Birleşmiş Milletler tarafından ‘Dünya Otizm Farkındalık Günü’ olarak ilan edilen 2 Nisan tarihi, tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de çeşitli derneklerin ve kuruluşların dayanağıyla kutlanıyor. Pek çok medya kuruluşu ve sivil toplum örgütü, tüm dünyada otizm ile ilgili farkındalık bildirileri paylaşıyor.
Bu özel günde, otizm konusunda farkındalık yaratmak ve otizm ile ilgili sıkıntılara tahlil bulmak amaçlanıyor.
Pekala, Otizm nedir, belirtileri nelerdir? Otizmin tedavisi var mı? İşte, 2 Nisan Otizm Farkındalık Günü ve otizm hastalığı hakkında bilgiler..
OTİZM NEDİR?
Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelen ya da hayatın birinci yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel farklılıktır. Otizmin, beynin yapısını ya da işleyişini etkileyen kimi hudut sistemi meselelerinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Otizm spektrum bozukluğunun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik temelli olduğuna ait bulgular vardır. Fakat hangi gen ya da genlerin sorumlu olduğu hakkında kesin bir teşhis bulunmamaktadır. Çevresel faktörlerin de otizme yol açabildiğine ait görüşler vardır.
OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ
Otizm, en erken 8 aylıkken bulgu vermekte ve 18 aylıkken testlerle tarama yapıldığında sonuç alınabilmektedir. Otizmin belirtileri şu biçimdedir:
- Göz kontağı kuramama,
- Yaşıtlarıyla arkadaşlık kuramama,
- Başkalarıyla cümbüş, ilgi yahut başarıyı paylaşmaya karşı ilgisizlik,
- Empati eksikliği (otistikler, oburlarının acı ve hüzün üzere hislerini anlamada zorluk çekebilir.)
- Konuşmayı öğrenememe yahut konuşmada gecikme
- Sohbet etmeye başlamada zorlanma ya da başlamış bir konuşmayı sürdürmede zorlanma,
- Kalıplaşmış yahut daima tekrarlanan konuşma,
- Birebir şeyleri yapmakta ısrar, rutine sıkı bağlılık,
- Duyusal az yahut çok uyarılma,
- Dinleyicilerinin bakış açısını anlamada zorlanma.
OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU ÇEŞİTLERİ
Otizm spektrum bozukluğunun üç çeşidi vardır:
Otizm: Buna bazen “klasik” otizm denir. Otistik bozukluğu olan bireylerde ekseriyetle değerli lisan gecikmeleri, toplumsal ve bağlantı meseleleri ve sıra dışı davranışlar ve ilgi alanları vardır. Otistik bozukluğu olan birçok kişi tıpkı vakitte zihinsel engellidir.
Asperger Sendromu: Asperger sendromu olan şahıslarda çoklukla daha hafif otistik bozukluk belirtileri vardır. Toplumsal zorlukları, sıra dışı davranışları ve ilgileri olabilir lakin, ekseriyetle lisan yahut zihinsel engellilik sıkıntıları yoktur.
Yaygın Gelişimsel Bozukluk: Buna bazen “atipik otizm” yahut PDD-NOS denir. Otistik bozukluk yahut Asperger sendromu için kimi kriterlere uyan, fakat hepsine uymayan şahıslara atipik otizm teşhisi konulabilir. Bu beşerler çoklukla otistik bozukluğu olanlara nazaran daha az ve daha hafif semptomlara sahiptir.
OTİZM TEDAVİSİ
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) için tek bir standart tedavi yoktur. Fakat semptomları en aza indirmenin ve yetenekleri en üst seviyeye çıkarmanın birçok yolu vardır.
OSB’li şahıslar, uygun tedaviler ve müdahaleler aracılığıyla tüm yeteneklerini ve hünerlerini kullanma bahtına sahip olmaktadır.
Çoklukla tedavi ve müdahaleler her insan için farklıdır. Birtakım durumlarda tedavi, otizmi olan bireylerin olağan beşerler üzere hayat sürmesine yardımcı olabilmektedir. Bu maksatla davranışsal eğitim ve özel terapiler uygulanmaktadır.
Uygulanacak tedavinin aileye uygun olması da kıymetlidir. Konuşma terapisi, motor yetenekleri artırmaya yönelik terapiler, toplumsal ileşim maharetini kazandırmaya yönelik terapiler uygulanan tedaviler ortasındadır.
İlaçlar, depresyon, dikkat eksikliği-hiperaktivite, obsesif kompulsif bozukluk üzere otizme eşlik eden durumlarda kullanılabilmektedir.
OTİZM FARKINDALIK GÜNÜ TARİHÇESİ
2 Nisan günü, otizmle ilgili farkındalık yaratmak ve otizmli bireylerin meselelerine tahlil bulmak emeliyle 2008 yılında Birleşmiş Milletler tarafından “Dünya Otizm Farkındalık Günü” olarak ilan edilmiştir.
Her yıl, “Otizm Farkındalık Ayı” olan Nisan ayı boyunca dünya genelinde otizmin meseleleri ve tahlilleri konuşulmakta, araştırmaların teşvik edilmesi ve erken teşhisle tedavinin yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.
Ensonhaber
