Pakistan ziyaretinin akabinde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Çavuşoğlu’na, ABD’de Biden’ın koltuğa geçmesinin akabinde Türkiye’nin nasıl bir yol haritası izleyeceği soruldu.
ABD’de Joe Biden periyodunun başlayacağını hatırlatan Çavuşoğlu, kendilerinin hazır olduklarını söyledi.
“ÖNYARGILI DEĞİLİZ”
Bakan Çavuşoğlu, “Önyargılı da değiliz. Lakin tıpkı vakitte gerçekleri de biliyoruz. Bağlantılarımızda yaşadığımız meseleler da var fırsatlar da. Yeni idaredekiler tanıdığımız, daha evvel çalıştığımız beşerler.” tabirlerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu kelamlarına şu cümlelerle devam etti:
“Bildiğimiz beşerler diye ‘ilişkiler birden düzelecek’ dersek gerçekçi olmayız. Münasebetleri hangi alanda nasıl geliştiririz, kendi ortamızda yol haritası hazırlıyoruz. Bağlarımızı etkileyen en kıymetli husus terör örgütü PKK/YPG’ye verilen dayanak. Onların da S-400 sorunu var.Başkan Trump gitmeden evvel yaptırım kararı aldı. Bakalım onlarla bu süreci nasıl yürüteceğiz? ‘Bir çalışma kümesi oluşturalım, NATO ile de çalışılsın’ teklifimizi yenileyeceğiz. Sorunlar de muhakkak, atabileceğimiz olumlu adımlar da. Münasebetlerimiz açısından daha öngörülebilir bir süreç olacağını düşünüyorum.”
Devamında gazetecilerin yönelttiği sorular ve Çavuşoğlu’nun bunlara verdiği cevaplar şöyle:
– Biden idaresi ile temas kuruldu mu?
“Hayır. Onlar herkese, ‘Biden’ın talimatı var, misyonu devralmadan kimseyle görüşmüyoruz’ dediler. Büyükelçiliğimizle temaslar oldu ve Büyükelçimizle sohbet ederken, ‘Görevi devraldıktan sonra Türkiye’yle de temasa geçeceğiz” demişler.
“CUMHURBAŞKANIMIZ DA ARAR, TEBRİK EDER”
– Biden’ın birinci görüşeceği başkanlar ortasında Sn Cumhurbaşkanımızın olması tarafında bir teşebbüste bulunuldu mu?
“Göreve başladıktan sonra Sn. Cumhurbaşkanımız da arar, tebrik eder, görüşelim der, davet eder. Ancak nerede olacağını şu an bilemem.”
– Yunanistan’la istikşafi görüşmeler başlayacak. Miçotakis, ‘Sadece deniz yetki alanları konuşulacak’ diyor. Ankara’nın masaya bütün problemleri getirme talebi var…
“İstikşafi görüşmelerin 61.’sini yapacağız. 60 görüşmede ne görüşüldüyse, 61.’sinde bunlar görüşülecek. Onlar, ‘Bunları konuşmak istemiyoruz’ derse, istikşafi görüşmenin bir manası yok. Kapsamda yalnızca deniz yetki alanları yok. ‘Deniz yetki alanları için farklı bir görüşme’ önerseler, o vakit ‘evet ya da hayır’ deriz. O farklı bir şey.
Lakin kendileri başından beri istikşafi görüşmeye yanaşmadılar. Son vakitlerde güya onlar istiyormuş üzere bir hava estirdiler. Bu da gerçek değil. Biz başından beri ‘ön kuralsız görüşmelere hazırız, tüm sorunları konuşacağız’ dedik. İstikşafi görüşmelerin içinde itilaflı tüm mevzular var.”
DOĞU AKDENİZ İÇİN KONFERANS ÖNERİSİ
– Cumhurbaşkanımızın Doğu Akdeniz Konferansı önerisi oldu… AB tarafında bir yumuşama mı var?
“Konferans ile ‘hakça paylaşım’ diyoruz. Biz, herkesin iştirakini istedik. Orada şirketi olan ülkeleri de dahil ettik buna. Teklifimize şimdi AB’den yanıt gelmedi. Onlar için tereddüt sebebi KKTC’nin katılması olabilir. Biz de Kıbrıs’la hakça paylaşım olacağı için ‘iki başkan de katılır, siz KKTC’yi kabul etmiyorsanız biz de Rum tarafının katılmasına müsaade vermeyiz’ dedik. 21 Ocak’ta Brüksel’de bunu ele alacağız. Konferansta, iki taraf gelir paylaşımını görüşecek. KKTC için gözlemci pozisyonu kabul etmemiz mümkün değil.”
– Yunanistan tarafında, Ayasofya konusundaki hazımsızlığını masaya getirme eğilimi var mı?
“İlk başta AB toplantılarında çok gündeme getiriyorlardı. Artık bu gündemden düştü. Ruslar ortada soruyor. Ruslar esasen dedi ki “Sizin kendi tercihiniz. Biz, ikonalar dahil oranın korunmasını ve ziyarete açık olmasını tercih ederiz.’ UNESCO’nun uzman heyeti geldi. Bir daha geleceklermiş, problem yok aslında onu da biliyorlar.”
