2011-2017 döneminde yurt içinde döviz cinsi borçlanmaya gitmeyen Hazine, son iki yılda bu uygulamayı tamamen değiştirdi. Bu dönemde Hazine yurt içinde toplamda 8,7 milyar euro ve 14,1 milyar dolar borçlandı. Uzmanlar, kamu bankalarının döviz açık pozisyonlarının dolaylı olarak Hazine’ye aktarıldığı yorumunu yapıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, yurt içinde 3 milyar dolarlık daha borçlanmaya gitti. Bakanlıktan bugün yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Bakanlığımızca 26 Ağustos 2020 tarihinde doğrudan satış yöntemi ile 28 Ağustos 2020 valörlü, 25 Ağustos 2023 itfa tarihli olarak, TRT250823F10 ISIN kodlu 6 ayda bir %1,87 kupon ödemeli 3 milyar ABD Doları tutarında ABD Doları Cinsi Devlet Tahvili ihracı gerçekleştirilmiştir.”
1 AYDA YURT İÇİNDE 9 MİLYAR DOLAR BORÇLANMA
Hazine böylece yurt içinde toplamda son bir ayda 9 milyar dolar, yılbaşından bu yana ise 2,9 milyar euro ve 13,9 milyar dolar borçlanmış oldu. Bu rakam yurt içinde döviz borçlanmada rekor seviye olarak kayıtlara geçti.
Hazine, en son 11 Ağustos ve 28 Temmuz tarihlerinde de 3’er milyar dolarlık iç borçlanmaya gitmişti.
Hazine, normalde ağustos ayında 28,1 milyar liralık iç borç ödemesine (anapara+faiz) karşılık 6 ihaleyle 19 milyar lira iç borçlanma planlıyordu. Ancak planda değişiklik yapıldı ve 6 ihaleyle 13,9 milyar lira; 2 döviz cinsi iç borçlanmayla 43,8 milyar lira olmak üzere toplamda 57,7 milyar lira borçlanıldı. İç borç çevirme oranı da yüzde 205 oldu.
KAMU BANKALARI VE MERKEZ’İN KUR RİSKİ HAZİNE’YE AKTARILIYOR
Uzmanlar, kamu bankaları ve Merkez Bankası’nın döviz açığı riskinin bu işlemlerle Hazine’ye aktarıldığını belirtiyor.
Ekonomist Uğur Gürses, kişisel blog sayfasında yayımladığı “Hazine ‘yerli dövizi’ nasıl basıyor?” başlıklı yazıda, “Kamu bankalarının açık pozisyonları bu operasyonla küçültülmüş oldu. Sonuçta kamu bankaları nakit döviz harcamış, yerine Hazine’nin döviz kağıdını koymuş oldu. Kur zararının bir bölümü de Hazine’nin havuzuna bırakılmış oldu. Yani biz ödeyeceğiz” ifadelerine yer vermişti.
Hazine 2011-2017 döneminde hiç içeride döviz cinsi borçlanmaya gitmemişti. Ancak bu uygulama 2018’de değiştirildi. Hazine yurt içinde 2018’de 700 milyon euro ve 100 milyon dolar, 2019’da 5,1 milyar euro ve 100 milyon dolar, 2020’de de 2,9 milyar euro ve 13,9 milyar dolar borçlandı.
TL’de son iki yıldaki değersizleşmeyle beraber, döviz cinsi borçların TL karşılığı da hızla arttı. Merkezi yönetim brüt borç stoku Temmuz 2020’de 1 trilyon 720 milyar TL’ye yükselirken, bu rakamın 892 milyar TL’sini, yani yüzde 51,8’ini döviz cinsi borçlar oluşturdu. 2017 sonunda merkezi yönetimin brüt borç stoku 876 milyar TL iken, bu rakamın 341 milyar TL’si, yani yüzde 39’u döviz cinsindendi.
Patronların Dünyası
