Dün akşam saatlerinde Asya piyasalarının açılmasıyla birlikte döviz kurlarında üst istikametli hareket yaşandı. Yaşanan yükselişin akabinde ‘Devalüasyon olacak’ savları gündeme taşındı.
Devalüasyon terimi, Twitter’de en çok konuşulan mevzular ortasında yerini alınca vatandaşlar, devalüasyon hakkında bilgi almak için araştırmalara başladı.
Pekala, devalüasyon nedir, neden yapılır? Devalüasyon olursa ne olur, tesirleri nelerdir? İşte, devalüasyon hakkında merak edilenler..
DEVALÜASYON NEDİR, NE DEMEK?
Devalüasyon, sabit kur sistemlerinde ödemeler istikrarı açık veren bir ülkenin ulusal parasının dış satın alma gücünün, hükümet tarafından alınan bir kararla düşürülmesidir. Kısaca devalüasyon, bir devletin resmi para ünitesinin öbür ülke dövizleri karşısında bedel kaybettirilmesi olarak tanımlanabilmektedir. Özetle devalüasyon durumu, dıştan alımı kısıtlamaktır.
Devalüasyon hareketinin tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Tarihte Eski Yunan ve Roma imparatorluğu üzerinde devalüasyonun temsil ettiği model, para yerine kullanılan maden ölçüsünün azalması olarak bilinmekteydi. Altın ya da gümüş ölçülerinin nezdinde çoğaltılan sikke ölçüsü, paranın bedelinin düştüğünün göstergesi olarak kabul edilmekteydi. Bu durum, 19. yüzyılda ise kağıt para ölçülerinin çoğaltılması üzerine yaşanan enflasyon durumu üzerinden devalüasyon yaşatmıştır.
Günümüzde ise devalüasyon, bir devletin sabit kurunda yaşamış olduğu ödemeler istikrarında açık olarak tabir edilmektedir. Yani devalüasyon rastgele bir devletin para ünitesi seviyesinin, öteki ülkelerinkilere kıyasla kıymet kaybetmesidir. Bu türlü bir durumun yaşanmasına karşılık ödemeler açığı veren bir ülke, dış devletler üzerinden satın alma gücünü düşürmeye çalışmaktadır.
Hükümet tarafından alınan kararlarla ithal malların fiyat aralığı daha da pahalılaşmakta ve bu durum yerli mallar genelinde ise düşük bir aralıkta seyretmketedir. Kurların istikrarlı ilerleyişi yahut sabit kur sisteminin uygulanmak istenmesi üzere tüm ekonomik fonksiyonlar, rastgele bir devletin hükümeti genelinde bir yola koyulmaya çalışılmaktadır.
DEVALÜASYON NEDEN OLUR?
Devalüasyon hareketi, bedel kaybeden bir ülkenin para ünitesinin çoklukla ülke içinde yaşanan siyasi çekişmelerden, o ülkenin yapmış olduğu ithalat düzeyinin ihracat oranlarına nazaran fazla çıkmasından ve yerli sermayenin yabancı para ünitelerine karşı bedel kaybetmesinden kaynaklanmaktadır. Bunların sonucunda da dış ticaret açığı büyümektedir.
DEVALÜASYONUN TESİRLERİ NELERDİR?
Devlet, bedel kaybeden para ünitesini kendi eliyle düşürdüğünde ise düşürüldüğü oranda devalüe etmiş olmaktadır. Bu türlü bir durumda ise devalüe edilen ulusal para ünitesi, ülkenin makroekonomik siyasetlerinin seyrini değiştirmektedir. İç ve dış satın alma güçleri kurlara yansıtılmakta ve bu nedenle de devalüasyonun tesirleri de artmaktadır. İthalat değerli, ihracat ise daha uygun bir fiyattan ele alınırken enflasyon pahaları yükselmektedir. Cari açığın daha da azaldığı gözlemlenmekte ve ülkenin iktisadı yavaşlamaktadır. Bunun sonucunda da faiz oranları daha yüksek oranlarla yansıtılmaktadır.
Ensonhaber
