiliyor. Ani mevtle ilgili birçok hadise tespit edilmiş ve bildirilmiştir. Ancak her hadisenin kendi özelinde bir nedeni vardır. Gözden kaçan kardiyak sorun sonucunda performans atleti olmuş biri de ani mevt hadisesi olarak bildirilebilir. Ani vefat de şahıstan bireye değişebilir ve sirkülasyon sisteminde sorunların olup olmadığıyla çok alakalıdır” sözlerini kullandı.
Kovid’in beden sistemleri üzerinde önemli sorunlar yarattığını belirten Fikri Eralp, “Özellikle sirkülasyon ve teneffüs sistemleriyle ilgili sorunların olduğu bildiriliyor. Bununla ilgili yapılmış akademik çalışmalar sürüyor. İdmanın insan ömrünün vazgeçilmezi olmasından hareketle; şahısların idmanlarını tempo gerektirmeyen, yorgunluğa yol açmayan, kendilerini iyi hissettiren, motivasyonu yüksek, toplumsal istikameti de olabilen antrenmanlara yönelmeleri gerekir” diye konuştu.
Ensonhaber
