Teknolojinin gelişmesiyle birlikte yenilenebilir enerjinin maliyetleri fosil yakıtlara göre kat be kat ucuzluyor. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı'nın (IRENA) yayınladığı son rapora göre, 500 gigavat (GW) kapasiteli kömür santrallerini yenilenebilir enerjiye çevirmek, ekonomiye yılda 23 milyar dolar katkı sağlıyor.
Türkiye'de 20.2 GW kurulu güce sahip kömür santralinin bulunduğu hesap edilirse, yıllık kayıp en az 920 milyon doları buluyor. Türkiye ayrıca 2023 yılına kadar 14.7 GW daha termik santral inşa etmeyi planlıyor. Bu kapasitenin de eklenmesiyle birlikte kömür nedeniyle yaşanacak kayıp 1.6 milyar dolara ulaşıyor.
MALİYET YÜKSEK
Kömürlü termik santraller, çalışma sistemleri ve kömür çıkarım maliyetleri nedeniyle pahalı elektrik üretiyor. Türkiye'de kömür yatakları bulunuyor ancak bu kömürlerin kalorileri düşük. Bu nedenle daha çok yüksek kalorili kömür ithal ediliyor.
Hem ithalat hem de işletme maliyetleri elektrik faturasını kabartıyor. En son Soma'da açılan ve 500 megavat (MW) kapasiteli kömür santralinin yatırım tutarı 1.1 milyar doları bulmuştu. Çevreye verdiği zarar da hesaba katılınca, bu santraller ülkeye ağır yük oluyor.
GÜNEŞ İLK SIRADA
IRENA'nın verilerine göre, güneş ve rüzgar enerjilerindeki maliyet düşüşü, biyoenerji, jeotermal ve hidro enerjiden daha fazla oldu. Güneş enerjisi, 2010-2019 arasındaki yüzde 82'lik maliyet düşüşü ile ilk sırada yer alırken, aynı dönemde karadaki rüzgar enerjisinde oran yüzde 40, deniz üstü rüzgarda da yüzde 29 oldu.
2019 yılında güneş enerjisinden üretilen elektrik maliyeti yıllık yüzde 13 düşüşle kilovatsaat (kWh) başına neredeyse 7 senti (0.068 dolar) buldu. Kara ve deniz rüzgar enerjilerinde düşüş yıllık yüzde 9'u bulurken, kara rüzgar santralinde kWh maliyeti 0.053 dolara, denizde ise 0.115 dolara indi.
Enerjideki dönüşüm çevreye katkı sağlayacak
Elektrik üretimi yapan kömür santrallerinin yerine yenilenebilir enerji santralleri kurmak, karbondioksit salımının da azalmasına katkı sağlıyor. 2019 yılında kömür yerine kurulan yenilenebilir enerji santralleri sayesinde atmosfere salınan karbondioksit 1.8 gigaton oranında azaldı.
IRENA'nın raporuna göre ayrıca yenilenebilir enerji yatırımları, pandemi sonrası ekonomik dönüşümde ana rol oynayacak. Yenilenebilir enerji yatırımlarındaki maliyet düşüşleri, hem çevrenin korunmasına hem de sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı sağlayacak.
Taykan Büyükşahin/Sözcü
Patronların Dünyası
