TOBB dâhil 6 ortaklı ‘Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu' (TOGG) tarafından 22 milyar TL'lik yatırımla 2022 sonunda hayata geçirilmesi planlanan ‘Türkiye'nin Otomobili' projesi pandemi ve ekonomik dalgalanmadan etkilenmemişe benziyor. Çünkü geçen ay, 18 ayda tamamlanacağı açıklanan fabrikanın temelleri atılırken, dün de TOGG CEO'su Gürcan Karakaş son gelişmeler ışığında online basın toplantısı düzenleyerek gazetecilerin sorularını yanıtladı. Kuşkusuz projeyle ilgili ekonomide büyük dalgalanmanın yaşandığı bu günlerde en çok merak edilen konu finansmandı.
27 ARALIK'TA AÇIKLANDI
27 Aralık 2019'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla gerçekleşen ilk tanıtımda projenin yatırım maliyetinin 22 milyar TL olduğu, ortakların ise 3.5 milyar TL sermaye koyacağı açıklanmıştı. O günkü kurla 3.7 milyar doların üzerinde olan toplam yatırım tutarı bugün geldiğimiz noktada dolar bazında 3 milyar dolara kadar geriledi. Yani projenin maliyeti 8 ayda 700 milyon dolar arttı.
TOGG için şu ana kadar 700 milyon liranın üzerinde Ar-Ge yatırımı yapıldı.
İşte bu noktada merak edilen, TOGG'un bu yatırım tutarını revize edip etmeyeceğiydi. Çünkü projenin hayata geçirilmesi için küresel şirketlerle (EDAG, Bosch, Pininfarina) işbirliği yapılması, ödemelerin döviz şeklinde olacağını gösteriyor. Ayrıca kurulacak fabrikanın içinde yer alacak çoğu üretim ekipmanı ve teçhizat (bantlar, boyahane, kalıp vs…) ithal gelecek, yani döviz gerekecek.
FABRİKA YATIRIMI BELLİ DEĞİL
Bu noktada Gürcan Karakaş, herhangi bir revizenin olmayacağını belirterek, projenin 15 yıllık olduğunu ve bu tip dalgalanmalardan etkilenmeyeceğini söyledi. Fabrika yatırımının ne kadar olacağı ve finansmanının nereden sağlanacağına ilişkin soruya ise Karakaş, “Fabrika yatırımı 22 milyar TL'lik toplam yatırımın içinde. Finansmanın bir kısmı ortaklardan bir kısmı dışarıdan bir kısmı da devletin sağladığı teşviklerle karşılanacak” cevabını vermekle yetindi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise 18 Temmuz'da Bursa'daki temel atma töreninde, “Öyle veya böyle bu işi bitireceğiz. Ölmek var, dönmek yok. Devletimizin hazinesi, maliyesi bu işi bitirmeye yeter” demişti.
Gürcan Karakaş
HONDA FABRİKASINA BAKTIK AMA TARİHLERİ ÖRTÜŞMEDİ
CEO Karakaş, projeyle ilgili şu bilgileri verdi:
– Honda'nın kapanacak Şekerpınar fabrikasıyla ilgilendik. Bakanlık nezdinde Honda Japonya ile birlikte değerlendirdik. Ancak Honda fabrikasını Eylül 2021'de kapatacak. Yani tarihler uymadı.
– Türkiye'nin otomobili projesinde küresel şirketlerle 10 civarı gizlilik anlaşması imzaladık. Bunlar bize çalışan firmalar değil, bizden bir şeyler öğrenmek isteyen firmalar.
– Tedarikçi seçiminin yüzde 93'ü tamamlandı. Yüzde 78'i Türkiye'den yüzde 22'si Avrupa ve Asya'dan.
– TOGG Gemlik Tesisi'nde işe alımlar 2022 yılı başından itibaren başlayacak, üretim yılda 175 bin adetlik kapasiteye ulaştığında çalışan sayısı da 4 bin 300 kişiye ulaşacak.
Emre Özpeynirci/Sözcü
Patronların Dünyası