KARABAĞ’DA TÜRK ASKERİ BİRLİĞİ KONUŞLANMASI
– Türk askeri Karabağ’da nerede konuşlanacak?
“Ortak Müşahede Merkezi için yer belirlendi, konteynırlar geldi, inşaat başladı. Birinci etapta 60 Türk, 60 Rus askerinin eşit sayıda olacağı bir merkez yapılıyor. Bu merkez Ağdam’da. Temas çizgisine yaklaşık 8 km uzakta. Azerbaycanlılar da şad. Askerlerimiz de gitmeye başladı. Orası büyük bir karargah üzere olmayacak müşahede merkezi olacak. İleride muhtaçlık olursa Azerbaycan’la ikili muahede yaparak, gerekli dayanağı her vakit verebiliriz. Biz ayrıyeten Karabağ’daki Rus barış gücünün statüsüne ait muahede imzalanması için Rusya’yı da teşvik ediyoruz.
-Rus askeri sayısının mutabakattan daha fazla olduğu argümanları var…Bu hususta Azerbaycan’dan bir şikayet gelmedi. Temel sorun Rusların, Laçin koridorundan geçişlere müsaade verme rolü. Halbuki bunun için Azerbaycan’dan müsaade alınmalı. Karabağ, Azerbaycan toprağıdır. Yarın rastgele bir statüko tanımlansa da yeniden Azerbaycan hudutları içinde olacaktır. O yüzden Azerbaycan’dan müsaadesiz bunları yapmaması gerekiyor. ‘Siz, barış gücü olarak varsınız kimlerin gidip geleceği konusunda karar vermenin sorumluluğu sizde değil’ dedik.”
– Nahçıvan’dan açılacak koridorla ilgili bir sorun kelam konusu mu?
“Bir sorun yok. Moskova’daki Rusya-Azerbaycan-Ermenistan doruğunda de bu teyit edilmiş.”
– ‘Türkiye, Akile Salih ile görüşmek üzere Tobruk’a bir heyet gönderecek’ tezi çıktı…
“Tobruk’a bir heyet gönderme teşebbüsü yok. Lakin Akile Salih özel temsilcisini gönderdi ve ‘Kendisi lider olursa birinci ziyareti Türkiye’ye gerçekleştirecek’ iletisi geldi.”
BRÜKSEL ZİYARETİ
– 21 Ocak’taki Brüksel ziyaretinizde hangi somut hangi adımlar atılabilir?
“1- Borell ile yapacağımız görüşme, Ursula von der Leyen ile Charles Michel’in Türkiye ziyaretinin hazırlığı niteliğinde olacak.
2- Doğu Akdeniz Konferansı’nın hazırlığı.
3- Göç mutabakatının yenilenmesi.
4- Vize serbestisi.
5- Gümrük Birliği’nin güncellenmesi. Vize serbestisi, Merkel’in söylediği üzere sıkıntı bir bahis fakat AB’nin kelamını yerine getirmesi lazım. Gümrük Birliği’nin güncellenmesi iki tarafın da faydasına.”
– Yeni fasıl açma konusu gündeme gelmeyecek mi?
“Yeni fasılların açılması göç mutabakatının içinde var. Fakat açılıp açılmayacağı bizden kaynaklanmıyor. Açılış kriterlerini resmen bildirseler, ‘Türkiye bunu yerine getirmek için ıslahat yapacak’ deseler olay doğal seyrinde gitmiş olacak. Türkiye, kapanış kriterlerini yerine getirmezse de kapatma kardeşim. Şu andaki tıkanma siyasi saiklerle çıkarılan mahzurlar.”
– Çin aşısıyla ilgili bir eza var mı?
“İkinci kademenin da siparişi verildi. Biz de bunun ihracat müsaadesinin alınması konusunda temaslarımızı başlattık. Firma üretimi tamamlayıncaya kadar o formaliteler de tamamlanmış olacak. Planlandığı üzere gidiyor.”
“KÖRFEZ’DEKİ NORMALLEŞMEDEN MUTLUYUZ”
– Körfez’in, Katar’la alakaları yumuşadı, Türkiye’ye sıcak bildiriler da oldu. Ne öngörüyorsunuz?
“Körfezdeki normalleşmeden mutluyuz. Bilhassa Kuveyt’i uğraşlarından ötürü tebrik ediyoruz. Bu sürecin bölgeye olumlu tesiri olacaktır. Suudi Arabistan ile daha müspet bir atmosfer yaratılmasına katkısı sağlayacaktır. BAE’den de olumlu bildiriler geliyor. Ancak biz somut şeyler de görmek istiyoruz. Tıpkı biçimde Mısır ile de bağlarımızı yoluna koyma noktasında olumlu adıma, olumlu karşılık veririz.”
Ensonhaber
